«Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση»
Το δημογραφικό αλλάζει άρδην το εκπαιδευτικό σύστημα ;
Τις επιπτώσεις της κρίσης και της δημοσιονομικής προσαρμογής στην τρέχουσα και τη μελλοντική λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος διερευνά μελέτη του Ιδρύματος Βιομηχανικών και Οικονομικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), με τίτλο «Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση» που είδε το φως της δημοσιότητας 17 – 12 – 2018, η οποία βασίζεται σε συλλογή και την επεξεργασία στοιχείων, του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος μηχανογραφικής υποστήριξης σχολικών μονάδων, «Myschool» και ανθολόγησε ο Σύλλογος μας.
Ειδικότερα όπως προκύπτει από τις 271 σελίδες της, στην εν λόγω μελέτη διερευνώνται μεταξύ των άλλων :
Α. Το γεγονός ότι οι μαθητές στα σχολεία όσο πάνε και λιγοστεύουν.
Στο - 5.9% η μείωση του συνολικού μαθητικού πληθυσμού μετά την έναρξη της κρίσης. Οφείλεται στη μείωση των γεννήσεων και τη μετανάστευση.
Β. Το ενδεχόμενο μείωσης των σχολείων κατά 30,8% μέχρι το 2035.
Γ. Το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού του διδακτικού προσωπικού όλων των βαθμίδων.
Δ. Το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού των τάξεων - τμημάτων όλων των βαθμίδων.
Ε. Ποιες οι επιπτώσεις και πότε αναμένεται ότι θα εκδηλωθούν αυτές :
1. Στις διαφορετικές ειδικότητες εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης α) νηπιαγωγών, β) δασκάλων, γ) των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων που διδάσκουν στα Δημοτικά σχολεία.
2. Σε όλες τις ειδικότητες εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης.
3. Στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
4. Στην εξέλιξη αναγκών διδασκόντων κατά ειδικότητα και αποφοίτων κατά ειδικότητα.
5. Στη σύνδεση της Ανώτατης εκπαίδευσης με την εξέλιξη των αναγκών διδασκόντων, την αγορά εργασίας και την απασχόληση.
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ
Για τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών στη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος
Ο Σύλλογος μας θεωρεί ότι πρέπει εγκαίρως να λαμβάνει υπόψη τις μεταβολές που έχουν σημειωθεί στα βασικά μεγέθη και δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος, μετά την έναρξη της κρίσης, καθώς επίσης και τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών που έχουν σημειωθεί, στη μελλοντική εξέλιξη και προοπτική της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος όπως αποτυπώνονται στη συγκεκριμένη μελέτη την στιγμή μάλιστα που αυτή βασίζεται, (όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα της), σε συλλογή και την επεξεργασία στοιχείων, του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος μηχανογραφικής υποστήριξης σχολικών μονάδων, «Myschool», όπως άλλωστε και τα στοιχεία και κάθε άλλης σχετικής και τεκμηριωμένης μελέτης και να εκφράζει ξεκάθαρα τη θέση του προς ενημέρωση όλων των συναδέλφων.
Από την μελέτη των στοιχείων που δημοσιοποιούνται στη μελέτη όπως : Ι. το συνολικό μέγεθος του μαθητικού πληθυσμού, ΙΙ. το μέγεθος του διδακτικού προσωπικού, ΙΙΙ. τον αριθμό των εκπαιδευτικών ανά ειδικότητα, ΙV. τον αριθμό των σχολικών μονάδων και των τάξεων - τμημάτων, V. τις αναλογίες μαθητών ανά εκπαιδευτικό και μαθητών ανά τμήμα, όπου αυτό είναι εφικτό, στις βαθμίδες εκπαίδευσης, θεωρούμε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται μπροστά σε σημαντικές προκλήσεις.
Η σημαντικότερη και μάλιστα εν εξελίξει μεταβολή στα παραπάνω μεγέθη του εκπαιδευτικού συστήματος, μετά την έναρξη της κρίσης, προκύπτει ότι αφορά στη μείωση του μαθητικού πληθυσμού καθώς είναι προφανές ότι θα επηρεάζει σταδιακά τον αριθμό των σχολικών μονάδων , των τάξεων - τμημάτων και το μέγεθος του διδακτικού προσωπικού.
Θεωρούμε πρόκληση την επιτυχή μετατροπή της προαναφερθείσας εν εξελίξει μεταβολής, (της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού), σε ευκαιρία για παροχή ποιοτικότερης παιδείας με την νομοθέτηση ΑΜΕΣΑ δημιουργίας τμημάτων με μείωση του μέγιστου προβλεπόμενου αριθμού μαθητών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης ΔΙΑΡΚΩΣ αναπροσαρμοζόμενου μάλιστα ανάλογα με την κατά σχολικό έτος προκύπτουσα μείωση μαθητικού πληθυσμού ανά περιοχή (καθώς υπάρχει η σχετική συλλογή και επεξεργασία στοιχείων από το «Myschool»).
Η αναβάθμιση της παρεχόμενης παιδείας προς τους μαθητές σε κάθε γνωστικό αντικείμενο πρέπει να θεωρείται δεδομένη αφού ο λόγος διδάσκοντα προς μαθητές θα λειτουργεί υπέρ των τελευταίων και θα βελτιώνονται κατ’ επέκταση οι συνθήκες εκμάθησης.
Παράλληλα σύμφωνα με τα παραπάνω διασφαλίζονται η εργασιακή ασφάλεια των διδασκόντων και το απαιτούμενο κλίμα ηρεμίας των σχολικών μονάδων τα οποία λειτουργούν σωρευτικά υπέρ των μαθητών και της αναβάθμισης της παρεχόμενης παιδείας.
Πράγματι τότε το δημογραφικό θα άλλαζε άρδην το εκπαιδευτικό σύστημα σε ΘΕΤΙΚΗ κατεύθυνση.
Εξίσου σημαντική πρόκληση είναι ο έγκαιρος συντονισμός των φορέων έκφρασης των εκπαιδευτικών, Δ.Ο.Ε. , Ο.Λ.Μ.Ε. , Ο.Ι.Ε.Λ.Ε. , Συλλόγων Π.Ε., ΕΛΜΕ και Επιστημονικών Φορέων – Συλλόγων ειδικοτήτων αλλά και η συσπείρωση των συναδέλφων γύρω από αυτούς, ώστε να υφίσταται πράγματι δυνατότητα ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ τυχόν εκδήλωσης κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής της εκάστοτε Κυβέρνησης και Υπουργού Παιδείας προς την κατεύθυνση ΑΝΑΛΟΓΩΝ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ του εκπαιδευτικού προσωπικού, του δικτύου σχολικών υποδομών (σχολείων) και του σχολικού προγράμματος ( στο οποίο «εν ευρεία έννοια» εντάσσονται οι ώρες διδασκαλίας του κάθε γνωστικού αντικειμένου και ο τρόπος δημιουργίας τμημάτων και κατ’ επέκταση ο αριθμός τους), στο πλαίσιο της παραπάνω προοπτικής, δηλαδή της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, και με την δικαιολογία εξορθολογισμού και ως εκ τούτου της «αναγκαίας» δημοσιονομικής προσαρμογής των σχετικών δαπανών.
Στην αντίθετη περίπτωση της υλοποίησης ΑΝΑΛΟΓΩΝ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ του εκπαιδευτικού προσωπικού, του δικτύου σχολικών υποδομών (σχολείων) και του σχολικού προγράμματος ( στο οποίο «εν ευρεία έννοια» εντάσσονται οι ώρες διδασκαλίας του κάθε γνωστικού αντικειμένου και τρόπος δημιουργίας τμημάτων και κατ’ επέκταση ο αριθμός τους) στο πλαίσιο της παραπάνω προοπτικής μείωσης του μαθητικού πληθυσμού με την δικαιολογία της «αναγκαίας» ως εκ τούτου δημοσιονομικής προσαρμογής των σχετικών δαπανών, το δημογραφικό πράγματι θα άλλαζε άρδην το εκπαιδευτικό σύστημα σε ΑΡΝΗΤΙΚΗ κατεύθυνση.
Διότι περαιτέρω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, που προβλέπεται τα προσεχή χρόνια, ( σύμφωνα πάντοτε με την Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. ) ως αποτέλεσμα των δυσμενών επιπτώσεων, που προκαλούνται εξαιτίας της εν λόγω μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΑΜΕΣΑ και με την Ανώτατη Εκπαίδευση, με την αγορά εργασίας αλλά και την απασχόληση, καθώς ο κλάδος της εκπαίδευσης απασχολεί το μεγαλύτερο μερίδιο των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αναλογικά μεγαλύτερο μερίδιο από άλλες χώρες της Ε.Ε.
Επιπρόσθετα για το παραπάνω θέμα η Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. εισάγοντας την παράμετρο των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών λόγω συνταξιοδότησης για την επίτευξη του στόχου της εν λόγω μείωσης του αριθμού των εν ενεργεία εκπαιδευτικών επισημαίνει κατ’ αρχήν επί λέξει ότι : « Για την ακριβέστερη εκτίμηση της έκτασης των πλεονασμάτων εκπαιδευτικών απαιτείται ξεχωριστή μελέτη που θα λάβει, επιπλέον, υπόψη τις επιπτώσεις της γήρανσης του εκπαιδευτικού προσωπικού και των μεταρρυθμίσεων του ασφαλιστικού συστήματος. Αξίζει ωστόσο, να αναφερθεί ότι κάποιες πρώτες τέτοιες εκτιμήσεις τονίζουν ότι, με βάση τα δεδομένα των προσφάτων μεταρρυθμίσεων του ασφαλιστικού συστήματος των δημοσίων υπαλλήλων, ο αριθμός των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών αναμένεται να μειωθεί σημαντικά από το 2022 και έπειτα, καθώς ολοκληρώνεται η μεταβατική περίοδος για τη συνταξιοδότηση των υπαλλήλων του δημοσίου που καθορίστηκε με τις πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις.»
Με ανάλογο τρόπο προσέγγισης εκφράζουν επιφυλάξεις ως προς την δυνατότητα αλλά και την σκοπιμότητα της επίτευξης του εν λόγω στόχου της μείωσης δηλαδή του αριθμού των εν ενεργεία εκπαιδευτικών δια των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών λόγω συνταξιοδότησης και τα παρακάτω Ενημερωτικά Σημειώματα :
Ενημερωτικό Σημείωμα της 29 Μαΐου 2018 του αιρετού στο ΚΥΣΔΕ Νεκτάριου Κορδή.
«Σχετικά με τις αποχωρήσεις εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ο συνολικός αριθμός τους
ΕΤΟΣ | ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ | ΠΟΣΟΣΤΟ |
2016 | 977 | 4,8% |
2017 | 509 | 2,5% |
2018 | 886 | 4,3% |
Ένα σοβαρό ζήτημα που έχει προκύψει με το νέο ασφαλιστικό είναι ότι μετά την 1. 1. 2022 ένα μεγάλο τμήμα των εκπαιδευτικών θα συνταξιοδοτείται πλέον σε ηλικίες από 62 έως και 67 ετών! Με την τάση συνεπώς, που έχει ο αριθμός των συνολικών παραιτήσεων, αρκετοί εκπαιδευτικοί σε λίγα χρόνια θα έχουν σχεδόν 50 χρόνια διαφορά ηλικίας με τους μαθητές τους! Μέσα στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να αναγνωριστεί η ιδιαιτερότητα του επαγγέλματος και να μειωθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Το αίτημα για πλήρη σύνταξη στα 60 με 30 χρόνια εργασίας, ώστε να ανανεωθεί το έμψυχο δυναμικό της εκπαίδευσης, να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να αμβλυνθεί το οξύ πρόβλημα της ανεργίας των νέων εκπαιδευτικών, παραμένει πάντα στην πρώτη γραμμή! ».
Ενημερωτικό Σημείωμα της 26/05/2018 για τις αιτήσεις παραίτησης εκπαιδευτικών ΠΕ το 2018 του Βασίλη Παληγιάννη, αιρετού του ΚΥΣΠΕ
« Είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά με ελάχιστες αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Υπενθυμίζω πως τα τελευταία 10 χρόνια (2008-2017) έχουν συνταξιοδοτηθεί 16.537 εκπαιδευτικοί με Μ.Ο. κατ’ έτος 1653, σε αντίθεση με το Μ.Ο. της τελευταίας τριετίας ( 419 το 2016, 236 το 2017, 387 το 2018) που είναι μόλις 347.
Οι λίγες παραιτήσεις έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις υπηρεσιακές μεταβολές αλλά και στις προσλήψεις εκπαιδευτικών ».
Αδόκιμη λοιπόν αποδεικνύεται, σύμφωνα με τα παραπάνω, η «επίλυση» του θέματος της μείωσης του αριθμού των εκπαιδευτικών για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, λόγω μειωμένων αναγκών γι’ αυτούς εξαιτίας της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού δια των αποχωρήσεων λόγω συνταξιοδοτήσεως, αφού κατατίθενται πλέον ελάχιστες αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Η θέση του Συλλόγου μας είναι ξεκάθαρη.
Άλλο ζήτημα είναι η εμφάνιση μειωμένου αριθμού εκπαιδευτικών εξ αιτίας συνταξιοδοτήσεων με διατήρηση των θέσεων εργασίας – οργανικών και πλήρωση τους με νέες προσλήψεις προς ανανέωση του έμψυχου δυναμικού της εκπαίδευσης και άμβλυνση έστω του οξύτατου προβλήματος της ανεργίας των νέων συναδέλφων και άλλο θέμα η μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος και ως εκ τούτου του αριθμού τους ως αποτέλεσμα της εμφανιζόμενης ως αναγκαιότητας μείωσης ΚΑΙ των τμημάτων, που προβλέπονται τα προσεχή χρόνια, ( σύμφωνα πάντοτε με την Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. ).
Οι προαναφερθείσες δυσμενείς επιπτώσεις εξαιτίας της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, τονίζουμε και πάλι πρέπει να αποτραπούν.
Μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος και ως εκ τούτου του αριθμού τους έστω και de facto λόγω έλλειψης δυνατότητας παροχής εκπαιδευτικού έργου στον προβλεπόμενο νομοθετικά αριθμό διδακτικών ωρών στο γνωστικό αντικείμενο για το οποίο προσλήφθηκαν και μισθοδοτούνται εξαιτίας της μείωσης των τμημάτων ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟΔΕΚΤΗ από τον κόσμο της εκπαίδευσης οποτεδήποτε και με οποιαδήποτε δικαιολογία επιχειρηθεί, όταν υπάρχει η δυνατότητα νομοθέτησης λύσης ΑΜΕΣΑ.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ
Δημιουργία τμημάτων με μείωση του μέγιστου προβλεπόμενου αριθμού μαθητών ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ της εκπαίδευσης ΔΙΑΡΚΩΣ αναπροσαρμοζόμενου μάλιστα ανάλογα με την κατά σχολικό έτος προκύπτουσα μείωση μαθητικού πληθυσμού ανά περιοχή, (καθώς υπάρχει η σχετική συλλογή και επεξεργασία στοιχείων από το «Myschool»).
Το παραπάνω πρέπει να αποτελέσει από τούδε και στο εξής ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ ΜΟΝΙΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΝΑ ΠΡΟΒΑΛΟΜΕΝΟ ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΔΕΚΤΟ, δεδομένου ότι η νομοθέτηση ΑΜΕΣΑ της παραπάνω πρότασης
ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΕΙ την αξιοποίηση του υπάρχοντος - διαθέσιμου εκπαιδευτικού προσωπικού,
ΑΝΑΒΑΘΜΙΖΕΙ σε κάθε περίπτωση την παρεχόμενη παιδεία στους μαθητές αφού o λόγος διδάσκοντα προς μαθητές θα λειτουργεί υπέρ των τελευταίων καθώς θα βελτιώνονται κατ’ επέκταση οι συνθήκες εκμάθησης.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ - ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΕΙ τον υφιστάμενο στις σχολικές μονάδες ΚΑΘΕ ΒΑΘΜΙΔΑΣ αριθμό οργανικών – θέσεων εργασίας ως ενεργών, την οργανικότητα ΚΑΙ τον αριθμό των σχολικών μονάδων, αφού θα υφίσταται ο αναγκαίος αριθμός τμημάτων όπου ο εκπαιδευτικός της κάθε ειδικότητας θα παρέχει υπηρεσία στο γνωστικό του αντικείμενο στον προβλεπόμενο αναγκαίο αριθμό διδακτικών ωρών, γεγονός που
θα ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΙ ΠΛΗΡΩΣ την αναγκαιότητα μείωσης του αριθμού των εκπαιδευτικών και ταυτόχρονα
θα ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ τις θέσεις εργασίας στην εκπαίδευση τόσο για τους ήδη διορισμένους, όσο ΚΑΙ για μελλοντικούς διορισμούς για την ανανέωση του προσωπικού, χωρίς να υποβαθμίζεται σε κάθε περίπτωση η παρεχόμενη ποιότητα παιδείας και
θα ΑΠΟΤΡΕΠΕΙ τον κίνδυνο διαρκών μειώσεων του αριθμού των σχολικών μονάδων.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΤΕΛΛΑ ΛΕΟΝΑΡΔΟΥ
Η ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΡΟΥΛΑ ΙΑΣΟΝΙΔΟΥ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη