Όταν εντάχθηκε η Αγωγή Υγείας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση θεωρήθηκε εκπαιδευτική καινοτομία. Στο ΦΕΚ 304/2003, στα πλαίσια των θεματικών ενοτήτων της Αγωγής Υγείας, παρουσιάστηκε και η Σεξουαλική Αγωγή. Έξι χρόνια αργότερα, μόνο το 1,6% των σχολικών προγραμμάτων Αγωγής Υγείας αφορούσαν θέματα σεξουαλικής αγωγής. Η Σεξουαλική Αγωγή υπήρξε μια «καινοτόμα δράση» στην οποία δεν ανταποκρίθηκαν οι εκπαιδευτικοί στο βαθμό που ανταποκρίθηκαν για άλλα θέματα όπως η διατροφή ή η κυκλοφοριακή αγωγή. Το οξύμωρο εδώ είναι ότι οι ίδιοι εκπαιδευτικοί στην συντριπτική πλειοψηφία, όπως και οι περισσότεροι γονείς στην Ελλάδα, θεωρούν τη Σεξουαλική Αγωγή απαραίτητη! Στατιστικά εδώ και χρόνια οι γονείς που έχουν αντίθετη άποψη είναι πολύ λιγότεροι, αν και συνήθως φωνάζουν πιο δυνατά, σε σχέση με τη σιωπηλή πλειοψηφία.
Τι ήταν αυτό που εμπόδιζε τη Σεξουαλική Αγωγή να υιοθετηθεί ως καινοτόμα (τότε) δράση; Οι εκπαιδευτικοί ήταν σαφείς στις απαντήσεις τους όσο αφορά το παραπάνω ερώτημα. Πρώτον, δεν ένιωθαν επαρκώς εκπαιδευμένοι, ούτε είχαν υλικό στη διάθεσή τους. Ας πούμε ότι αυτά είναι πιο εύκολα. Οι εκπαιδευτικοί μπορούμε να αναζητήσουμε ευκαιρίες επιμόρφωσης για διάφορα θέματα και οι περισσότερες/οι το κάνουμε. Όσο αφορά την εξεύρεση υλικού, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι μία ή ένας εκπαιδευτικός, εφόσον έχει μια γενικότερη εποπτεία του θέματος θα έβρισκε στη βιβλιογραφία λύσεις, όπως άλλωστε γίνεται για άλλα προγράμματα.
Υπάρχει ένας ακόμη αρνητικός παράγοντας που φαίνεται ότι δρα καταλυτικά στην υλοποίηση σχολικών προγραμμάτων Σεξουαλικής Αγωγής και αφορά συγκεκριμένες εκπαιδευτικές πολιτικές. Ερευνητικά τεκμηριώνεται ότι η υιοθέτηση μιας εκπαιδευτικής πρακτικής εκ μέρους των εκπαιδευτικών εξαρτάται από τις στάσεις, τις γνώσεις και τις δεξιότητες τους, από τη στήριξη και βοήθεια που λαμβάνουν από συναδέλφους και τη διοίκηση, αλλά επίσης από την αναγνώριση αυτής της βοήθειας. Επίσης, όταν οι εκπαιδευτικοί δέχονται αντιφατικά μηνύματα για κάποια εκπαιδευτική πράξη συνήθως αποφασίζουν να μην κάνουν τίποτε.
Στο ζήτημα της Σεξουαλικής Αγωγής οι εκπαιδευτικοί δέχονται αντιφατικά μηνύματα από πολλές κατευθύνσεις και όχι μόνο την άρνηση μιας απειροελάχιστης ομάδας γονέων με ακραίες απόψεις. Για παράδειγμα, ενώ γίνεται αναφορά στο Αναλυτικό Πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού στη γνώση των γεννητικών οργάνων, στα βιβλία της Α’ τάξης, το ανθρώπινο σώμα, στο μάθημα «Μαθαίνω το σώμα μου», απεικονίζεται με μαγιό! Τον Ιούνιο τέσσερεις εκπαιδευτικοί στα Χανιά διώκονται δικαστικά διότι δίδαξαν τη σωστή ονομασία των γεννητικών οργάνων και σύμφωνα με το κατηγορητήριο ένα παιδί κακοποιήθηκε από αυτό. Επίσης, σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη εγκύκλιο του ΙΕΠ, για την υλοποίηση προγραμμάτων Σεξουαλικής Αγωγής, σε αντίθεση με άλλα προγράμματα, χρειάζεται η ενυπόγραφη συγκατάθεση των γονέων. Τέλος, αν και το Υπουργείο Παιδείας έχει μεριμνήσει για τη συγγραφή και εκτύπωση βιβλίων Σεξουαλικής Αγωγής για όλες τις βαθμίδες, το πρώτο ήδη από το 2000, τα βιβλία δεν έφτασαν ποτέ στις σχολικές τάξεις και οι εκπαιδευτικοί δεν επιμορφώθηκαν ποτέ συστηματικά. Στατιστικά, το ποσοστό επαρκώς επιμορφωμένων εκπαιδευτικών και των δύο βαθμίδων για θέματα σεξουαλικής αγωγής στην Ελλάδα είναι αμελητέο.
Στο σήμερα. Η Σεξουαλική Αγωγή, στα πλαίσια της καλλιέργειας σύγχρονων δεξιοτήτων, εμφανίζεται στο σχεδιασμό του Υπουργείου Παιδείας για το Σεπτέμβριο στο θεματικό κύκλο «Ζω καλύτερα». Στη δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου για την παιδεία, η οποία έσπασε ρεκόρ σχολίων, πολλά αφορούσαν τη σεξουαλική αγωγή. Υπήρχαν σχόλια με επιστημονική τεκμηρίωση και άλλα παντελώς ατεκμηρίωτα ή ακόμη ψευδή και αποπροσανατολιστικά. Εδώ σε ολόκληρη Μητρόπολη Πειραιά η Σεξουαλική Αγωγή αντιμετωπίζεται από το Γραφείο επί των Αιρέσεων και Παραθρησκειών, λίγα σχόλια ανθρώπων που μπερδεύουν τη σεξουαλική αγωγή στο σχολείο με το Κάμα Σούτρα ποια διαφορά θα κάνουν!
Ανώφελο είναι να ενεργείς με τον ίδιο τρόπο περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα. Στη Μ. Βρετανία, η Αγωγή Διαπροσωπικών Σχέσεων και Σεξουαλικότητας διδάσκεται υποχρεωτικά σε όλες τις βαθμίδες από τη φετινή σχολική χρονιά, ενώ διδασκόταν ως επιλογή για δεκαετίες. Τα τελευταία δύο χρόνια οι βρετανικές εκπαιδευτικές αρχές και φορείς που δραστηριοποιούνται στη Σεξουαλική Αγωγή επιμορφώνουν συστηματικά τις/τους εκπαιδευτικούς της χώρας. Εμείς είμαστε σίγουροι ότι αυτό θα το κάνουμε μέχρι το Σεπτέμβριο, χωρίς να έχουμε εικόνα ούτε του περιεχομένου, ούτε της μεθοδολογίας, ούτε του υλικού. Χωρίς καν να έχουμε μεταφράσει στα ελληνικά τον οδηγό της ΟΥΝΕΣΚΟ που αποτελεί κατευθυντήρια γραμμή για τη Σεξουαλική Αγωγή παγκόσμια. Χωρίς τέλος να έχουμε περάσει το μήνυμα στην κοινωνία ότι τα προγράμματα Σεξουαλικής Αγωγής έχουν ως στόχο την υγεία και τίποτε περισσότερο ή λιγότερο.
Η Μαργαρίτα Γερούκη είναι εκπαιδευτικός, μέλος της συγγραφικής ομάδας του βραβευμένου προγράμματος σεξουαλικής αγωγής «Παίζω με το Φρίξο» και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Jyväskylä
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
48 νέες θέσεις Πιστοποιημένων Εκπαιδευτών ενηλίκων
Ρεβεγιόν με χιόνια στην Αττική - Προβλέψεις από Καλλιάνο και Κολυδά
Παν.Αιγαίου: Νέα Μοριοδοτούμενα σεμινάρια για Εκπαιδευτικούς με Υποτροφίες έως 31/12
