mathites
Πώς η εμμονή σε δείκτες και αποδοτικότητα αλλοιώνει τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα της παιδείας

Σε μια εποχή όπου η αποδοτικότητα, η αξιολόγηση και οι δεξιότητες κυριαρχούν στο εκπαιδευτικό λεξιλόγιο, αναδύεται επιτακτικά ένα ερώτημα που μοιάζει να έχει ξεχαστεί: γιατί μαθαίνουμε; Η τεχνοκρατική αφήγηση που διαμορφώνει τη σύγχρονη εκπαιδευτική πολιτική, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, έχει αντικαταστήσει σταδιακά το ουμανιστικό υπόβαθρο της παιδείας με ένα σύστημα ποσοτικών στόχων και λειτουργικών αποτελεσμάτων.

Η τεχνοκρατική μετατόπιση στην εκπαίδευση

Η τεχνοκρατική προσέγγιση της εκπαίδευσης χαρακτηρίζεται από:

  • Εστίαση σε δεξιότητες (skills): Η έμφαση μετατοπίζεται από τη βαθύτερη κατανόηση του κόσμου στην απόκτηση «χρηστικών» δεξιοτήτων, όπως ψηφιακός γραμματισμός ή οικονομική λογική.

  • Αξιολόγηση μετρήσιμων δεικτών: Οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία κρίνονται μέσα από test, πίνακες κατάταξης (rankings), και KPIs (Key Performance Indicators).

  • Εκπαίδευση ως προετοιμασία για την αγορά εργασίας: Η παιδεία εκλαμβάνεται κυρίως ως μέσο για επαγγελματική αποκατάσταση και οικονομική απόδοση.

Η καθιέρωση της PISA και η εισαγωγή της στην ελληνική εκπαιδευτική ατζέντα ενισχύει την εστίαση στη μέτρηση αποδοτικότητας, συχνά εις βάρος της δημιουργικότητας ή της ηθικής καλλιέργειας.

Το χαμένο «γιατί»: Η αξία της γνώσης για τη ζωή

Η υπέρμετρη τεχνοκρατικοποίηση οδηγεί στην απώλεια του νοήματος της μάθησης ως προσωπικού και κοινωνικού μετασχηματισμού. Αντί να εμπνέει την περιέργεια, τη φιλοσοφική αναζήτηση, τη δημοκρατική συμμετοχή και τον στοχασμό, η εκπαίδευση καταλήγει να υπηρετεί μια στενή αντίληψη χρησιμότητας.

Όπως έγραφε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Δεν πρέπει να διδάσκουμε στους ανθρώπους επαγγέλματα, αλλά να τους δίνουμε το πνεύμα να κατανοούν τι είναι σημαντικό.»

Επιπτώσεις στον μαθητή και στον εκπαιδευτικό

  • Ο μαθητής χάνει το ενδιαφέρον και τη σύνδεση με τη γνώση, αφού δεν βλέπει το βαθύτερο νόημα της εκπαίδευσης. Η σχολική εμπειρία συχνά βιώνεται ως αγγαρεία, ένας «αγώνας δρόμου» για βαθμούς και εξετάσεις.

  • Ο εκπαιδευτικός περιορίζεται σε ρόλο εκτελεστή προγραμμάτων και στόχων, με λιγότερο χώρο για παιδαγωγική πρωτοβουλία ή δημιουργία ουσιαστικής σχέσης με τους μαθητές.

  • Η κοινωνία καταλήγει να αναπαράγει ανισότητες και έλλειμμα κριτικής σκέψης, όταν το σχολείο μετατρέπεται σε «γραφείο σταδιοδρομίας» και όχι σε κύτταρο πολιτισμού.

Πέντε ερωτήματα για έναν επαναπροσδιορισμό της εκπαίδευσης:

  1. Μαθαίνουμε μόνο για να εργαζόμαστε ή και για να ζούμε με πληρότητα;

  2. Πώς ορίζουμε την «επιτυχία» σε ένα σχολείο ή πανεπιστήμιο;

  3. Ποια είναι η θέση της ηθικής, της τέχνης και της φιλοσοφίας στο σχολικό πρόγραμμα;

  4. Πώς δίνουμε φωνή στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς στον σχεδιασμό της εκπαίδευσης;

  5. Τι σχολείο χρειάζεται μια κοινωνία που θέλει να είναι δημοκρατική και ελεύθερη;

Η τεχνοκρατική αφήγηση δεν είναι απαραίτητα αρνητική από μόνη της· μπορεί να προσφέρει εργαλεία οργάνωσης και αποδοτικότητας. Ωστόσο, όταν γίνεται ο κυρίαρχος λόγος, απογυμνώνει την εκπαίδευση από την υπαρξιακή και κοινωνική της διάσταση. Η επαναφορά του ερωτήματος «γιατί μαθαίνουμε» δεν είναι ρομαντική πολυτέλεια. Είναι θεμέλιο για μια ουσιαστική, δίκαιη και ανθρώπινη παιδεία.

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ για Εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ μόρια 2ης ξένης γλώσσας

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/9

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ 

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

Βίλα στο Λος Άντζελες
Πωλείται μία από τις μεγαλύτερες επαύλεις του κόσμου: Τιμή εκκίνησης τα 195 εκατομμύρια δολάρια
Στην αγορά μία από τις μεγαλύτερες επαύλεις του κόσμου – Τιμή εκκίνησης τα 195 εκατομμύρια δολάρια
Πωλείται μία από τις μεγαλύτερες επαύλεις του κόσμου: Τιμή εκκίνησης τα 195 εκατομμύρια δολάρια
ΥΠΑΙΘΑ
Πρότυπα - Πειραματικά Σχολεία: Προκήρυξη για θέσεις προϊσταμένων και υποδιευθυντών
Πρότυπα - Πειραματικά Σχολεία: Όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για θέσεις Προϊσταμένων και των Υποδιευθυντών
Πρότυπα - Πειραματικά Σχολεία: Προκήρυξη για θέσεις προϊσταμένων και υποδιευθυντών
crayons-pencils_molyvia_education_ekpaideusi.jpg
Προσλήψεις αναπληρωτών: Στις 25 Σεπτεμβρίου η Β΄ Φάση με πάνω από 7.000 προσλήψεις
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τη Β’ Φάση προσλήψεων αναπληρωτών – Τουλάχιστον 16.000 τα κενά στα σχολεία
Προσλήψεις αναπληρωτών: Στις 25 Σεπτεμβρίου η Β΄ Φάση με πάνω από 7.000 προσλήψεις