Μαρία Δούση Μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες φιγούρες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου του 20ού αιώνα, η Κλαούντια Καρντινάλε, πέθανε σε ηλικία 87 ετών την Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου στη Νεμούρ, κοντά στο Παρίσι, όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια. Την είδηση του θανάτου της ανακοίνωσε ο μάνατζέρ της, Λοράν Σαβρί, στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Η Καρντινάλε, με καταγωγή από τη Γαλλία και την Ιταλία, γεννημένη στην Τύνιδα το 1938, σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή κινηματογράφου με την αισθησιακή της παρουσία, την ακαταμάχητη ομορφιά της και τη σπάνια σκηνική της δύναμη.
«Μας αφήνει την κληρονομιά μιας ελεύθερης και εμπνευσμένης γυναίκας, τόσο μέσα από τη διαδρομή της ως γυναίκα όσο και ως καλλιτέχνης», ανέφερε συγκινημένος ο μάνατζέρ της.
Η θεά της Μεσογείου που μάγευε με το βλέμμα
Μορφή αναπόσπαστη της μεγάλης οθόνης τη δεκαετία του '60, η Καρντινάλε έλαμψε σε θρυλικούς ρόλους όπως στην ταινία «Ο Γατόπαρδος» του Λουκίνο Βισκόντι και στο επικό σπαγγέτι γουέστερν «Κάποτε στη Δύση» του Σέρτζιο Λεόνε. Εκεί, πλάι στον Τσεγιέν, τον ήρωα του Τζέισον Ρόμπαρντς, απέσπασε μια από τις πιο εμβληματικές φράσεις του σινεμά:
«Δεν φαντάζεσαι πόση χαρά μπορεί να νιώσει ένας άντρας μόνο και μόνο κοιτάζοντας μια γυναίκα σαν εσένα. Μόνο να σε κοιτάζει... Κι αν κάποιος τολμήσει να σου τσιμπήσει τα οπίσθια, κάνε πως δεν τρέχει τίποτα -θα είναι ευτυχισμένος».
Η γαλλική εφημερίδα Le Figaro, με αφορμή τον θάνατό της, αναρωτιέται «πώς να διαφωνήσει κανείς» με τον Ρόμπαρντς, επιβεβαιώνοντας πως η Καρντινάλε υπήρξε ένα από τα πιο σαγηνευτικά βλέμματα στην ιστορία του κινηματογράφου.
Από τον ήλιο της Τύνιδας στα φώτα του παγκόσμιου σινεμά
Η ζωή της ξεκίνησε κάτω από τον μεσογειακό ήλιο. Πρωτότοκη από τέσσερα παιδιά, με ρίζες στη Σικελία, η μικρή Κλοντ Ζοζεφίν Ροζ Καρντινάλε μεγάλωσε ελεύθερη, άγρια και γεμάτη ζωή. Ο πατέρας της ήταν μηχανικός στους σιδηροδρόμους. Αν και αρχικά ήθελε να γίνει δασκάλα, η ζωή την πήγε αλλού.
Ένα βραβείο ομορφιάς στην Τύνιδα και μια εμφάνιση στη Μόστρα της Βενετίας, την έφεραν στο προσκήνιο: «Κλαούντια! Κλαούντια!» φώναζαν οι φωτογράφοι, με τη φήμη της να εκτοξεύεται αμέσως. Η πρώτη της εμφάνιση ήρθε στο φιλμ Le Pigeon του Μάριο Μονιτσέλι.
Όμως, πίσω από τη δημόσια εικόνα, υπήρχε ένα μεγάλο προσωπικό τραύμα. Το 1957, στα 19 της, έπεσε θύμα βιασμού. Από αυτή την εμπειρία γεννήθηκε ο γιος της, Πάτρικ – ένα γεγονός που παρέμεινε κρυφό για χρόνια. Φοβόταν, όπως είχε πει αργότερα, ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βάλει τέλος στην καριέρα της.
Μια λαμπερή καριέρα με δύσκολες αποφάσεις
Η δεκαετία του ’60 ήταν δική της. Πλάι στους μεγαλύτερους ηθοποιούς της εποχής – από τον Μπαρτ Λάνκαστερ και τον Αλέν Ντελόν μέχρι τον Χένρι Φόντα και τον Μαρτσέλο Μαστρογιάννι – η Καρντινάλε ξεχώριζε για την παρουσία της. Συνεργάστηκε στενά με σκηνοθέτες όπως ο Βισκόντι, ο Φελίνι, ο Μπλέικ Έντουαρντς.
«Κλαούντια, μαζί με τα μακαρόνια, είσαι η ωραιότερη εφεύρεση των Ιταλών», της είχε πει κάποτε ο Ντέιβιντ Νίβεν – ένα κομπλιμέντο που έμεινε στην ιστορία.
Η σχέση της με τον παραγωγό Φράνκο Κριστάλντι (1966–1975), ο οποίος διαχειριζόταν ασφυκτικά την καριέρα της, υπήρξε καταλυτική. Αργότερα, βρήκε προσωπική ευτυχία στο πλευρό του Πασκουάλε Σκουιτιέρι, με τον οποίο απέκτησε την κόρη της, Κλαούντια.
Πάνω από 150 ταινίες και διακρίσεις σε όλο τον κόσμο
Με ρόλους σε περισσότερες από 150 ταινίες, η Καρντινάλε άφησε ανεξίτηλο στίγμα στο διεθνές σινεμά. Από το Fitzcarraldo του Βέρνερ Χέρτσογκ με τον Κλάους Κίνσκι, μέχρι ταινίες με τον Τζον Γουέιν και τη Ρίτα Χέιγουορθ, η πορεία της ήταν αδιάκοπη.
Τιμήθηκε με τον Χρυσό Λέοντα για το σύνολο του έργου της (1993) και τη Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο (2002), ανάμεσα σε πολλά άλλα.
Μια φωνή για τους αδύναμους
Η Κλαούντια Καρντινάλε δεν υπήρξε μόνο ηθοποιός. Ήταν και αγωνίστρια. Στήριξε τον αγώνα κατά της μυοπάθειας και του AIDS, υπήρξε πρέσβειρα της UNESCO και στάθηκε ενεργά στο πλευρό της Amnesty International. Πολέμησε υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, της φύσης και κατά της πλαστικής χειρουργικής.
Το 2023 ιδρύθηκε προς τιμήν της το Ίδρυμα Claudia Cardinale, με στόχο τη στήριξη νέων καλλιτεχνών.
Ένας θρύλος που δεν ξεθωριάζει
Μέχρι το τέλος της ζωής της, η Καρντινάλε παρέμενε σύμβολο μεσογειακής ομορφιάς και θηλυκής δύναμης. Σκηνές όπως εκείνη στο Κάποτε στη Δύση, με το δαντελένιο φόρεμα και τους ήχους του Ένιο Μορικόνε, έχουν μείνει ανεξίτηλες στη μνήμη του παγκόσμιου κοινού. Όπως και η χαρακτηριστική βραχνή φωνή της, το αφοπλιστικό της χαμόγελο, το ακαταμάχητο βλέμμα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
