Ένα βιβλίο πολύ καλό και δυνατό σαν γροθιά στο στομάχι, από την πένα άγνωστου συναδέλφου, προκάλεσε ένα διάλειμμα διαύγειας, κάτι σαν απότομο φρενάρισμα της ομαλής κατρακύλας προς την Χριστουγεννιάτικη κατάθλιψη. Αυτήν, βέβαια, σε καμιά περίπτωση δεν την παρομοιάζω με τις κακουχίες στα χιονισμένα βουνάστον Εμφύλιο κι ελπίζω ειλικρινά να μη θεωρηθεί ύβρις ο προσωπικός συνειρμός.
Γεννήθηκα το 64 και δεν απέκτησα ποτέ παράσημα δημοκρατικής δράσης. Ούτε Πολυτεχνείο πρόλαβα, ούτε 1-1-4, πόσο μάλλον Εμφύλιο και Κατοχή. Ούτε αργότερα έπιασα, όπως έκαναν κάμποσοι συνομήλικοί μου, ένα πανό να διαμαρτυρηθώ “ΕΟΚ και ΝΑΤΟ” ως αδικημένος ούτε, ως νικητής, ένα ρόπαλο να αποτρέπω ενοχλητικές πορείες κι αφισοκολλήσεις. Ίσως απείχα όπως οι περισσότεροι της γενιάς μου όχι από ατολμία - δεν υπήρχε κίνδυνος θανάτου στη μεταπολίτευση - αλλά επειδή βλέπαμε σοβαρούς ανθρώπους κι απ’ τις δυο πλευρές να χαμηλώνουν τις κορόνες (από απογοήτευση ή ενοχές - δεν ξέρω). Εξάλλου από νωρίς μας ράντιζαν με κάτι χοντροκοπιές δήθεν του Τσόρτσιλ (κατ’αλλους Κλεμανσό ή Βισμαρκ) περί στροφής στον ρεαλισμό που πρέπει να φέρνει η ενηλικίωση. Μείναμε, λοιπόν, σιωπηλοί, ρεαλιστές και λανθάνοντες στο κέντρο. Δεν ήταν κι άσχημα - καλά την κουτσοβγάλαμε.
Όσο όμως πλησιάζει η στιγμή του απολογισμού κι εντείνεται η ενδοσκόπηση, αρχίζει μια ύπουλη δυσφορία. Κι αν είσαι γιατρός ή νοσηλευτής, ο ένας που έσωσες ή ανακούφισες αρκεί για να δικαιολογήσεις τα εξήντα χρόνια που σε κουβάλαγε ο πλανήτης. Καθηγητής του δημοσίου λυκείου, όμως, τι θα βρεις να πεις; Αντέχεις με ρεαλισμό να αντικρίσεις τη μηδαμινότητα της προσφοράς σου; Τις παραστάσεις τις αλγεβρικές, τα απαρέμφατα και τα γερούνδια τα βρίσκουνε κι αλλού, αν δεν τα έχουνε ολότελα γραμμένα. Η δίκαιη κρίση, πάλι, κι ο τρόπος σκέψης ο παλιός - το ήρεμο ζύγισμα, η προνοητικότητα, οι ανησυχίες για ισότητα, ελευθερία κι αντικειμενικότητα - τους είναι τροχοπέδη. Σήμερα μαθαίνουν ότι πρέπει με την ψυχή στο στόμα ν’ αγωνίζονται για κέρδος άμεσο και μάλιστα άμεσα μετρήσιμο - τόσο από τα βιντεοπαιχνίδια και τα like όσο δυστυχώς κι από την επίσημη πολιτική για την παιδεία.
Παρέκβαση μιας παραγράφου, για τους αμύητους στα της παιδείαςεδώ: Οι εκπαιδευτικοί καλούνται πια να σκαρφίζονται ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ νέες “δράσεις” για αυτοβελτίωση (οι περσινές - καλές-κακές αδιάφορο - είναι ρετσινιά να συνεχίζονται και θέλουν νέα αιτιολόγηση και ρετουσάρισμα, αλλιώς δείχνουν μπαγιάτικες και μυρίζουν τεμπελιά). Εξάλλου, μαζί με τους μαθητές ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ αλλάζουν κι οι καθηγητές, ιδίως οι νέοι, με τις εξαίρετες σπουδές, περιπλανώμενοι από σχολείο σε σχολείο (χωρίς όχι θέση αλλά ούτε καν καρέκλα μόνιμη ούτε γραφείο, ούτε καν αποζημίωση για τα τέσσερα λεωφορεία τη μέρα). ΚΑΘΕ ΔΥΟ-ΤΡΙΑ χρόνια πάλι, αλλάζει ο Σύμβουλος, που σε καλεί σε επιμόρφωση εντός ωραρίου (στείλτε τα παιδιά στο σπίτι) ή εκτός (χρόνος υπάρχει) και δίνει και βεβαίωση (να δείχνεις κι εσύ κι αυτός πως γίνεται σωστή δουλειά), ΚΑΘΕ ΤΡΙΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ο υπουργός, που τροποποιεί λίγο το αγχωτικό όραμα και λίγο τα βιβλία και την εξεταστέα ύλη, ΚΑΘΕ ΤΕΣΣΕΡΑ-ΠΕΝΤΕ καταργούνται ειδικότητες και κλείνουνε ανώτερες σχολές (όσοι σχεδιάζανε από νωρίς το μέλλον τους ατύχησαν), ΚΑΘΕ ΠΕΝΤΕ-ΕΞΙ αλλάζει το σύστημα, οι εξετάσεις κι οι προδιαγραφές εκ βάθρων κλπ. κλπ κλπ. Χρυσάφι θα πλήρωναν οι απανταχού κόουτς του μπάσκετ να μάθουν πώς τόσο γρήγορα κι εύστοχα εντοπίζονταισφάλματα στρατηγικήςστην παιδεία μέσα σε τέτοια αναμπουμπούλα.
Στη δημόσια παιδεία λοιπόν, ρεαλιστής δεν μακροημερεύεις(“αν δεν σ’ αρέσει, φύγε”) - πρέπει να πιστέψεις ότι όλα είναι για καλό, αλλιώς θα καταλήξεις να μοιράζεσαι τις υποψίες πως στοχεύουν τη σμίκρυνση του κράτους και τον μαρασμό του δημόσιου σχολείου. Έ, δεν γίνεται. Την τύφλα του ήξερε ο Τσόρτσιλ - εκπαιδευτικός που δεν είναι σε προχωρημένο βαθμό ρομαντικός, έστω και εν αγνοία του, δεν υπάρχει.
Θα δέχεσαι εκβιαστικά και ες αεί, λοιπόν, απρόοπτες μεταβολές των συνθηκών επί τα χείρω. Αύξηση ωραρίου (“ρε, στα ιδιωτικά...”), εντάξει, μείωση απολαβών (“δες πώς σφαδάζουνε φέτος στον τουρισμό...”), εντάξει, υποχρεωτικές υπερωρίες (“άλλοι κάνουν αμάν...), εντάξει, αύξηση καθηκόντων (“στα φροντιστήρια ντύνονται και καρναβάλια...”), εντάξει. Και βέβαια χρειάζεται συνεχή αξιολόγηση ο κλάδος, ίσως μάλιστα κι από τους άμεσα εμπλεκόμενους – συναδέλφους, μαθητές και κηδεμόνες. Και λες, και πέντε κακόπιστοι να με ελεεινολογήσουν, οι 300 θα μου το αναγνωρίσουν αν αξίζω. Έρχονται όμως, απ΄ την άλλη και σου λένε η αξιολόγηση θα γίνεται από διευθυντάδες, συμβούλους και ανώτερα στελέχη. Που αναρριχώνται πώς; Με χαρτιά, βεβαιώσεις αλλά και συνεντεύξεις - αυτές στις οποίες, όπως δείχνουν όλα τα νούμερα, αριστεύουν σχεδόν μόνο δεδηλωμένοι θιασώτες συγκεκριμένης ιδεολογικής κατεύθυνσης. Τώρα, τι να πιστέψεις; Κι άλλο ρομαντισμό ή εξακολουθείτε, κύριε Τσόρτσιλ και κομπανία, να με θέλετε ρεαλιστή;
Για μας τους παλιούς βέβαια είναι αργά πια. Παλιμπαιδίζω καμιά φορά ηθελημένα τα πρωινά, μαζεύοντας τα δυο πρώτα σκουπίδια απ’ την αυλή και σπαταλώντας ξανά ένα λεπτό της πρώτης ώρας να ρωτήσω “Γιατί σκουπίδια στην αυλή και όχι στο σαλόνι μας;” Ορίστε, τόση είναι η δημοκρατική μου δράση. Έτσι, λέω, σε τρεις γενιές ίσως ανέβουν ένα επίπεδο πιο πάνω οι συνειδήσεις, να μη βλέπουν διαφορά μεταξύ δημόσιου κι ιδιωτικού. Βαυκαλίζομαι ότι έτσι σε 40-50 χρόνια θα φτάσουν κι οι ΠΑΟΚτσήδες, αντί να μαχαιρώνονται με Αρειανούς να βρουν κοινό τόπο στην αγάπη για τη μπάλα. Τον επόμενο αιώνα μάλιστα, μπορεί στην επέτειο του Πολυτεχνείου οι αριστούχοι εκείνων των καιρών (σαν τον δικό μας Νίκο, που πάει για φιλόλογος και τον Γιάννη που μπήκε στην αστυνομία) να σταματήσουν να σπάζουν τα κεφάλια τους, βλέποντας το ίδιο χρώμα να βγαίνει απ’ τα σωθικά και να βάφει τα ρούχα τους.
Αλλά αυτήν την Παρασκευή, στην επέτειο, θα επιδείξω μαζί σας ψυχραιμία και ρεαλισμό, μέχρι τα κανάλια να μοιράσουν εύσημα ή να αποσιωπήσουν κάποιες ‘υπερβολές’ και να γυρίσουν τον φακό στους μακρινούς τρελούς της Μέσης Ανατολής. Συνεχίζουμε ρομαντικά από Δευτέρα, μέχρι τις Άγιες Ημέρες.
Αργότερα, στις 25 Μαρτίου, πάλι, όλοι μαζί, συνετοί και ρεαλιστές μέσα στο ασφυκτικό παγκόσμιο σκηνικό, με δάκρυα περηφάνιας θα παρακολουθήσουμε τα αγέρωχα νιάτα μας να παρελαύνουν όμορφα, μπροστά απ’ τις συστοιχίες των πυραύλων που φτιάχνονται για ν’ αφανίζουν τα σιχαμένα νιάτα των απέναντι. Ύστερα είναι μια ανάσα για τη γιορτή της αγάπης και συμπόνοιας και τέλειωσε κι η φετινή χρονιά - και μακάρι έτσι, ήσυχα, να τελειώσουν κι οι επόμενες.
Γιατί θα με συγκινήσει επικίνδυνα και θα με γεμίσει ντροπή για τη λανθάνουσα γενιά μου, αν ένα πρωινό φτάσω στην αυλή και δω τα παιδιά από μόνα τους να ‘χουνε πιάσει όλα μαζί επιτέλους να την καθαρίζουν.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Σχολεία: Αλλάζουν οι ώρες αποχώρησης των μαθητών
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 26 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 26/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
