Λεωνίδας Βουρλιώτης Τις τελευταίες ημέρες, σειρά δημοσιευμάτων και τηλεοπτικών ρεπορτάζ στην Ελλάδα και διεθνώς μετέδωσαν εικόνες από το Ιράν που παρουσιάζουν την Τεχεράνη ως «πόλη φάντασμα», με κατοίκους να εγκαταλείπουν έντρομοι τις εστίες τους, ουρές σε βενζινάδικα και κυκλοφοριακό χάος. Η ένταση στον Περσικό Κόλπο έχει τροφοδοτήσει αυτές τις απεικονίσεις, που όμως προβάλλονται μονόπλευρα, καθώς παρόμοιες εικόνες από την ισραηλινή πλευρά σπανίζουν ή απουσιάζουν εντελώς από τα μέσα ενημέρωσης.
Η ισραηλινή κυβέρνηση, επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας, έχει προχωρήσει σε αυστηρό περιορισμό της δημοσιογραφικής κάλυψης. Σύμφωνα με διεθνή πρακτορεία (Associated Press, Al Jazeera), έχει τεθεί σε εφαρμογή άτυπο εμπάργκο ενημέρωσης, με απαγόρευση μετάδοσης εικόνων από ζημιές εντός του Ισραήλ και παρεμβάσεις της αστυνομίας κατά πολιτών που καταγράφουν υλικό από βομβαρδισμούς. Ακόμα και διαδικτυακές κάμερες στο Τελ Αβίβ φέρεται να έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας.
Η στρατηγική της σιωπής και ο ρόλος των ΜΜΕ
Σε αυτό το πλαίσιο, εγείρονται ερωτήματα για τον ρόλο των ΜΜΕ — και στην Ελλάδα. Παρά τη σοβαρότητα της κατάστασης, η αναμετάδοση πληροφορίας φαίνεται να περιορίζεται σε επιλεκτικά ανακοινωθέντα του ισραηλινού Υπουργείου Άμυνας, χωρίς αντιπαραβολή ή ανεξάρτητη επαλήθευση. Η κρατική ΕΡΤ και άλλα μεγάλα μέσα παρουσιάζουν συχνά την ισραηλινή εκδοχή των γεγονότων, χωρίς αντίστοιχο χώρο για την ιρανική ή παλαιστινιακή οπτική.
Η ασύμμετρη αυτή κάλυψη δεν είναι νέο φαινόμενο. Όπως έχουν καταγγείλει οργανώσεις όπως οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, το Ισραήλ εφαρμόζει ένα πολύπλευρο σύστημα ελέγχου πληροφόρησης, από το πεδίο των επιχειρήσεων έως τα διεθνή μέσα και τις ψηφιακές πλατφόρμες. Στο εσωτερικό του, οποιαδήποτε αποκλίνουσα φωνή αντιμετωπίζεται με περιοριστικά μέτρα, ενώ η δημόσια εικόνα κατασκευάζεται μέσα από επίσημα κανάλια.
Η ελληνική διάσταση
Η Ελλάδα, ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και σύμμαχος του Ισραήλ, βρίσκεται σε ιδιαίτερη θέση. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναφερθεί επανειλημμένα προγράμματα συνεργασίας σε ζητήματα στρατιωτικής τεχνογνωσίας, κυβερνοασφάλειας και εκπαίδευσης ΜΜΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι λίγοι όσοι επισημαίνουν ότι η εγχώρια ενημέρωση παρουσιάζει προβληματική ισορροπία, με υπερεκπροσώπηση φιλοϊσραηλινών θέσεων και απόκρυψη πληροφοριών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έναν πιο νηφάλιο δημόσιο διάλογο.
Ποιο είναι το διακύβευμα;
Η παραπληροφόρηση και η λογοκρισία, σε περιόδους πολέμου, δεν είναι απλώς επικοινωνιακή τακτική. Είναι στρατηγικό όπλο. Όταν αποκρύπτεται η πραγματική έκταση των επιπτώσεων σε όλους τους εμπλεκομένους, όταν αποκλείεται η ανεξάρτητη δημοσιογραφία και η πολυφωνία, τότε η κοινή γνώμη μετατρέπεται σε εργαλείο και όχι σε κριτή της Ιστορίας.
Η ανάγκη για ισόρροπη και διασταυρωμένη ενημέρωση, για σεβασμό στην ανεξαρτησία των ΜΜΕ και για διάλογο μακριά από πολεμικές κορώνες είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέες θέσεις για Πιστοποιημένους εκπαιδευτές Ενηλίκων - Ξεκινάτε 5 ή 8/1 και πληρώνεστε άμεσα
Ρεβεγιόν με χιόνια στην Αττική - Προβλέψεις από Καλλιάνο και Κολυδά
Παν.Αιγαίου: Νέα Μοριοδοτούμενα σεμινάρια για Εκπαιδευτικούς με Υποτροφίες έως 31/12
