Alfavita Newsroom Η πανδημία της Covid-19 άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά της, υπενθυμίζοντας ότι οι ιογενείς νόσοι μπορούν να ανατρέψουν την καθημερινότητα και να δοκιμάσουν τις αντοχές της ανθρωπότητας. Ωστόσο, η πρόσφατη ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Virology δεν εστιάζει στο παρελθόν αλλά στο μέλλον: Ποιες νέες απειλές βρίσκονται στον ορίζοντα και πόσο προετοιμασμένος είναι ο κόσμος να τις αντιμετωπίσει;
Η αθόρυβη εξάπλωση των ιών
Οι ιογενείς λοιμώξεις δεν είναι φαινόμενο της σύγχρονης εποχής. Από τον Μαύρο Θάνατο μέχρι την ισπανική γρίπη και τον SARS-CoV-2, οι ιοί συνεχώς εξελίσσονται, εκμεταλλευόμενοι την παγκοσμιοποίηση, την κλιματική αλλαγή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Μάλιστα, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον δάγκειο πυρετό, μια ασθένεια που μεταδίδεται μέσω των κουνουπιών και σημείωσε αύξηση κρουσμάτων κατά 1.200% μέσα σε δύο δεκαετίες. Αν και οι επίσημες καταγραφές μιλούν για 6,5 εκατομμύρια μολύνσεις το 2023, η πραγματική διάσταση του προβλήματος εκτιμάται στα 400 εκατομμύρια περιστατικά ετησίως.
Οι αρμποϊοί, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου και ο chikungunya, επεκτείνονται ταχύτατα, ενώ ζωονοσογόνοι ιοί, όπως ο Έμπολα και ο Nipah, υπενθυμίζουν πως η επαφή ανθρώπων με άγρια ζώα αυξάνει τις πιθανότητες νέων πανδημιών. Νυχτερίδες, χοίροι και καμήλες λειτουργούν συχνά ως «δεξαμενές» ιών, διευκολύνοντας τη μετάδοσή τους στον άνθρωπο.
Η μάχη της εξέλιξης: Άνθρωπος εναντίον ιών
Οι ιοί προσαρμόζονται, μεταλλάσσονται και βρίσκουν νέους τρόπους διάδοσης. Ο ιός της γρίπης Α, για παράδειγμα, εμφανίζει συνεχώς νέα στελέχη, ενώ η ταχεία εξέλιξη του SARS-CoV-2 απέδειξε πόσο δύσκολη είναι η πρόβλεψη της συμπεριφοράς ενός παθογόνου. Από την άλλη, η ιατρική κοινότητα δίνει τη δική της μάχη, με τα εμβόλια να αποτελούν το κύριο όπλο πρόληψης. Ωστόσο, η περιορισμένη διαθεσιμότητα εμβολίων για κάποιους ιούς και η διστακτικότητα μέρους του πληθυσμού να εμβολιαστεί εξακολουθούν να εμποδίζουν τις προσπάθειες θωράκισης της δημόσιας υγείας.
Παράλληλα, η εξάπλωση ιών που σχετίζονται με χρόνιες ασθένειες, όπως ο HPV και η ηπατίτιδα Β, υπενθυμίζει ότι οι ιογενείς απειλές δεν συνδέονται μόνο με άμεσες εξάρσεις, αλλά και με μακροπρόθεσμες συνέπειες, όπως ο καρκίνος και οι αυτοάνοσες διαταραχές.
Πόσο προετοιμασμένοι είμαστε για το επόμενο «χτύπημα»;
Η εμπειρία της πανδημίας κατέστησε σαφές ότι τα συστήματα υγείας πρέπει να ενισχυθούν και η διεθνής συνεργασία να παραμείνει προτεραιότητα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ήδη συμπεριλάβει στη λίστα των απειλών του τη «Νόσο Χ», έναν άγνωστο μελλοντικό παθογόνο παράγοντα, για τον οποίο πρέπει να υπάρχει ετοιμότητα αντιμετώπισης.
Ο εμβολιασμός, ο έλεγχος των φορέων και η γονιδιωματική επιτήρηση θεωρούνται βασικά μέσα προστασίας. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη γενετικά τροποποιημένων κουνουπιών και οι νέες βιοτεχνολογικές προσεγγίσεις ανοίγουν δρόμους για τον περιορισμό των ιογενών λοιμώξεων που μεταδίδονται μέσω ζώων.
Ωστόσο, παρά την πρόοδο της επιστήμης, η βασική ερώτηση παραμένει: Είμαστε πράγματι έτοιμοι για την επόμενη πανδημία ή μήπως η ιστορία θα επαναληφθεί;
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Πότε θα βγουν οι πίνακες κατάταξης αναπληρωτών για προσλήψεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 17/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
