Ευαγγελία Ασημακοπούλου Η κατάσταση που επικρατεί στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) της Κεντρικής Ελλάδας έχει φτάσει στο απροχώρητο, και οι εκπαιδευτές, που από το 2015 προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με αφοσίωση, βρίσκονται αντιμέτωποι με όλο και πιο σοβαρές προκλήσεις. Αντί να συμβάλλουν στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού και αποτελεσματικού μαθησιακού περιβάλλοντος, οι εκπαιδευτές καλούνται να διαχειριστούν ένα κλίμα τοξικότητας και συνεχούς πίεσης.
Όπως καταγγέλλει εκπαιδευτικός Ενηλίκων – ΣΔΕ στο alfavita.gr, η συμπεριφορά ορισμένων εκπαιδευομένων είναι προσβλητική και ξεφεύγει από τα όρια της διδασκαλίας. Από τον σχολιασμό της εξωτερικής εμφάνισης των δασκάλων μέχρι την προσπάθεια επιβολής ακραίων απόψεων και θεωριών συνωμοσίας, οι εκπαιδευτές αναγκάζονται να αντιμετωπίζουν μια καθημερινότητα γεμάτη συγκρούσεις. Όταν αντιδρούν, ή όταν προσπαθούν να διατηρήσουν την επιστημονική τους προσέγγιση, βρίσκονται αντιμέτωποι με σφοδρές αντιδράσεις και δυσκολίες στην εκπαιδευτική τους αποστολή.
Η υπάρχουσα ψυχολογική υποστήριξη μέσω των συμβούλων και το μάθημα της Κοινωνικής Εκπαίδευσης δεν αποδεικνύονται επαρκή. Η έλλειψη ουσιαστικής εφαρμογής αυτών των μέτρων έχει ως αποτέλεσμα να μην αντιμετωπίζονται οι ανάγκες των μαθητών με ειδικές ανάγκες ή αυτών που χρήζουν ψυχιατρικής υποστήριξης. Η επιβάρυνση των εκπαιδευτών με καθημερινές καταστάσεις που ξεπερνούν τις δυνατότητές τους, χωρίς την κατάλληλη βοήθεια από την πολιτεία, έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο.
Η αναγκαιότητα για ριζικές αλλαγές στα ΣΔΕ είναι επιτακτική. Χρειάζονται πιο ενισχυμένοι ρόλοι για τους συμβούλους ψυχολόγους, ώστε να μπορούν να παρέμβουν έγκαιρα και αποτελεσματικά. Το μάθημα της Κοινωνικής Εκπαίδευσης πρέπει να εφαρμοστεί με μεγαλύτερη συνέπεια και να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ενσυναίσθησης και του σεβασμού. Οι εκπαιδευτές πρέπει να προστατευθούν από ακραίες συμπεριφορές, και η διατήρηση της τάξης δεν μπορεί να είναι μόνο δική τους ευθύνη. Επίσης, οι εκπαιδευόμενοι που έχουν ανάγκη ψυχοκοινωνικής υποστήριξης πρέπει να λάβουν τη βοήθεια που τους αναλογεί, μέσω συνεργασίας με εξειδικευμένους επαγγελματίες.
Aναλυτικά
Εργάζομαι ως εκπαιδεύτρια ενηλίκων από το 2015 σε προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων, μεταξύ αυτών και σε Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ). Πάντα πίστευα στη σημασία αυτών των θεσμών και στον ρόλο τους στη στήριξη όσων επιθυμούν να αποκτήσουν νέες γνώσεις και δεξιότητες. Ωστόσο, η κατάσταση που επικρατεί σε ΣΔΕ της Κεντρικής Ελλάδας το τελευταίο διάστημα έχει γίνει εξαιρετικά δύσκολη και προβληματική για τους εκπαιδευτές.
Στην καθημερινότητά μας, ερχόμαστε αντιμέτωποι με προσβλητικές συμπεριφορές από εκπαιδευόμενους, ακόμα και για θέματα που δεν έχουν καμία σχέση με τη διδασκαλία – όπως η εξωτερική μας εμφάνιση. Παράλληλα, ορισμένοι μαθητές επιχειρούν να επιβάλλουν ακραίες απόψεις και θεωρίες συνωμοσίας μέσα στην τάξη, δημιουργώντας ένα τοξικό περιβάλλον. Αν ένας εκπαιδευτής εκφράσει αντίθετη άποψη ή επιχειρήσει να διατηρήσει την επιστημονική και παιδαγωγική του προσέγγιση, βρίσκεται αντιμέτωπος με έντονες αντιδράσεις.
Είναι αλήθεια ότι στα ΣΔΕ υπάρχει σύμβουλος ψυχολόγος και διδάσκεται το μάθημα της Κοινωνικής Εκπαίδευσης. Ωστόσο, φαίνεται πως αυτά τα μέτρα δεν αποδίδουν ουσιαστικά αποτελέσματα. Είτε λόγω ανεπαρκούς εφαρμογής, είτε λόγω έλλειψης συστηματικής υποστήριξης, η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται. Υπάρχουν εκπαιδευόμενοι με ειδικές ανάγκες και άλλοι που χρήζουν ψυχιατρικής παρακολούθησης, χωρίς να υπάρχει η απαραίτητη μέριμνα για τη σωστή διαχείρισή τους. Οι εκπαιδευτές καλούνται να αναλάβουν ρόλους που δεν τους αντιστοιχούν, χωρίς την κατάλληλη υποστήριξη από την πολιτεία.
Για να μπορούν τα ΣΔΕ να επιτελέσουν τον πραγματικό τους σκοπό, χρειάζονται ουσιαστικές παρεμβάσεις:
Ενίσχυση του ρόλου του συμβούλου ψυχολόγου: Με πιο ενεργό συμμετοχή στην καθημερινότητα των εκπαιδευομένων και παρέμβαση σε περιπτώσεις προβληματικής συμπεριφοράς.
Πιο αποτελεσματική εφαρμογή του μαθήματος της Κοινωνικής Εκπαίδευσης: Με έμφαση στην ενσυναίσθηση, τον σεβασμό και τη συνεργασία.
Προστασία των εκπαιδευτών από ακραίες συμπεριφορές: Δεν μπορεί η διατήρηση της τάξης να επαφίεται αποκλειστικά στον ίδιο τον εκπαιδευτή. Πρέπει να υπάρξουν σαφή όρια και διαδικασίες αντιμετώπισης παραβατικών συμπεριφορών.
Ψυχοκοινωνική υποστήριξη για τους εκπαιδευόμενους που τη χρειάζονται: Με συνεργασία με ειδικούς, ώστε να λαμβάνουν τη φροντίδα που απαιτείται.
Οι εκπαιδευτές ενηλίκων δεν μπορούν να εργάζονται σε ένα περιβάλλον που απειλεί την ψυχική τους υγεία και υπονομεύει τον εκπαιδευτικό τους ρόλο. Ζητώ από τους αρμόδιους φορείς και τα ΜΜΕ να αναδείξουν το ζήτημα, ώστε να βρεθούν λύσεις που θα βελτιώσουν τις συνθήκες τόσο για τους εκπαιδευτές όσο και για τους εκπαιδευόμενους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
