Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) θεωρείται η συχνότερη λοίμωξη που μεταδίδεται με σεξουαλική επαφή και έχει άμεση συσχέτιση με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σχεδόν όλα τα περιστατικά καρκίνου τραχήλου προέρχονται από λοίμωξη με HPV.
Το εμβόλιο HPV, που κυκλοφορεί πάνω από 15 χρόνια, έχει αποδειχθεί πως προσφέρει προστασία έως και 90% απέναντι στα πιο επικίνδυνα στελέχη του ιού, μειώνοντας δραστικά τον κίνδυνο εμφάνισης προκαρκινικών αλλοιώσεων.
Κι όμως, στην Ελλάδα η εικόνα δεν είναι ενθαρρυντική. Εκτιμάται ότι μόλις το 30-35% των εφήβων κοριτσιών έχουν εμβολιαστεί, την ώρα που σε χώρες όπως η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο τα ποσοστά ξεπερνούν το 70%.
Τι έδειξε η νέα ελληνική μελέτη
Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, η οποία δημοσιεύτηκε στο Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology, επιχειρεί να ερμηνεύσει το φαινόμενο. Οι ερευνητές ανέλυσαν τις στάσεις 996 γονέων κοριτσιών ηλικίας 11–18 ετών από διάφορες περιοχές της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία:
Μόνο το 47% των γονέων είχαν ξεκινήσει τον εμβολιασμό.
Το 53% δήλωσε ότι τα παιδιά τους παραμένουν ανεμβολίαστα.
Οι λόγοι πίσω από το «ναι» και το «όχι»
Στους γονείς που επέλεξαν τον εμβολιασμό, ο πιο σημαντικός παράγοντας ήταν η σύσταση του παιδιάτρου ή του οικογενειακού γιατρού (50,2%). Εξίσου σημαντικό κίνητρο αποτέλεσε η πρόληψη σοβαρών ασθενειών στο μέλλον (46,8%).
Από την άλλη, όσοι αρνήθηκαν επικαλέστηκαν κυρίως:
Έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης (25,6%)
Την αίσθηση ότι το παιδί είναι «πολύ μικρό» για ένα τέτοιο εμβόλιο (22,3%)
Ανησυχία για την «καινούρια» φύση του εμβολίου (14,2%)
Ενδεικτικό είναι ότι πολλοί γονείς, ακόμη και όσοι αποδέχθηκαν το εμβόλιο, ξεκίνησαν μετά τα 11 έτη, παρότι οι διεθνείς οδηγίες συστήνουν τον εμβολιασμό στην ηλικία των 11–12 ετών, όταν η ανοσολογική απόκριση είναι ισχυρότερη.
Η στάση των γονέων
Η μελέτη κατέγραψε και τις αντιλήψεις των γονέων. Εκείνοι που είπαν «όχι» στον εμβολιασμό συνήθως δήλωναν ότι «δεν έχουν αρκετές πληροφορίες για να αποφασίσουν» ή ότι «είναι πρόωρο να γίνει ένα τέτοιο εμβόλιο για ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα».
Αντίθετα, όσοι επέλεξαν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους εξέφρασαν ισχυρή εμπιστοσύνη στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου για την πρόληψη τόσο των κονδυλωμάτων όσο και του καρκίνου του τραχήλου.
Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση
Η ηλικία των γονέων φάνηκε να παίζει ρόλο: οι μεγαλύτεροι σε ηλικία έτειναν να είναι πιο θετικοί απέναντι στον εμβολιασμό.
Παράλληλα, υπήρξε μια μικρή μερίδα που συνέδεσε το εμβόλιο με τον φόβο πρόωρης έναρξης σεξουαλικής δραστηριότητας – κάτι που οι επιστημονικές μελέτες έχουν αποκλείσει.
Καθοριστικό στοιχείο αποδείχθηκε η εμπιστοσύνη στον γιατρό. Όταν οι γονείς είχαν καλή σχέση με τον παιδίατρο, ήταν πολύ πιο πιθανό να πουν «ναι» στο εμβόλιο.
Το μήνυμα της επιστημονικής κοινότητας
Οι ερευνητές καταλήγουν ότι η σωστή ενημέρωση από τους επαγγελματίες υγείας είναι η βασική προϋπόθεση για να αυξηθούν τα ποσοστά εμβολιασμού. Η απλή προτροπή δεν αρκεί. Χρειάζεται αναλυτική συζήτηση γύρω από την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και το γιατί είναι σημαντικός ο έγκαιρος εμβολιασμός.
Σε επίπεδο δημόσιας υγείας, απαιτούνται οργανωμένες καμπάνιες ενημέρωσης και πολιτικές που θα ενισχύσουν την πρόσβαση στον εμβολιασμό, ώστε η χώρα να πλησιάσει τον στόχο του 80% κάλυψης που θεωρείται κρίσιμος για τη συλλογική προστασία.
Τα στοιχεία με μια ματιά
Δείγμα: 996 γονείς κοριτσιών 11–18 ετών
Εμβολιασμός: 47% είχαν ξεκινήσει, 53% όχι
Λόγοι υπέρ: σύσταση γιατρού (50,2%), πρόληψη στο μέλλον (46,8%)
Λόγοι κατά: έλλειψη πληροφόρησης (25,6%), μικρή ηλικία (22,3%), νέο εμβόλιο (14,2%)
Ηλικία εμβολιασμού: κυρίως μετά τα 11 έτη
Κάλυψη στην Ελλάδα: ~30-35%, έναντι 70% σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ