Γιατί ξεχνάμε ακόμα και τα πιο απλά πράγματα
Η μάθηση περνάει από τρία βασικά στάδια:
Λήψη πληροφοριών
Αποθήκευση στον εγκέφαλο
Ανάκληση όταν χρειάζεται
Αν δεν μπορούμε να ανακαλέσουμε τις πληροφορίες, τότε δεν τις έχουμε μάθει πραγματικά. Έρευνες δείχνουν ότι η μάθηση γίνεται πιο αποτελεσματική μέσα από την πράξη, γι’ αυτό και η αυτοεξέταση, όταν εφαρμόζεται σωστά, βοηθά να μαθαίνουμε πιο γρήγορα και να θυμόμαστε περισσότερα.
Μελέτες, όπως μετα-ανάλυση στο Journal of Experimental Psychology, δείχνουν ότι τεστ χαμηλής πίεσης είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να επιταχύνουμε τη μάθηση, ακόμη περισσότερο από τεχνικές όπως η κατανεμημένη επανάληψη ή η εναλλαγή θεμάτων. Ο λόγος είναι ότι όταν κάνουμε λάθος, όχι μόνο μαθαίνουμε τη σωστή απάντηση, αλλά θυμόμαστε και τη στιγμή της άγνοιας, κάτι που σταθεροποιεί τη γνώση.
Τεκμηριωμένες στρατηγικές για καλύτερη μνήμη και ταχύτερη μάθηση
Μια μελέτη του 2020 με τίτλο The Speed of Learning and Learning Forces υπογραμμίζει ότι η ταχύτητα μάθησης εξαρτάται από συγκεκριμένες δυνάμεις μάθησης, όπως το κίνητρο, το περιβάλλον και η οργάνωση της διαδικασίας. Οι παράγοντες αυτοί μπορούν να προσαρμοστούν ώστε να μεγιστοποιούν την απόδοση του εγκεφάλου.
Άλλες πρόσφατες έρευνες επισημαίνουν ότι η βελτίωση της μνήμης και της μαθησιακής ικανότητας στηρίζεται σε τακτικές, καθημερινές συνήθειες που ενισχύουν τον εγκέφαλο. Οι πιο αποτελεσματικές μέθοδοι περιλαμβάνουν:
Τακτική σωματική άσκηση: Ακόμη και μέτρια δραστηριότητα αυξάνει τη ροή αίματος στον εγκέφαλο και ενεργοποιεί ουσίες που ενισχύουν τη μνήμη.
Πνευματική άσκηση: Παιχνίδια μνήμης και πνευματικές ασκήσεις βελτιώνουν τη συγκέντρωση και τη βραχυπρόθεσμη μνήμη.
Κατανεμημένη μάθηση: Επανεξέταση πληροφοριών σε αυξανόμενα χρονικά διαστήματα για καλύτερη μακροχρόνια αποθήκευση.
Ποιοτικός ύπνος: Ο ύπνος βοηθά τον εγκέφαλο να συγκρατήσει και να ανακαλέσει νέες πληροφορίες.
Συνδυασμός συνηθειών: Ο συνδυασμός σωματικής άσκησης, ύπνου και ενεργού μελέτης προσφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Τα λάθη κάνουν τη μάθηση πιο αποτελεσματική
Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι τα λάθη μπορούν να ενισχύσουν τη μνήμη περισσότερο από τις σωστές απαντήσεις. Όταν καταλαβαίνουμε τι κάναμε λάθος, η πληροφορία καρφώνεται καλύτερα στη μνήμη.
Για παράδειγμα, ένας μαθητευόμενος σε εξετάσεις τεχνικής άδειας θυμήθηκε λεπτομέρειες που αρχικά είχε ξεχάσει, επειδή το τεστ το αντιμετώπισε ως εργαλείο εξάσκησης και όχι ως πίεση. Το ίδιο ισχύει και στην επαγγελματική εκπαίδευση: τα λάθη σε ασφαλές περιβάλλον μάθησης ενισχύουν την αφομοίωση της γνώσης.
Τεστ χαμηλής πίεσης: Το ισχυρότερο εργαλείο μάθησης
Έρευνες δείχνουν ότι τα τεστ αυτοεξέτασης χωρίς πίεση ενισχύουν τη μάθηση με πολλούς τρόπους:
Ενισχύουν την αποθήκευση: Η προσπάθεια ανάκλησης πληροφοριών τις σταθεροποιεί.
Αποκαλύπτουν κενά γνώσεων: Δείχνουν τι δεν γνωρίζουμε και μας καθοδηγούν στο τι να επικεντρωθούμε.
Βελτιώνουν τις μελλοντικές μελέτες: Οι μαθητές που κάνουν τεστ πριν τη μελέτη συγκρατούν περισσότερα.
Οργανώνουν τη γνώση: Τα τεστ βοηθούν να συνδέσουμε πληροφορίες και να κατανοήσουμε σχέσεις μεταξύ τους.
Διευκολύνουν τη μεταφορά γνώσης: Αυξάνουν την ικανότητα εφαρμογής της γνώσης σε νέα προβλήματα.
Αποτρέπουν την υπερφόρτωση: Κατάλληλα διαμορφωμένα τεστ σπάνε το υλικό σε μικρότερα κομμάτια, μειώνοντας τη σύγχυση.
Η αυτοεξέταση δημιουργεί έναν θετικό κύκλο μάθησης: νιώθουμε ικανοποίηση για όσα έχουμε μάθει, παρακινούμαστε να συνεχίσουμε και, τελικά, μαθαίνουμε περισσότερο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom