mathites
Πώς η εμμονή σε δείκτες και αποδοτικότητα αλλοιώνει τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα της παιδείας

Σε μια εποχή όπου η αποδοτικότητα, η αξιολόγηση και οι δεξιότητες κυριαρχούν στο εκπαιδευτικό λεξιλόγιο, αναδύεται επιτακτικά ένα ερώτημα που μοιάζει να έχει ξεχαστεί: γιατί μαθαίνουμε; Η τεχνοκρατική αφήγηση που διαμορφώνει τη σύγχρονη εκπαιδευτική πολιτική, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, έχει αντικαταστήσει σταδιακά το ουμανιστικό υπόβαθρο της παιδείας με ένα σύστημα ποσοτικών στόχων και λειτουργικών αποτελεσμάτων.

Η τεχνοκρατική μετατόπιση στην εκπαίδευση

Η τεχνοκρατική προσέγγιση της εκπαίδευσης χαρακτηρίζεται από:

  • Εστίαση σε δεξιότητες (skills): Η έμφαση μετατοπίζεται από τη βαθύτερη κατανόηση του κόσμου στην απόκτηση «χρηστικών» δεξιοτήτων, όπως ψηφιακός γραμματισμός ή οικονομική λογική.

  • Αξιολόγηση μετρήσιμων δεικτών: Οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία κρίνονται μέσα από test, πίνακες κατάταξης (rankings), και KPIs (Key Performance Indicators).

  • Εκπαίδευση ως προετοιμασία για την αγορά εργασίας: Η παιδεία εκλαμβάνεται κυρίως ως μέσο για επαγγελματική αποκατάσταση και οικονομική απόδοση.

Η καθιέρωση της PISA και η εισαγωγή της στην ελληνική εκπαιδευτική ατζέντα ενισχύει την εστίαση στη μέτρηση αποδοτικότητας, συχνά εις βάρος της δημιουργικότητας ή της ηθικής καλλιέργειας.

Το χαμένο «γιατί»: Η αξία της γνώσης για τη ζωή

Η υπέρμετρη τεχνοκρατικοποίηση οδηγεί στην απώλεια του νοήματος της μάθησης ως προσωπικού και κοινωνικού μετασχηματισμού. Αντί να εμπνέει την περιέργεια, τη φιλοσοφική αναζήτηση, τη δημοκρατική συμμετοχή και τον στοχασμό, η εκπαίδευση καταλήγει να υπηρετεί μια στενή αντίληψη χρησιμότητας.

Όπως έγραφε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Δεν πρέπει να διδάσκουμε στους ανθρώπους επαγγέλματα, αλλά να τους δίνουμε το πνεύμα να κατανοούν τι είναι σημαντικό.»

Επιπτώσεις στον μαθητή και στον εκπαιδευτικό

  • Ο μαθητής χάνει το ενδιαφέρον και τη σύνδεση με τη γνώση, αφού δεν βλέπει το βαθύτερο νόημα της εκπαίδευσης. Η σχολική εμπειρία συχνά βιώνεται ως αγγαρεία, ένας «αγώνας δρόμου» για βαθμούς και εξετάσεις.

  • Ο εκπαιδευτικός περιορίζεται σε ρόλο εκτελεστή προγραμμάτων και στόχων, με λιγότερο χώρο για παιδαγωγική πρωτοβουλία ή δημιουργία ουσιαστικής σχέσης με τους μαθητές.

  • Η κοινωνία καταλήγει να αναπαράγει ανισότητες και έλλειμμα κριτικής σκέψης, όταν το σχολείο μετατρέπεται σε «γραφείο σταδιοδρομίας» και όχι σε κύτταρο πολιτισμού.

Πέντε ερωτήματα για έναν επαναπροσδιορισμό της εκπαίδευσης:

  1. Μαθαίνουμε μόνο για να εργαζόμαστε ή και για να ζούμε με πληρότητα;

  2. Πώς ορίζουμε την «επιτυχία» σε ένα σχολείο ή πανεπιστήμιο;

  3. Ποια είναι η θέση της ηθικής, της τέχνης και της φιλοσοφίας στο σχολικό πρόγραμμα;

  4. Πώς δίνουμε φωνή στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς στον σχεδιασμό της εκπαίδευσης;

  5. Τι σχολείο χρειάζεται μια κοινωνία που θέλει να είναι δημοκρατική και ελεύθερη;

Η τεχνοκρατική αφήγηση δεν είναι απαραίτητα αρνητική από μόνη της· μπορεί να προσφέρει εργαλεία οργάνωσης και αποδοτικότητας. Ωστόσο, όταν γίνεται ο κυρίαρχος λόγος, απογυμνώνει την εκπαίδευση από την υπαρξιακή και κοινωνική της διάσταση. Η επαναφορά του ερωτήματος «γιατί μαθαίνουμε» δεν είναι ρομαντική πολυτέλεια. Είναι θεμέλιο για μια ουσιαστική, δίκαιη και ανθρώπινη παιδεία.

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Kαμπανάκι από την EFSA για τα δύο πιο τοξικά τρόφιμα της αγοράς στην Ευρώπη

Βαθμολογίες κάτω από τη βάση... να φάνε και οι κότες! Μα τι συμβαίνει επιτέλους;

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 9/7

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ζαχαρακη
Σοφία Ζαχαράκη για τις διαγραφές φοιτητών: «Δίκαιη και ευαίσθητη μεταρρύθμιση. Βάζουμε τάξη στο ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο»
Σοφία Ζαχαράκη, για την εφαρμογή της ρύθμισης διαγραφής ανενεργών φοιτητών: «Δίκαιη και κοινωνικά ευαίσθητη μεταρρύθμιση. Βάζουμε τάξη και ενισχύουμε...
Σοφία Ζαχαράκη για τις διαγραφές φοιτητών: «Δίκαιη και ευαίσθητη μεταρρύθμιση. Βάζουμε τάξη στο ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο»
likeio.medium.jpg
Διεθνές Απολυτήριo: «Απαιτούμε κατάργηση των Τμημάτων ΙΒ» - Ξεσηκώνονται οι γονείς σε Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία
Με ψήφισμα η Πανελλήνια Ένωση Γονέων Μουσικών και Καλλιτεχνικών Σχολείων καταγγέλλει την εμπορευματοποίηση της δημόσιας εκπαίδευσης και απαιτεί ίσες...
Διεθνές Απολυτήριo: «Απαιτούμε κατάργηση των Τμημάτων ΙΒ» - Ξεσηκώνονται οι γονείς σε Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία
foto_education_notebook_phone_alfavita.jpg
Αποσπάσεις εκπαιδευτικών στο εξωτερικό: «Ελάχιστες οι θέσεις που πληρώνονται»
Για αποσπάσεις εκπαιδευτικών στο εξωτερικό: «Το προβλεπόμενο επιμίσθιο δεν επαρκεί για αξιοπρεπή διαβίωση» - Η ερώτηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Αποσπάσεις εκπαιδευτικών στο εξωτερικό: «Ελάχιστες οι θέσεις που πληρώνονται»
Δημοτική Αστυνομία
Παράνομη στάθμευση: Παραγραφή μετά την τριετία για «ξεχασμένες» κλήσεις δήμων
Τέλος στην ομηρία πολιτών: Ο νόμος σφραγίζει τη λήξη διεκδικήσεων για παλιές κλήσεις παράνομης στάθμευσης - Οι δήμοι χάνουν «δικαίωμα» μετά την...
Παράνομη στάθμευση: Παραγραφή μετά την τριετία για «ξεχασμένες» κλήσεις δήμων