Ο φόβος ότι η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) μπορεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο, ειδικά σε δημιουργικές διαδικασίες, δεν είναι καινούριος — κυκλοφορεί εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις στην καθημερινή εφαρμογή της ΑΙ έχουν αναζωπυρώσει τις ανησυχίες και εντείνουν τα ερωτήματα: Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να γράψει σαν άνθρωπος; Και αν ναι, μπορούμε να την ξεχωρίσουμε;
Μια ανθολογία με ανθρώπους και μηχανές
Στην προσπάθεια να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, δημιουργήθηκε η ανθολογία διηγημάτων «Δεν είμαι ρομπότ» από τις εκδόσεις Θεμέλιο, με επίμετρο του Γεράσιμου Κουζέλη. Στο βιβλίο φιλοξενούνται 14 διηγήματα, τα οποία υπογράφονται από γνωστούς αλλά και νέους ονόματα του χώρου. Όμως, πέντε από τους συγγραφείς δεν είναι άνθρωποι – είναι συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.
Αυτό δεν ανακοινώνεται εξαρχής: ο αναγνώστης καλείται να εντοπίσει μόνος του ποια κείμενα είναι «τεχνητά». Μόνο στο τέλος του βιβλίου αποκαλύπτεται ποια διηγήματα γράφτηκαν από ΑΙ, προσφέροντας μια ανοιχτή πρόκληση: Μπορούμε, άραγε, να διακρίνουμε το ανθρώπινο από το μηχανικό;
Η δυσκολία της αναγνώρισης
Η απάντηση, σύμφωνα με τον συντάκτη του επίμετρου, δεν είναι εύκολη. Αν και προτείνει να εξεταστεί το ύφος, η πρωτοτυπία, η συνοχή ή ακόμη και η κοινοτοπία των κειμένων, δεν υπάρχουν σταθερά κριτήρια. Κάποια από τα διηγήματα που γράφτηκαν από ανθρώπους είναι πρόχειρα ή τυποποιημένα, ενώ ορισμένα τεχνητά κείμενα εμφανίζουν σχεδόν λογοτεχνική αρτιότητα.
Αυτό σημαίνει πως ούτε η εμπειρία, ούτε η γνώση μπορούν να εξασφαλίσουν σίγουρη αναγνώριση της πηγής. Όπως αναφέρεται στο άρθρο, ένας «επαγγελματίας αναγνώστης» κατάφερε να βρει 4 από τα 5, αλλά με πολλή προσπάθεια και όχι χωρίς λάθος.
Προβληματισμοί και συμπεράσματα
Αν και δεν διατυπώνονται οριστικά συμπεράσματα, η συλλογή ανοίγει έναν γόνιμο διάλογο για τα όρια, τις δυνατότητες και τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης στη δημιουργική έκφραση. Το «ύφος», η «φωνή», η «ειλικρίνεια» του ανθρώπου παραμένουν στοιχεία δυσδιάκριτα, ειδικά όταν η μηχανή εκπαιδεύεται ακριβώς σε αυτά.
Η τεχνητή νοημοσύνη, προς το παρόν, μοιάζει να λειτουργεί προγραμματικά – με μια λογική ευκολίας ή επανάληψης. Όμως η πρόοδος είναι ραγδαία. Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν θα μπορέσει να μιμηθεί τον άνθρωπο, αλλά πότε και με ποιους όρους θα τον ξεπεράσει σε συγκεκριμένα πεδία.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ιστορική νίκη στο Τζόκερ: 19,89 εκατομμύρια ευρώ σε έναν παίκτη με μόνο 5 ευρώ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ