Μαρία Δούση Καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν με την έλευση του χειμώνα, πολλοί σπεύδουν να φορέσουν ζεστά ρούχα, ενώ κάποιοι άλλοι συνεχίζουν να κυκλοφορούν με κοντομάνικα, χωρίς να δείχνουν καμία ενόχληση. Τι καθορίζει όμως την αίσθηση του ψύχους;
Ο καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οτάβας, Φρανσουά Αμάν, εξηγεί στο περιοδικό The Scientist ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι στο κρύο, καθώς το σώμα μας δεν διατηρεί εύκολα τη θερμότητα. Παρά ταύτα, η αντοχή στο ψύχος επηρεάζεται από έναν συνδυασμό βιολογικών και συμπεριφορικών παραγόντων, όπως η μάζα σώματος, η μυϊκή μάζα, το ιστορικό έκθεσης σε χαμηλές θερμοκρασίες αλλά και η γενετική μας προδιάθεση.
Η προσωπική εμπειρία και η προσαρμογή στο κρύο παίζουν καθοριστικό ρόλο. Όσοι ζουν ή μετακομίζουν σε ψυχρά κλίματα συνήθως αναπτύσσουν με τον χρόνο μεγαλύτερη αντοχή, καθώς το σώμα μαθαίνει να προσαρμόζεται. Βιολογικά, όσοι έχουν μικρότερη σωματική μάζα χάνουν θερμότητα πιο γρήγορα, ενώ οι μεγαλόσωμοι διατηρούν τη θερμότητα περισσότερο. Επιπλέον, η μυϊκή μάζα λειτουργεί ως φυσικός θερμοστάτης, καθώς οι μύες παράγουν θερμότητα μέσω του μεταβολισμού.
Η γενετική, όμως, φαίνεται να παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο. Μελέτες σε πληθυσμούς που ζουν σε ακραίες ψυχρές συνθήκες, όπως οι Ινουίτ της Γροιλανδίας, έχουν δείξει ότι συγκεκριμένες γενετικές παραλλαγές επηρεάζουν την παραγωγή θερμότητας μέσω των καφέ λιποκυττάρων και τη διανομή του σωματικού λίπους, ενισχύοντας την αντοχή στο κρύο.
Ακόμη και μικρές γενετικές διαφοροποιήσεις, όπως μια μετάλλαξη στο γονίδιο α-ακτινίνη-3 των σκελετικών μυών, βοηθούν στη διατήρηση της θερμοκρασίας του κορμού. Παράλληλα, γενετικές παραλλαγές που επηρεάζουν τη ροή του αίματος στο δέρμα εξηγούν γιατί κάποια άκρα κρυώνουν πιο γρήγορα, ενώ το σώμα προστατεύει τον κορμό.
Συνολικά, η αίσθηση του κρύου είναι αποτέλεσμα σύνθετης αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο σώμα, το ιστορικό έκθεσης, τη μυϊκή μάζα και τη γενετική προδιάθεση. Με άλλα λόγια, ο τρόπος που νιώθουμε το ψύχος είναι μοναδικός για τον καθένα από εμάς.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 24/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
