Ο ρόλος του εντέρου πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα
Σύμφωνα με τους επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου, τα άτομα που βρίσκονται στο αρχικό, προκλινικό στάδιο της νόσου, όταν δηλαδή έχουν ξεκινήσει οι εγκεφαλικές αλλαγές αλλά δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα, παρουσιάζουν διαφορετική σύσταση βακτηρίων στο έντερο σε σχέση με τους υγιείς ανθρώπους.
Μέχρι σήμερα, ήταν γνωστό ότι το μικροβίωμα του εντέρου διαφέρει στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ, αλλά αυτό είχε παρατηρηθεί μόνο όταν η νόσος είχε ήδη εκδηλωθεί. Η συγκεκριμένη έρευνα είναι η πρώτη που εντοπίζει αυτές τις διαφορές σε τόσο πρώιμο στάδιο, πριν εμφανιστεί οποιαδήποτε γνωστική έκπτωση.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Νευρολογίας Beau M. Ances, μέχρι να γίνουν αντιληπτά τα συμπτώματα, έχουν ήδη συμβεί σημαντικές και συχνά μη αναστρέψιμες αλλαγές στον εγκέφαλο. Η δυνατότητα διάγνωσης σε πρώιμο στάδιο θεωρείται καθοριστική, καθώς τότε οι παρεμβάσεις θα μπορούσαν να είναι πιο αποτελεσματικές.
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο στα πρώτα στάδια
Το προκλινικό στάδιο της νόσου Αλτσχάιμερ μπορεί να διαρκέσει ακόμη και 20 χρόνια. Κατά τη διάρκειά του, στον εγκέφαλο συσσωρεύονται πρωτεΐνες αμυλοειδούς βήτα και ταυ, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν εμφανή σημάδια νευροεκφύλισης ή προβλήματα μνήμης.
Στη μελέτη συμμετείχαν 164 εθελοντές χωρίς γνωστική έκπτωση κατά την έναρξη της έρευνας. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε εγκεφαλικές απεικονίσεις, έδωσαν δείγματα κοπράνων, αίματος και εγκεφαλονωτιαίου υγρού, ενώ παράλληλα κατέγραφαν τη διατροφή τους.
Οι αναλύσεις έδειξαν ότι περίπου το ένα τρίτο των συμμετεχόντων παρουσίαζε ενδείξεις πρώιμης νόσου Αλτσχάιμερ, παρότι δεν υπήρχαν συμπτώματα. Σε αυτούς, το μικροβίωμα του εντέρου ήταν αισθητά διαφορετικό, τόσο ως προς τα είδη των βακτηρίων όσο και ως προς τις βιολογικές διεργασίες που αυτά επηρεάζουν.
Μια νέα προοπτική για πρόληψη και έγκαιρο έλεγχο
Το εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι οι διαφορές στο μικροβίωμα εντοπίστηκαν ανεξάρτητα από τη διατροφή, η οποία ήταν παρόμοια σε όλους τους συμμετέχοντες. Αυτό ενισχύει την άποψη ότι το έντερο μπορεί να αποτελεί αξιόπιστο δείκτη για τον πρώιμο εντοπισμό της νόσου.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν είναι ακόμη σαφές αν οι αλλαγές στο έντερο επηρεάζουν τον εγκέφαλο ή αν συμβαίνει το αντίστροφο. Όπως σημειώνει ο καθηγητής Gautam Dantas, είναι πιθανό το μικροβίωμα να αντικατοπτρίζει τις παθολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο, αλλά δεν αποκλείεται και το ενδεχόμενο να συμβάλλει ενεργά στην εξέλιξη της νόσου.
Αν επιβεβαιωθεί αιτιώδης σχέση, ανοίγει ο δρόμος για προληπτικές παρεμβάσεις, όπως η τροποποίηση του μικροβιώματος μέσω προβιοτικών ή άλλων θεραπειών, με στόχο την επιβράδυνση ή ακόμη και την αναστολή της γνωστικής έκπτωσης.
Μια απλή εξέταση με μεγάλες δυνατότητες
Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της προσέγγισης είναι η απλότητα. Μια εξέταση κοπράνων είναι εύκολη, μη επεμβατική και οικονομικά προσιτή, γεγονός που θα μπορούσε να επιτρέψει τον έλεγχο μεγάλου μέρους του πληθυσμού, σε αντίθεση με τις σημερινές σύνθετες και δαπανηρές διαγνωστικές μεθόδους.
Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, αν η έρευνα αυτή επιβεβαιωθεί από μελλοντικές μελέτες, η έγκαιρη προειδοποίηση μέσω του εντέρου θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η νόσος Αλτσχάιμερ, δίνοντας πολύτιμο χρόνο για πρόληψη και έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
