Διήμερο Συνέδριο, με τίτλο «Η Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε καιρό πολέμου – 70 χρόνια από τη Σύμβαση της Χάγης του 1954», διοργανώνει η Νομική Σχολή του ΑΠΘ σε συνεργασία με τη Σχολή Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας της Κύπρου, την Πέμπτη 8 και την Παρασκευή 9 Μαΐου 2025, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ.
Το Συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα των Υπουργείων Πολιτισμού της Ελλάδας και της Κύπρου. Τη διοργάνωση υποστηρίζουν η Ελληνική Επιτροπή Κυανής Ασπίδας και η Ανωτάτη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (Α.ΔΙ.Σ.ΠΟ.).
Σύμφωνα με τους διοργανωτές, το Συνέδριο θα επιχειρήσει να χαρτογραφήσει εκ νέου τη σχέση δικαίου, άμυνας και πολιτισμού στον ταραγμένο διεθνή ορίζοντα. «Το πλέγμα των φορέων που συμμετέχουν συγκροτεί μια πολυεπίπεδη συμμαχία πανεπιστημίων, ένοπλων δυνάμεων και θεσμικών αρχών προστασίας της πολιτιστικής κληρονομίας, μοναδικό δείγμα θεσμικής συνέργειας στον ελλαδικό χώρο».
Ιδιαιτερότητα του Συνεδρίου αποτελεί η τριπλή σύνδεση θεωρίας-πράξης-πεδίου. Ακαδημαϊκοί, ανώτατοι αξιωματικοί και στελέχη διεθνών οργανισμών συναντιούνται όχι απλώς για να χαρτογραφήσουν τους κινδύνους που διατρέχει η πολιτιστική κληρονομιά σε καιρό πολέμου, αλλά και για να καταθέσουν τις εμπειρίες τους από το πεδίο: από την τυπολογία των επιθέσεων εναντίον μνημείων έως την επιχειρησιακή σχεδίαση για την προστασία των πολιτιστικών θησαυρών και τις νομικές ενέργειες που προβλέπονται για το σκοπό αυτό.
Πρωτότυπη σύνδεση θεωρίας, πράξης και εμπειριών πεδίου
Η ατζέντα του Συνεδρίου οργανώνεται σε τέσσερις θεματικές, οι οποίες αντανακλούν τη μοναδικότητά του. Εξετάζονται:
• η πολιτιστική διάσταση της κυπριακής τραγωδίας,
• οι εμπειρίες πεδίου από ζώνες σύγκρουσης,
• οι εξελίξεις στο διεθνές δίκαιο και
• η τριπλή πρόκληση «πρόληψη–καταστολή–αποκατάσταση».
Με αυτόν τον τρόπο, «συνομιλούν» η νομική θεωρία, τα συστήματα διεθνούς προστασίας και η πρακτική των ανθρώπων που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή - από τη Λιβύη έως το Μάλι.
Συνολικά περισσότεροι από 20 πανεπιστημιακοί, νομικοί, αξιωματικοί και στελέχη διεθνών οργανισμών συνθέτουν το πρόγραμμα, προσεγγίζοντας την πολιτιστική κληρονομιά ως παράγοντα ειρήνης, αλλά και ως «θύμα» πολέμων.
Η πρώτη ημέρα: από την Κύπρο στη Λιβύη
Η Ομ. Καθηγήτρια Αναστασία Γραμματικάκη-Αλεξίου ανοίγει το επιστημονικό σκέλος με αναδρομή στη Σύμβαση της Χάγης. Ακολουθεί συνεδρία αφιερωμένη στην πολιτιστική διάσταση της κυπριακής τραγωδίας, με τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Αχιλλέα Αιμιλιανίδη και ειδικούς στον επαναπατρισμό λεηλατηθέντων θησαυρών. Στη συνέχεια, το βλέμμα μετατοπίζεται σε «ζωντανά» παραδείγματα: η ερευνητική ομάδα του προγράμματος EULEAD III παρουσιάζει το πλαίσιο προστασίας της λιβυκής κληρονομιάς μετά τον πόλεμο, ενώ ο Πρόεδρος της διεθνούς Κυανής Ασπίδας, Καθηγητής Peter Stone, καταθέτει εμπειρίες από παρεμβάσεις σε μέτωπα συγκρούσεων.
Η δεύτερη ημέρα: νομικές τομές και επιχειρησιακά σχέδια
Την Παρασκευή, το ενδιαφέρον στρέφεται στις νομικές εξελίξεις: από την τυποποίηση της καταστροφής μνημείων ως εγκλήματος πολέμου μέχρι τον ρόλο του συστήματος συλλογικής ασφάλειας του ΟΗΕ και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.
Το συνέδριο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα δράσης «Αριστοτέλης» του ΓΕΕΘΑ, και τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του ΑΠΘ.
Σε μια εποχή που οι ένοπλες συγκρούσεις πλήττουν ολοένα και συχνότερα την πολιτιστική κληρονομιά, η Θεσσαλονίκη μετατρέπεται σε βήμα σύζευξης λόγου και πράξης· εκεί όπου το διεθνές δίκαιο συναντά τις ανάγκες των κοινοτήτων και η ακαδημαϊκή έρευνα συνομιλεί με τα επιχειρησιακά σχέδια. Το διήμερο συνεδριακό ραντεβού φιλοδοξεί να κληροδοτήσει, πέρα από πορίσματα, ένα σταθερό δίκτυο ετοιμότητας ανάμεσα σε επιστήμονες, κρατικούς φορείς και πολιτιστικούς θεσμούς.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 5/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ