efapax
Εφάπαξ: Η διπλή φόρμουλα υπολογισμού, οι αδικίες και το χρονικό μιας συνεχούς μείωσης - Ο τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ, όπως καθορίστηκε από τον νόμο Κατρούγκαλου, αποτελεί ένα παράδειγμα σταδιακής αποδόμησης των παροχών πρόνοιας, ιδίως για τους νεότερους ασφαλισμένους. Αν και θεμελιώνεται σε αρχές αναλογικότητας και δημοσιονομικής βιωσιμότητας, δημιουργεί έντονες ανισότητες μεταξύ ασφαλισμένων διαφορετικών γενεών. Η απουσία διορθωτικών παρεμβάσεων εντείνει το πρόβλημα.

Μειώσεις έως και 22,3% στο εφάπαξ βοήθημα έχουν υποστεί χιλιάδες ασφαλισμένοι που αποχώρησαν ή πρόκειται να αποχωρήσουν από την εργασία τους, εξαιτίας του τρόπου υπολογισμού που εισήγαγε ο Νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου). Παρά τη συμπλήρωση σχεδόν εννέα ετών από την ψήφισή του, το σύστημα παραμένει σε ισχύ χωρίς ενδείξεις αλλαγής από το υπουργείο Εργασίας.

Πώς υπολογίζεται το εφάπαξ μετά το 2016

Ο νόμος Κατρούγκαλου ενοποίησε τα περισσότερα Ταμεία Πρόνοιας και καθόρισε έναν διπλό τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ (εξαιρούνται οι στρατιωτικοί). Το βοήθημα προκύπτει από δύο επιμέρους ποσά:

1. Για τα έτη ασφάλισης έως το 2013:

  • Υπολογίζεται με βάση το 60% του μέσου όρου των αποδοχών της πενταετίας 2009–2013.

  • Η περίοδος αυτή είναι κρίσιμη, καθώς οι αποδοχές πολλών δημοσίων υπαλλήλων υπέστησαν μειώσεις λόγω της κρίσης και των μνημονιακών περικοπών.

2. Για τα έτη ασφάλισης από το 2014 και μετά:

  • Το ποσό ισοδυναμεί με την επιστροφή των εισφορών που κατέβαλε ο ασφαλισμένος, μαζί με μια χαμηλή τεχνική απόδοση.

  • Το σκέλος αυτό ευνοεί όσους παραμένουν αρκετά χρόνια στην εργασία μετά το 2014.

Ποιοι ευνοούνται

Το σύστημα ευνοεί τους παλαιότερους ασφαλισμένους που συμπληρώνουν πολλά έτη έως το 2013 και έχουν υψηλότερες αποδοχές την πενταετία 2009-2013. Αντιθέτως, οι νεότεροι συνταξιούχοι βλέπουν διαρκώς μειούμενα ποσά εφάπαξ, ακόμη και με τα ίδια έτη υπηρεσίας.

Παράδειγμα: Η διαφορά μεταξύ συνταξιοδότησης 2020 και 2030

Ένας δημόσιος υπάλληλος με 38 έτη ασφάλισης που θα συνταξιοδοτηθεί το 2030 θα λάβει εφάπαξ περίπου 28.760 ευρώ. Αντίθετα, συνάδελφός του με ίδια έτη που αποχώρησε το 2020 έλαβε σχεδόν 40.260 ευρώ.

Έτος συνταξιοδότησηςΈτη ασφάλισηςΕφάπαξ (σε ευρώ)Διαφορά
20203840.260
20243835.160-5.100
20303828.760-11.500

Η απώλεια σε σχέση με το 2024 είναι 6.400 ευρώ και 11.500 ευρώ σε σχέση με το 2020.

Τι σημαίνει αυτό για τους ασφαλισμένους

Η βασική αρχή του νόμου 4387/2016 είναι ότι για τα ίδια χρόνια υπηρεσίας, όσο πιο αργά αποχωρεί κάποιος, τόσο μικρότερο εφάπαξ λαμβάνει. Ο λόγος είναι διπλός:

  • Τα μικρότερα ποσά αποδοχών στην 5ετία 2009–2013, λόγω κρίσης.

  • Η σταδιακή απομάκρυνση από το παλαιό καθεστώς, όπου το εφάπαξ ήταν ανταποδοτικό με βάση τις τελευταίες αποδοχές και όχι μέσο όρο.

Τι προέβλεπε το προγενέστερο σύστημα

Μέχρι το 2013, τα Ταμεία χορηγούσαν το εφάπαξ ως ποσοστό επί των τελευταίων μηνιαίων αποδοχών, με αποτέλεσμα τα ποσά να είναι σημαντικά υψηλότερα – ακόμη και άνω των 50.000 ευρώ για ασφαλισμένους με 35+ χρόνια υπηρεσίας.

Ο νόμος Κατρούγκαλου

  • Ψηφίστηκε τον Μάιο του 2016.

  • Στόχευε στην εξισορρόπηση του ασφαλιστικού συστήματος και τη βιωσιμότητα του ΕΤΕΑΕΠ (νυν ΕΦΚΑ).

  • Εισήγαγε ενιαίες φόρμουλες για σύνταξη, επικουρική και εφάπαξ.

Υπάρχει προοπτική βελτίωσης;

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν επίσημες εξαγγελίες για επαναξιολόγηση του τρόπου υπολογισμού του εφάπαξ. Αντιθέτως, διαφαίνεται η τάση διατήρησης του ισχύοντος μοντέλου, παρά τις ενστάσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των ασφαλισμένων.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Οδήγηση τέλος για ηλικιωμένους: Ποιοι χάνουν το δίπλωμα στα 65 και ποιοι στα 67

Voucher ΔΥΠΑ 750 ευρώ: - Πότε οι πληρώνεστε και που ξεκινάτε πρώτοι

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/7

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

anergia-people.jpg
Επαγγέλματα με μέλλον: Τα 14 επαγγέλματα με μεγαλύτερη ζήτηση την επόμενη 10ετία στην Ελλάδα
Η επιτυχία στη νέα εποχή της εργασίας χτίζεται μέσα από τη διαρκή σύνδεση με τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας
Επαγγέλματα με μέλλον: Τα 14 επαγγέλματα με μεγαλύτερη ζήτηση την επόμενη 10ετία στην Ελλάδα