Alfavita Newsroom Πολλές αρχαίες ή βυζαντινές φράσεις έχουν περάσει στο νεοελληνικό λεξιλόγιο και χρησιμοποιούνται καθημερινά. Όμως, είτε έχουν περάσει λάθος είτε επειδή έχουν χρησιμοποιηθεί συνεχώς λανθασμένα, παραμένουν με τρόπο που δεν είναι σωστός. Ποιες είναι αυτές;
υποχρεούται ή υποχρεώνεται
Κανένα από τα δύο δεν είναι λανθασμένο, γιατί απλούστατα καθένα από αυτά έχει διαφορετική σημασία. Ωστόσο, γίνεται λανθασμένη χρήση.
Η λόγια κλίση υποχρεούμαι, υποχρεούσαι, υποχρεούται έχει τη σημασία «έχω την υποχρέωση να κάνω κάτι». Π.χ.: οι υπάλληλοι της εταιρείας υποχρεούνται να φορούν γραβάτα καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας.
Αντίθετα, η νεοελληνική κλίση υποχρεώνομαι, υποχρεώνεσαι, υποχρεώνεται σημαίνει κυρίως «αναγκάζομαι». Π.χ., ο Υπουργός υποχρεώθηκε σε παραίτηση.
ιχθύες ή ιχθείς;
Ισχύει ό,τι και παραπάνω: δηλαδή, και οι δύο τύποι είναι σωστοί, αρκεί να γνωρίζουμε πότε και πώς να τους χρησιμοποιούμε.
Η αρχαιοελληνική λέξη ιχθύς διατηρεί την αρχική κλίση της και στα νεοελληνικά. Ιχθύες είναι η ονομαστική και ιχθείς η αιτιατική. Πολλές φορές συναντάμε το εξής λάθος: «Οι Ιχθείς, σύμφωνα με τις αστρολογικές προβλέψεις, θα περάσουν δύσκολα τις επόμενες μέρες». Το ίδιο ακριβώς λάθος συνηθίζεται και με τη λέξη μύες, που κλίνεται ακριβώς όπως και οι ιχθύες.
απάγει ή απαγάγει;
Ο ενεστώτας του ρήματος είναι απάγω, ο αόριστος απήγαγα και ο παρακείμενος έχω απαγάγει(ελάχιστα διαφοροποιείται από την κλίση του αρχαίου άγω). Επομένως είναι λάθος να πούμε «η κάμερα κατέγραψε τον εγκληματία να απαγάγει το παιδί».
έχω απαυδήσει ή έχω απηυδήσει;
Πρόκειται για τον παρακείμενο του ρήματος απαυδώ (από + αυδώ). Το ρήμα παίρνει χρονική αύξηση στον αόριστο και σχηματίζει τον τύπο απηύδησα. Ωστόσο ο παρακείμενος δεν παίρνει χρονική αύξηση, γι’ αυτό είναι λανθασμένη η έκφραση «έχω απηυδήσει».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
