Μαρία Δούση Ανοίγοντας το ψυγείο, συχνά ελέγχουμε τις ημερομηνίες λήξης στις συσκευασίες τροφίμων: το γιαούρτι δείχνει πως "κρατάει" λίγες μέρες ακόμη, ενώ η σάλτσα μπάρμπεκιου έχει ήδη «λήξει». Είναι όμως απαραίτητο να πετάμε τρόφιμα αμέσως μόλις περάσει η ημερομηνία που αναγράφεται;
Η απάντηση, σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, δεν είναι τόσο απλή. Οι περισσότερες ημερομηνίες λήξης δεν υποδεικνύουν πότε ένα τρόφιμο γίνεται επικίνδυνο, αλλά πότε ενδέχεται να αρχίσει να χάνει τη γεύση ή τη φρεσκάδα του.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, υπάρχουν περισσότερες από 50 διαφορετικές ονομασίες ημερομηνιών: από «να καταναλωθεί έως» και «κατά προτίμηση πριν από», μέχρι «να πωληθεί έως» και «συσκευάστηκε στις». Κάθε μία αφορά διαφορετική πληροφορία, με τις περισσότερες να σχετίζονται με ποιότητα και όχι με ασφάλεια.
Τεράστια σπατάλη λόγω σύγχυσης
Σύμφωνα με τον οργανισμό ReFED, που ασχολείται με τη σπατάλη τροφίμων, 1,5 εκατομμύριο τόνοι τροφίμων πετιούνται κάθε χρόνο εξαιτίας παρερμηνείας αυτών των ενδείξεων.
Η ιστορία πίσω από τις ημερομηνίες ξεκινά από τα μέσα του 20ού αιώνα, όταν τα νοικοκυριά πέρασαν από τα φρέσκα τοπικά προϊόντα στα συσκευασμένα τρόφιμα. Οι παραγωγοί άρχισαν να τυπώνουν ημερομηνίες για να καθησυχάσουν τους καταναλωτές σχετικά με τη φρεσκάδα. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα, κάθε εταιρεία καθορίζει με δικά της κριτήρια τις ημερομηνίες που θα αναγράφει.
Πώς καθορίζονται οι ημερομηνίες
Ορισμένες εταιρείες εφαρμόζουν μαθηματικά μοντέλα ή δοκιμές σε συνθήκες υγρασίας, θερμοκρασίας ή μικροβιακής έκθεσης, για να υπολογίσουν τη διάρκεια φρεσκάδας. Άλλες βασίζονται σε ημερομηνίες ανταγωνιστών λόγω έλλειψης πόρων για δικές τους δοκιμές.
Το αποτέλεσμα είναι ένα χαοτικό σύστημα: δύο σχεδόν πανομοιότυπα προϊόντα, συσκευασμένα την ίδια ημέρα, μπορεί να φέρουν διαφορετικές ημερομηνίες λήξης.
Οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι οι ημερομηνίες λήξης δεν είναι κόλπο για να αγοράζουμε περισσότερα, αλλά προϊόν της έλλειψης ενοποίησης στους κανόνες επισήμανσης. Και τονίζουν ότι σε πολλά τρόφιμα, η κατανάλωση μετά την ημερομηνία δεν συνεπάγεται κινδύνους υγείας.
Τι σημαίνουν οι ενδείξεις:
«Να καταναλωθεί έως» / «Λήγει στις»: Αφορά την ασφάλεια και πρέπει να τηρείται αυστηρά, κυρίως στα ευπαθή τρόφιμα
«Κατά προτίμηση πριν από»: Σχετίζεται με την ποιότητα, όχι με την υγιεινή
«Να πωληθεί έως»: Απευθύνεται στους λιανοπωλητές, για να διαχειρίζονται το απόθεμα
Ποια τρόφιμα απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή
Τα κατεψυγμένα τρόφιμα μπορούν να διατηρηθούν έως έναν χρόνο
Τα καρυκεύματα, τα έλαια και τα κονσερβοποιημένα προϊόντα συχνά διαρκούν αρκετά χρόνια
Τα αυγά στο ψυγείο κρατούν τρεις έως πέντε εβδομάδες
Τα γαλακτοκομικά, εφόσον έχουν ανοιχτεί, συντηρούνται μία έως τρεις εβδομάδες
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε τρόφιμα όπως:
Ωμό κρέας και θαλασσινά
Μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά
Βρεφικές τροφές
Έτοιμα φαγητά από το κατάστημα
Όπως σημειώνει η Μέριντιθ Καρόδερς, ειδικός ασφάλειας τροφίμων στην Υπηρεσία Επιθεώρησης Ασφάλειας Τροφίμων του USDA, το ωμό κρέας δεν είναι εγγυημένο ότι θα διατηρηθεί έως την ημερομηνία που αναγράφεται, διότι τα οικιακά ψυγεία συνήθως δεν έχουν τόσο χαμηλές θερμοκρασίες όσο των καταστημάτων.
Τι προτείνει:
Για πουλερικά: κατανάλωση εντός 1-2 ημερών από την αγορά
Για κόκκινα κρέατα (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί): εντός 4-5 ημερών
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
