Λεωνίδας Βουρλιώτης Σε ένα σχολικό σύστημα που δοκιμάζεται καθημερινά, η σχέση ανάμεσα σε γονείς και εκπαιδευτικούς μοιάζει να περνά ίσως τη βαθύτερη κρίση των τελευταίων ετών. Πίσω από κλειστές πόρτες, στις αίθουσες και στους διαδρόμους, χτίζεται μια κλιμακούμενη δυσπιστία, η οποία –όπως επισημαίνουν πολλοί εκπαιδευτικοί– υπονομεύει τόσο τη δική τους δουλειά όσο και την πρόοδο των μαθητών.
«Θέλετε από εμάς το πάθος του καλλιτέχνη, αλλά χωρίς χειροκρότημα», λένε χαρακτηριστικά δάσκαλοι και καθηγητές, επισημαίνοντας ότι ο συνεχής απαξιωτικός λόγος σε βάρος τους, συχνά μπροστά στα ίδια τα παιδιά, διαμορφώνει ένα κλίμα στο οποίο η έννοια του σεβασμού αποδομείται πριν καν ξεκινήσει η διδασκαλία.
Όπως τονίζει ο εκπαιδευτικός Δημήτρης Τσιριγώτης, παρότι οι γονείς αναγνωρίζουν την ευθύνη και τη σημασία του δημόσιου σχολείου, η αντίφαση είναι εμφανής: η εργασία του εκπαιδευτικού παρουσιάζεται ως «λειτούργημα», αλλά ταυτόχρονα υποτιμάται συστηματικά. Οι γνωστές αντιλήψεις περί «λίγων ωρών εργασίας» έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα στατιστικά της επαγγελματικής εξουθένωσης, όπου ο κλάδος καταγράφει από τα υψηλότερα ποσοστά διεθνώς.
Την ίδια ώρα, η απαίτηση «αντικειμενικής αξιολόγησης» των εκπαιδευτικών συχνά συνυπάρχει με την πλήρη αμφισβήτηση της αξιολόγησης που δέχεται το παιδί στο σχολείο. Πολλοί καθηγητές σημειώνουν ότι καλούνται να δώσουν εξετάσεις για τη δική τους επάρκεια, ενώ οι γονείς απορρίπτουν εύκολα οποιαδήποτε κρίση αφορά τις επιδόσεις του μαθητή.
Η πραγματικότητα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από το εξετασιοκεντρικό μοντέλο εκπαίδευσης. Παράπονα για το κόστος των φροντιστηρίων στρέφονται συχνά προς τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, παρόλο που –όπως λένε οι ίδιοι– «η σύγκριση σχολείου και φροντιστηρίου είναι άδικη»: στο σχολείο ο δάσκαλος έχει να διαχειριστεί ολόκληρες τάξεις, πολυεπίπεδες δυσκολίες και δεκάδες μαθητές, ενώ στα φροντιστήρια η διδασκαλία είναι στοχευμένη αποκλειστικά στις εξετάσεις.
Παράλληλα, η υπερπροστασία πολλών γονέων δημιουργεί ένα πλέγμα πίεσης γύρω από τον εκπαιδευτικό. Κάθε παρατήρηση προς τον μαθητή συχνά αντιμετωπίζεται ως προσωπική επίθεση, ενώ οι παιδαγωγοί επισημαίνουν ότι οι μαθητές χρειάζονται χώρο για να κάνουν λάθη και να ωριμάσουν – όχι να καλύπτονται διαρκώς από ενήλικες που παρεμβαίνουν συνεχώς.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι δάσκαλοι τονίζουν πως το σχολείο δεν μπορεί να λειτουργήσει όταν ο εκπαιδευτικός είναι υποχρεωμένος να εργάζεται υπό τη διαρκή απειλή καταγγελιών, έντασης ή καχυποψίας. «Ο φόβος σκοτώνει τον αυθορμητισμό και την τόλμη, δύο στοιχεία απαραίτητα για να εμπνεύσεις ένα παιδί», τονίζουν.
Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στην καθημερινότητα της τάξης, τα μεγάλα προβλήματα του δημόσιου σχολείου –ελλείψεις προσωπικού, υποχρηματοδότηση, γηρασμένες υποδομές, αναλυτικά προγράμματα που δεν παρακολουθούν την εποχή– συχνά μένουν στο περιθώριο της συζήτησης. Οι εκπαιδευτικοί επισημαίνουν ότι η ευθύνη για την υποβάθμιση της παιδείας δεν μπορεί να φορτώνεται αποκλειστικά στον «πιανίστα», όταν η παρτιτούρα είναι ήδη προβληματική.
Το μήνυμα που εκπέμπει ο κλάδος είναι σαφές: η εκπαιδευτική κοινότητα δεν χρειάζεται αντιπαραθέσεις, αλλά συμμαχίες. «Γονείς και εκπαιδευτικοί δεν είναι αντίπαλοι», λένε. «Μεταφέρουμε μαζί την ευθύνη για παιδιά που χρειάζονται δρόμους ανοιχτούς – όχι εμπόδια ανάμεσά μας».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
