Ποδαρικό και συμβολικές προσφορές
Σε χωριά της Ρόδου αλλά και σε άλλα νησιά, το βράδυ της παραμονής συνηθίζεται να τοποθετούν κοντά στο εικονοστάσι ένα ποτήρι νερό και ένα πιάτο με τρία κομμάτια γλυκού, μπακλαβά, εφτάζυμο ή βασιλόπιτα. Τα κομμάτια αφιερώνονται συμβολικά στον Χριστό, τον Άγιο Βασίλη και τον φτωχό. Παράλληλα, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στο ποδαρικό, καθώς θεωρείται καθοριστικό για το πώς θα κυλήσει ο νέος χρόνος. Εκείνος που θα μπει πρώτος στο σπίτι πρέπει να πατήσει με το δεξί, για να φέρει καλοτυχία.
Κάλυμνος: Γλυκά και εκρηκτική αλλαγή χρόνου
Στην Κάλυμνο, τα πρωτοχρονιάτικα τραπέζια γεμίζουν με κουραμπιέδες και μελομακάρονα, γνωστά στο νησί ως φοινίκια. Η βασιλόπιτα κόβεται ακριβώς με την έλευση του νέου έτους, ενώ η αλλαγή του χρόνου συνοδεύεται παραδοσιακά από δυναμίτες και τουφεκιές, ένα στοιχείο που προσδίδει ένταση και ιδιαίτερο χαρακτήρα στον εορτασμό.
Κως: Κάλαντα και ο περίφημος μπακλαβάς
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, οι νέοι της Κω περιδιαβαίνουν τα σπίτια κρατώντας εντυπωσιακά ομοιώματα εκκλησιών ή καραβιών, στολισμένα και φωτισμένα. Εκτός από τα γνωστά κάλαντα, τραγουδούν και τα τοπικά κώτικα κάλαντα, ευχόμενοι ευτυχία, υγεία και επανένωση των οικογενειών.
Την ίδια ημέρα, κάθε οικογένεια ετοιμάζει τον παραδοσιακό μπακλαβά, με φύλλα ανοιγμένα στο χέρι, καβουρδισμένο σησάμι και καρύδι ή αμύγδαλο. Σε σπίτια με αρραβωνιασμένες κόρες ή μεγαλύτερη οικονομική άνεση, παρασκευάζονται δύο ταψιά: ο καλός, ο μεγάλος μπακλαβάς, και ο κέλης, το μικρότερο ταψί για την παραμονή. Το πρώτο κομμάτι από τον μεγάλο μπακλαβά το έπαιρνε παλαιότερα ο παπάς ή σήμερα ο γαμπρός, ως ένδειξη καλής τύχης.
Λέρος: Νερό, πέτρα και ρόδι για καλοτυχία
Στη Λέρο, με την αλλαγή του χρόνου, ένα άτομο μπαίνει στο σπίτι κρατώντας νερό και μια πέτρα, πραγματοποιώντας το ποδαρικό. Το νερό ραντίζεται στις τέσσερις γωνιές του σπιτιού, με την ευχή η υγεία της οικογένειας να είναι γερή σαν την πέτρα. Ακολουθεί το σπάσιμο του ροδιού στην είσοδο, με λόγια που διώχνουν τα κακά και καλωσορίζουν τα καλά του νέου χρόνου.
Το νερό συχνά είναι αμίλητο, φερμένο νωρίς το πρωί της Πρωτοχρονιάς, χωρίς να ειπωθεί λέξη στη διαδρομή. Η βασιλόπιτα κόβεται αμέσως μετά την αλλαγή του χρόνου, και όποιος βρει το φλουρί θεωρείται ιδιαίτερα τυχερός.
Ένα παλιότερο έθιμο του νησιού περιλάμβανε τη θυσία ενός μαύρου πετεινού, που φυλασσόταν όλο τον χρόνο για την ημέρα αυτή και μαγειρευόταν σε σούπα, με το κεφάλι στραμμένο προς την ανατολή.
Ζωντανή παράδοση
Τα πρωτοχρονιάτικα έθιμα των Δωδεκανήσων αποτυπώνουν τη βαθιά σχέση των κατοίκων με τη συλλογική μνήμη, τη φύση και την έννοια της καλοτυχίας. Από τη μπουλουστρίνα των παιδιών μέχρι τα γλυκά, τα κάλαντα και τα τελετουργικά του ποδαρικού, η Πρωτοχρονιά γίνεται μια γιορτή γεμάτη συμβολισμούς, ευχές και κοινές στιγμές που ενώνουν το παρελθόν με το παρόν.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
