Alfavita Newsroom Με αφορμή τη δημόσια αναφορά στην Κίμπερλι Γκίλφοϊλ ως «πρέσβη», ο γλωσσολόγος Γιώργος Μπαμπινιώτης παρεμβαίνει για να αποσαφηνίσει τη χρήση του όρου όταν αναφερόμαστε σε γυναίκα που φέρει διπλωματικό αξίωμα.
Όπως επισημαίνει, η λέξη «πρέσβειρα» είναι δόκιμη, σαφής και γλωσσικά προτιμότερη από το αρσενικό «πρέσβης» που χρησιμοποιείται για άνδρες
Ο ίδιος σημειώνει ότι η χρήση του τύπου «η πρέσβης» οδηγεί σε προβλήματα σύνταξης και κατανόησης, ειδικά στη γενική πτώση (π.χ. «της πρέσβη»), και ότι η λέξη «πρέσβειρα» είναι ήδη εδραιωμένη στον δημόσιο λόγο και σε διεθνείς οργανισμούς.
Η διαφορά με το «ανδρωνυμικό»
Ο Μπαμπινιώτης ξεκαθαρίζει ότι η λέξη «πρέσβειρα» δεν είναι ανδρωνυμικό, δηλαδή δεν αφορά τη σύζυγο πρέσβη. Ο αντίστοιχος ανδρωνυμικός τύπος, που χρησιμοποιείται στον καθημερινό λόγο για τη σύζυγο, είναι «πρεσβευτίνα», όπως λέμε «προεδρίνα».
Έτσι αποφεύγεται η σύγχυση ανάμεσα σε τίτλο αξιώματος και οικογενειακή σχέση.
Ολόκληρη η ανάρτησή του έχει ως εξής:
«Πώς θα πούμε ελληνικά την γυναίκα πρέσβη με θηλυκού γραμματικού γένους όνομα που να δηλώνει το αξίωμα με εύκολο στην χρήση και στην κλίση τρόπο; Θα πούμε η πρέσβειρα (πρβλ. η πρέσβειρα καλής θελήσεως, η πρέσβειρα της UNESCO). Η ονομασία πρέσβειρα είναι τίτλος δεν είναι ανδρωνυμικό (Γιώργης – Γιώργαινα, πρόεδρος – προεδρίνα). Άρα δεν μεταβιβάζεται στην σύζυγο τού πρέσβη.
Η σύζυγος τού πρέσβη / πρεσβευτή είναι «η σύζυγος τού πρέσβη /πρεσβευτή » ή (κατά το πρόεδρος – προεδρίνα «η σύζυγος του προέδρου ») ως ανdρωνυμικό στον άτυπο οικείο λόγο μπορεί να λεχθεί «πρεσβευτίνα » όχι και «πρέσβειρα»!
Και επειδή λέμε στην Κοινή Νέα Ελληνική ο πρέσβης – τού πρέσβη, για την γυναίκα πρέσβη μπορούμε να πούμε η πρέσβης – τής πρέσβη; Με τον όρο πρέσβειρα λύνουμε κι αυτό το πρόβλημα.
Από το λεξικό μου των Δυσκολιών και των λαθών:
«Σε σχέση με τη γυναίκα που κατέχει το αξίωμα τού πρέσβη , μπορεί μεν να χρησιμοποιηθεί ο τύπος τού αρσενικού η πρέσβης, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται ο όρος πρέσβειρα . Έτσι θα αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση του όρου πρέσβειρα, για να δηλώνει τη σύζυγο τού πρέσβη (ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται), καθώς και η δυσκολία να σχηματιστεί η γενική τού πρέσβης ως θηλυκού (όχι: τα καθήκοντα τής πρέσβη ή Τα εγκαίνια έγιναν με την παρουσία τής πρέσβη). Μπορεί να σχηματίσει μόνογενική της πρέσβεως, δηλ. υποχρεωτικά με τον τύπο τής λόγιας παράδοσης.
Γενικά, ο όρος πρέσβειρα είναι τιμητικός (πβ. πρέσβειρα της UNESCO, πρέσβειρα καλής θελήσεως) και δηλώνει με ιδιαίτερη λέξη τη γυναίκα που ασκεί αυτά τα καθήκοντα».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 10/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
