Χρήστος Κάτσικας Για χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικούς, ο μόνιμος διορισμός αποτελεί έναν στόχο σχεδόν λυτρωτικό. Όμως η πραγματοποίηση αυτού του ονείρου, αντί να σημάνει το τέλος της ανασφάλειας, μετατρέπεται για πολλούς σε υπαρξιακή αντίφαση: Από τη μια, η δικαίωση· από την άλλη, ο κλονισμός της οικογένειας, ο ξεριζωμός και η οικονομική εξουθένωση.
Ας δώσουμε πρώτα τον λόγο σε εκείνους που περιμένουν. Οι αφηγήσεις τους είναι γεμάτες ελπίδα, αλλά και μια βουβή αγωνία.
Μαρία, 39 ετών, φιλόλογος, μητέρα δύο παιδιών, 13 χρόνια αναπληρώτρια:
«Περιμένω τον διορισμό σαν ανάσα. Κάθε καλοκαίρι είναι ένας εφιάλτης – δεν ξέρω πού θα βρεθώ τον Σεπτέμβρη, ούτε πού θα ζουν τα παιδιά μου. Όμως, όσο πλησιάζει η ώρα, τόσο με τρώει η αγωνία: Αν με στείλουν στα Δωδεκάνησα, θα πρέπει να αφήσω την οικογένειά μου πίσω; Τι νόημα έχει να φτιάξω μια τάξη για τα παιδιά των άλλων, όταν τα δικά μου μεγαλώνουν χωρίς εμένα;»
Νίκος, 33 ετών, μαθηματικός, χωρίς παιδιά ακόμα:
«Είμαι στους πίνακες από το 2019. Έχω γυρίσει εννιά νησιά και τέσσερα βουνά. Ο μόνιμος διορισμός θα είναι δικαίωση, αλλά με τον μισθό στα 800 ευρώ, τι ακριβώς θα κάνω; Θα μένω σε Airbnb με 400 ευρώ τον μήνα και θα τρώω κονσέρβες; Δεν με τρομάζει η δουλειά, αλλά η αξιοπρέπεια που χάνεται όταν δεν μπορείς να ζήσεις από το επάγγελμά σου.»
Αληθινές ιστορίες εκπαιδευτικών που βλέπουν το όνειρο του διορισμού να μετατρέπεται σε σταυρό οικονομικής διάλυσης και οικογενειακής αποξένωσης.
Όμως η πραγματικότητα επιβεβαιώνεται πιο τραγικά ακόμη από όσους έχουν ήδη διοριστεί – περσινούς ή προπέρσινους.
Στέλλα, 41 ετών, δασκάλα, διορισμένη το 2023 σε δημοτικό στη Δυτική Μακεδονία:
«Περίμενα τον διορισμό 16 χρόνια. Ήρθε – και νόμιζα ότι θα είναι η αρχή μιας ήρεμης ζωής. Αντί γι’ αυτό, ξενιτεύτηκα. Είμαι μακριά από τον άντρα και το παιδί μου, πληρώνω 350 ευρώ νοίκι σε χωριό που το χειμώνα έχει -10, και μένω σε ένα σπίτι χωρίς θέρμανση. Έχω αρχίσει να αναρωτιέμαι αν άξιζε τον κόπο. Δεν το λέω εύκολα αυτό – αλλά το λέω.»
Γιώργος, 35 ετών, φυσικός, διορισμένος το 2022 στα Δωδεκάνησα:
«Διορίστηκα και πανηγύρισα. Μετά έκατσα και υπολόγισα. Ενοίκιο: 500 ευρώ. Μεταφορές, ρεύμα, φαγητό: άλλα τόσα. Δεν βγαίνω. Το σχολείο είναι υπέροχο, οι μαθητές μου φανταστικοί, αλλά νιώθω ότι για να τους μορφώσω, ξεχνάω τη δική μου ζωή. Κάνω άλλη δουλειά το απόγευμα για να επιβιώσω. Δουλεύω 12 ώρες την ημέρα, για να ζήσω σαν φοιτητής σε ξενώνα.»
Η συναισθηματική έκρηξη μιας κοινωνικής αντίφασης
Το κράτος ζητά από τους νεοδιόριστους να αναπληρώσουν το κενό του δημόσιου σχολείου στην περιφέρεια, χωρίς να τους προσφέρει ούτε το στοιχειώδες: έναν αξιοπρεπή μισθό και μια πολιτική μέριμνα για τη στέγαση και την οικογενειακή συνοχή. Έτσι, οι μόνιμοι διορισμοί λειτουργούν σαν παγίδες: ανταμείβουν ένα όνειρο με ένα τίμημα – το οποίο κανείς δεν τους είχε προειδοποιήσει ότι θα είναι τόσο βαρύ.
Το φαινόμενο δεν είναι απλώς εργασιακό. Είναι κοινωνικό και ηθικό. Κλονίζει τον θεσμό της οικογένειας, πλήττει τη συναισθηματική ισορροπία του δασκάλου και παράγει μια νέα γενιά εσωτερικών "μεταναστών", που αποξενώνονται από τον κοινωνικό τους ιστό στο όνομα της σταθερότητας που ποτέ δεν φτάνει.
Η ανάγκη ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου
Για να μην είναι ο διορισμός μια «προσχηματική λύση», απαιτείται άμεση επαναχάραξη της πολιτικής στήριξης των νεοδιόριστων:
- Επίδομα στέγασης και μετακίνησης για όλους τους τοποθετημένους εκτός τόπου κατοικίας.
- Ενίσχυση του εισαγωγικού μισθού, ώστε να καλύπτει τουλάχιστον το βασικό κόστος διαβίωσης.
- Ανάπτυξη κρατικής κατοικίας εκπαιδευτικών στις δυσπρόσιτες περιοχές και στα τουριστικά νησιά.
Ονειρεύονται, όχι πολυτελώς – αλλά με αξιοπρέπεια
Ο διορισμός ενός δασκάλου δεν είναι η τελεία σε μια διαδρομή· είναι η αρχή μιας ευθύνης – που πρέπει να έχει νόημα, ρίζες, προοπτική. Αν συνεχίσουμε να διορίζουμε ανθρώπους για να τους εξουθενώνουμε, τότε εκπαιδεύουμε μεν τα παιδιά, αλλά χάνουμε τους παιδαγωγούς.
Οι αφηγήσεις τους δεν είναι «παράπονα». Είναι το χρονικό μιας διαψευσμένης ελπίδας. Και είναι και μια κραυγή: δεν ζητούν πολυτέλεια. Ζητούν τη δυνατότητα να ζήσουν εκεί όπου επιλέχθηκαν να μορφώσουν.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
750 ευρώ σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
