Νέα δεδομένα από τη σύγχρονη αστροφυσική δείχνουν ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, που βρίσκονται στο κέντρο των περισσότερων γαλαξιών, δεν λειτουργούν μόνο ως «κοσμικές ηλεκτρικές σκούπες». Αντίθετα, φαίνεται πως εκτοξεύουν τεράστιες ποσότητες ύλης πίσω στο διάστημα, δημιουργώντας αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν ισχυρούς κοσμικούς ανέμους.
Οι μαύρες τρύπες, με μάζα εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου, έλκουν αέριο και σκόνη από το περιβάλλον τους. Το υλικό αυτό δεν πέφτει κατευθείαν μέσα, αλλά σχηματίζει έναν περιστρεφόμενο δίσκο γύρω τους. Καθώς συμπιέζεται και θερμαίνεται σε ακραίες θερμοκρασίες, απελευθερώνει τεράστια ποσά ενέργειας, τα οποία ανιχνεύονται ως έντονη ακτινοβολία – κυρίως στις ακτίνες Χ.
Όταν η διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη, οι μαύρες τρύπες μετατρέπονται σε κβάζαρ, δηλαδή σε μερικά από τα πιο φωτεινά αντικείμενα στο σύμπαν. Για χρόνια, οι επιστήμονες πίστευαν ότι όσο περισσότερη ύλη «καταπίνει» μια μαύρη τρύπα, τόσο πιο σταθερό είναι το φως που εκπέμπει. Ωστόσο, νέα έρευνα ανατρέπει αυτή την αντίληψη.
Με βάση παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου eROSITA, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το φως –και ειδικά οι ακτίνες Χ– τρεμοπαίζει εντονότερα όσο αυξάνεται ο ρυθμός απορρόφησης ύλης. Όπως εξηγεί ο δρ. Αντώνης Γεωργακάκης από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, επικεφαλής της μελέτης, το εύρημα αυτό ήταν απρόσμενο και οδήγησε σε νέα ερμηνεία του φαινομένου.
Η εξήγηση, σύμφωνα με τους ερευνητές, βρίσκεται στους ισχυρούς κοσμικούς ανέμους που παράγονται κοντά στη μαύρη τρύπα. Μέρος της ύλης δεν καταλήγει στο εσωτερικό της, αλλά εκτινάσσεται βίαια προς τα έξω, σχηματίζοντας πυκνά νέφη. Αυτά τα νέφη περνούν περιοδικά μπροστά από την πηγή φωτός και την «κρύβουν», προκαλώντας τις έντονες αυξομειώσεις που καταγράφουν τα τηλεσκόπια.
Στην έρευνα συμμετείχαν επίσης η δρ. Μαρία Χήρα και ο δρ. Angel Ruiz, ενώ το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, μέσω του ΙΑΑΔΕΤ, έχει ενεργό ρόλο στη διεθνή κοινοπραξία που διαχειρίζεται το eROSITA, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανάλυση και βαθμονόμηση των δεδομένων ακτίνων Χ.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society και η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), προσθέτοντας ένα ακόμη σημαντικό κομμάτι στο παζλ της κατανόησης των πιο ακραίων φαινομένων του σύμπαντος.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom