Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι
Το «Τέταρτο» διαλέγει 14+3 ταινίες που ξεχώρισαν κατά την προηγούμενη δεκαετία

Η αντικειμενική μέτρηση του χρόνου σε λεπτά, ώρες, μήνες, χρόνια- δεκαετίες, μας δίνει τη δυνατότητα για ανασκοπήσεις και καινούριες συζητήσεις πάνω σε ξεχασμένα θέματα. Είναι τόσο ευχάριστο να βρίσκεις την ευκαιρία να θυμηθείς αγαπημένες ταινίες των περασμένων χρόνων μ’ αφορμή το τέλος αυτής της δεκαετίας, μ’ αφορμή την ιδέα ενός τέλους κι αυτήν μιας αρχής.

Ιδού, λοιπόν, 17 ταινίες που αγαπήσαμε από εκείνες που δημιουργήθηκαν από το 2010 έως το 2019. Ανάμεσά τους υπάρχουν και τέσσερις που είδαμε στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και δεν προβλήθηκαν εμπορικά αλλά αξίζουν να τις αναζητήσετε πάση θυσία!

 

1. «Paulina»
Σκηνοθεσία: Σαντιάγο Μίτρε
Αργεντινή, 2015

Μια νέα γυναίκα, κόρη υψηλόβαθμου δικαστικού, εγκαταλείπει τη δικηγορική της καριέρα για να διδάξει αγωγή του πολίτη στους έφηβους μιας υποβαθμισμένης περιοχής. Πέφτει θύμα βιασμού από ένα φτωχό εργάτη μαθητή της. Αρνείται την επέμβαση της αστικής δικαιοσύνης, θέλοντας να μιλήσει πρόσωπο με πρόσωπο μαζί του, πιστεύοντας ότι αυτό το γεγονός αφορά μονάχα αυτούς. Θέλει να φτιάξει τον κόσμο από την αρχή, δίχως να ξέρει πως παρά ανακαλύπτοντάς το στην πορεία της. Η Παουλίνα συνειδητοποιεί, βιωματικά, ότι διδάσκουμε από θέση ισχύος τους μαθητές με τη βεβαιότητα της κατακτημένης γνώσης, χωρίς τη ζωντανή συνδιαμόρφωση μαζί τους. Συνειδητοποιεί ότι οι κοινωνικές ανισότητες της αστικής δημοκρατίας είναι αυτές που γεννούν τη βία στους πολίτες της. Μια εντελώς επαναστατική ιδεολογικά ταινία.

 


2. «Ποίηση Χωρίς Τέλος»
Σκηνοθεσία: Αλεχάνδρο Χοδορόφσκι
Χιλή, 2016

Το 2016, ο 87χρονος τότε Χοδορόσφκι μας χάρισε αυτήν τη μαγική ταινία. Δεν μπορείς να εκφράσεις με λόγια ό,τι αισθάνεσαι και κατανοείς, παρά χαμογελάς κι επιθυμείς να χορέψεις. Η ζωή μας θα έπρεπε να ήταν χαρούμενη. Γιατί «αυτό που μαθαίνουμε από έναν πατέρα πού δεν μας έδωσε αγάπη, είναι μόνο η δίψα ν’ αγαπήσουμε» κι όχι ένα ανεξίτηλο τραύμα, ότι μια γυναίκα πού μένει έγκυος από έναν άντρα άλλον απ’ αυτόν που αγαπάει, που έχει σμίξει και με τον καλύτερο φίλο τού άντρα που αγαπάει, μπορεί όμως, μ’ αληθινή αγάπη να του λέει ότι «έμεινε έγκυος με τη σκέψη του» κι ότι «αυτό το παιδί είναι το παιδί όλων»!

 


3. «Ο Ηλίθιος»
Σκηνοθεσία: Γιούρι Μπίκοφ
Ρωσία, 2014

Μια ετοιμόρροπη πολυκατοικία, με 800 κοινωνικά απόβλητες ψυχές, απόμαχους πολεμιστές, παλιούς κομμουνιστές, μοναχικούς γέρους, νέα παιδιά πού σνιφάρουν για να σκοτώσουν το χρόνο: πηγή κέρδους, όμως, για τους κυβερνήτες, από τις υπέρ-κοστολογημένες εργασίες συντήρησης που δεν εκτελούνται. Οι αρχές έχουν δίλημμα αν τις συμφέρει περισσότερο η διάσωση ή ο θάνατος τους στα ερείπια, μαζί με τα εξιλαστήρια θύματα. Ένας νέος μηχανικός αγνοεί τις προτροπές όλων να μη διακινδυνεύσει σ’ αυτόν το μάταιο αγώνα: η πιο υπαρξιακή ανθρώπινη ιστορία, πέρα από τον ιδεαλισμό, την οργή, τις αέναες αναζητήσεις τού εαυτού μας και πέρα από κάθε έτοιμη απάντηση. Όλα τα φτιασίδια της ιδεολογίας μας, της ατομικής μας μυθολογίας πέφτουν το ένα μετά το άλλο μπρος στον καθρέφτη της ταινίας. Κανένας ηρωισμός παρά μονάχα η ζωτική λαχτάρα της ανθρώπινης αλληλεγγύης. Τότε, η οικογένειά σου, δεν είναι πιο «δικοί σου άνθρωποι» απ’ αυτούς πού πάσχουν κι έχουν την ανάγκη σου.

 


4. «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ»
Σκηνοθεσία: Κεν Λόουτς
Αγγλία, 2016

Ο Μπλέικ ζει σε μια κοινωνία που υποβιβάζει τους ανθρώπους σε ρόλο εξαρτήματος, όπου εάν δεν ξέρεις να υποβάλεις ηλεκτρονικά την αίτησή σου, δεν έχεις το δικαίωμα ν’ αξιώσεις όσα δικαιούσαι. Το τέλος της Καφκικής διαδρομής οδηγεί προσχεδιασμένα στην εξόντωση του γερασμένου, του αντιπαραγωγικού πλέον, την ώρα που δικαιούται να κεφαλαιοποιήσει τις εισφορές πού έχει καταβάλει τόσα χρόνια με το μόχθο του. Μια κατάβαση στην κόλαση, όπου μας επιβάλλουν να νιώθουμε άχρηστοι επειδή διεκδικούμε χρήματα που μας ανήκουν ενώ δεν πρέπει πια να δουλεύουμε. Εκεί που η ανθρωπιά μας δεν αρκεί πια να μας σώσει. Με τα παιδιά βλέποντας αυτήν την πτώση, εμπεδώνοντας τη θεσμοθετημένη απανθρωπιά σαν κοινωνικό μονόδρομο. Λυτρωμένα ευγνώμονες στον 83χρονο (το 2016) Λόουτς, έχοντας πάντα ανάγκη το σφρίγος και την ιδεολογία του.

 


5. «Καυτός ήλιος»
Σκηνοθεσία: Ντάλιμπορ Μάτανιτς
Κροατία, 2015

Τρεις ερωτικές ιστορίες ανάμεσα σ’ έναν Κροάτη και μια Σέρβα, στο πέρασμα του χρόνου, στη σκιά του εμφυλίου πολέμου. Συναισθήματα, αναμνήσεις και μυστικά πού πονάνε, κρυμμένα σε μια παρατεταμένη σιωπή που έχει γίνει πια ο μόνος τρόπος να εκφράζονται μεταξύ τους, σ’ ένα επίμονο βλέμμα που μάχεται ν’ αφήσει πίσω το βαθύ πόνο, σε μια διστακτική χειρονομία που λες και θέλει να ξυπνήσει τις αισθήσεις από έναν ατελείωτο ύπνο μ’ εφιάλτες. Δυο νέοι, από αντίπαλα μέχρι θανάτου στρατόπεδα,  που είχαν αγαπηθεί και προσπαθούν ν’ αγαπηθούν ξανά. Συμμετέχεις στο βουβό σπαραγμό τους, στη λαχτάρα τους για μια καινούρια ζωή. Η αγωνία τους, γίνεται η συγκίνησή σου. Ο πόνος τους, γίνεται ο στοχασμός σου.

 

© Kinorama


6. «Περίπτωση Συνείδησης»
Σκηνοθεσία: Βαχίντ Τζαλιλβάντ
Ιράν, 2017

Μια ομολογία που θα ενέπνεε με τη γενναιότητά της, θ’ αρκούσε ώστε να ξετυλιγόταν ο μίτος της Αριάδνης στις σχέσεις μας, να λυτρωνόμασταν από τη θλίψη και το φόβο της απόκρυψης. Θ’ άλλαζε τους ανθρώπους γύρω μας και τους ανθρώπους γύρω απ’ αυτούς. Σαν ομόκεντροι κύκλοι που θα εκπορεύονταν από ένα σημείο και θα εξαπλώνονταν. Ένας γιατρός ομολογεί την αλήθεια σχετικά με την ενδεχόμενη ευθύνη του για το θάνατο ενός παιδιού παρά το ότι όλα τα στοιχεία συνηγορούν στην αθωότητά του. Η ατομική ευθύνη δεν θα’ πρεπε να είναι ούτε θεολογικό ούτε ιδεολογικό ζήτημα παρά μόνο μια αβίαστη έκφραση της ελεύθερης φύσης μας. Παρακολουθούμε, με κομμένη την ανάσα, ένα ηθικό θρίλερ όπου προβάλλονται οι συνειδησιακές αγωνίες του ήρωα πάνω στη δική μας συνείδηση.

 


7. «Κλέφτες Καταστημάτων»
Σκηνοθεσία: Χιροκάζου Κόρε-Έντα
Ιαπωνία, 2018

Πόση κριτική χωράει στους τρόπους που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια τους όσοι δεν έχουν να φάνε; Νοείται οικογένεια χωρίς κοινούς βιολογικούς δεσμούς ανάμεσα στα μέλη της; Ηθικά διλήμματα που εξακολουθεί να θέτει η συνείδηση ακόμα κι όταν το ψέμα κι η κλοπή είναι αναγκαία για την καθημερινή επιβίωση.  Μια ταινία απόσταγμα της βαθιάς ανθρωποκεντρικής ματιάς του σπουδαίου Ιάπωνα δημιουργού. Το αβίαστο ξετύλιγμα της ιστορίας του, μας φέρνει αντιμέτωπους με τις αδιαπραγμάτευτες στερεοτυπικές μας απόψεις για την οικογένεια και την εργασία. Θαρρείς κι ο ρυθμός που ξεδιπλώνεται η ιστορία αυτής της παράδοξης οικογένειας, η αναπνοή τους, είναι συντονισμένη με τη δική μας.

 


8. «Ο γιος του Σαούλ»
Σκηνοθεσία: Λάζλο Νέμες
Ουγγαρία, 2015

Εκεί που έχουν τελειώσει όλες οι ταινίες για το Ολοκαύτωμα, αρχίζει «Ο Γιός του Σαούλ» και τελειώνει εκεί που δεν θα μπορέσει ποτέ πια ν’ αρχίσει κάποιος άλλος. Ο Σαούλ είναι ένας Εβραίος σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κι η ζωή του έχει χάσει κάθε νόημα που πια δεν βρίσκει καμιά διαφορά ανάμεσα στο να παραμένει ζωντανός και στο να είχε ήδη πεθάνει. Αναζητάει μια παράλληλη, δική του ζωή. Όταν ένα παιδί πεθάνει, τότε πιστεύει ότι είναι το δικό του και πασχίζει το θάψει, σ’ αντίθεση με τους κανόνες του στρατοπέδου. Ο Νέμες, με την κάμερα στο χέρι, ταυτίζει τη ματιά μας μ’ αυτήν του πρωταγωνιστή. Οι ήχοι σαν να έρχονται από άλλον κόσμο, όμως τόσο κοντά μας: το βουητό των μηχανών, οι διαταγές, οι κραυγές, τα γαβγίσματα, ένα ηχητικό συνονθύλευμα που τρώει σταθερά την ψυχή μας. Ασφυξία σαν να μας έχουν βάλει το κεφάλι μέσα μια γυάλα.

 

© 2015 LaoKoon


9. «Elena»
Σκηνοθεσία: Αντρέι Ζβιάνγκιντσεφ
Ρωσία, 2011

Υπάρχει πια μόνο το δίκαιο της επιβίωσης, χωρίς θύτες και θύματα. Μια γυναίκα από κατώτερη οικονομικά τάξη, σύζυγος και σπιτονοικοκυρά ταυτόχρονα ενός πλούσιου και ψυχρού άντρα. Διανύει καθημερινά την απόσταση από το μοντέρνο μεγολοαστικό σπίτι όπου μένει μέχρι το φτωχικό διαμέρισμα της οικογένειας του γιου της. Μια συμβολική ψυχολογικά διαδρομή ανάμεσα σε δύο τάξεις για έναν άνθρωπο που δεν ανήκει σε καμιά. Ζει στο ακριβό σπίτι, όμως, τι θα κληρονομήσει στο τέλος; Από την γονεϊκή της φροντίδα (ή από το δίκαιο της επιβίωσης;) θα ενεργήσει με γνώμονα την άποψη ότι όσα δικαιούται νομικά η απόμακρη κόρη του συζύγου, ανήκουν ηθικά στο γιο της… Κλινική ατμόσφαιρα μ’ ένα υπόκωφα ανησυχητικό μουσικό μοτίβο του Φίλιπ Γκλας, ένα «ηθικό κενό αέρος» στη σύγχρονη Ρωσία όπου ένας φόνος, στο όνομα της απόδοσης μιας δικαιοσύνης, μπορεί να γίνει από ανθρώπους που δεν θα το πίστευε κανένας γι’ αυτούς.

 


10. «Ένας Χωρισμός»
Σκηνοθεσία: Ασγκάρ Φαρχαντί
Ιράν, 2011

Ένα ζευγάρι χωρίζει: η γυναίκα θέλει να ζήσουν στο εξωτερικό για ένα καλύτερο μέλλον για την κόρη τους ενώ ο άντρας δεν θέλει ν’ αφήσει τον άρρωστο πατέρα του. Οποιαδήποτε απόφαση, θα συνεπάγεται την εγκατάλειψη ενός αγαπημένου προσώπου. Ο Φαρχαντί στοχάζεται, με τον πιο άμεσο τρόπο πάνω στα σημαντικά υπαρξιακά θέματα: τις επιπτώσεις της προσωπικής μας ελευθερίας πάνω στον άλλον, την επίδραση της ταξικής διαστρωμάτωσης των κοινωνιών μας στις διαπροσωπικές σχέσεις, τη διάσταση ανάμεσα στη βιωματική αίσθηση της ηθικής και το θεσμοθετημένα κοινωνικό δίκαιο, τα όρια ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα. Μέσα σ’ ένα πυκνό, δεξιοτεχνικά δομημένο αριστούργημα, σε μια βαθιά ηθική περιπέτεια όπου η κατανόηση των χαρακτήρων περνάει μέσα από την κατανόηση των κοινωνικών συνθηκών του περιβάλλοντος τους.

 

© 2011 – Sony Pictures Classics


11. «Magical girl»
Σκηνοθεσία: Κάρλος Βερμούτ
Ισπανία, 2014

Τυλιγμένος από την ηδονική νοσηρότητα και το μαγικό κινηματογραφικό δίχτυ τού Βερμούτ, παρακολουθείς σαν υπνωτισμένος. Με μια υπαινικτική ατμόσφαιρα γνώριμων καταστάσεων κι όμως, νιώθεις ότι τις βλέπεις για πρώτη φορά. Μέχρι τη στιγμή πού ο σχεδόν μαγεμένος εγκέφαλός σου ξυπνά για μια στιγμή και διαισθάνεσαι ότι κι ο ίδιος ο δημιουργός έχει πέσει θύμα της δικής του γοητευτικής ταχυδακτυλουργίας!

 


12. «Το Πρόσωπο της Ομίχλης»
Σεργκέι Λόζνιτσα
Ρωσία, 2012

Ένας άνθρωπος κατηγορείται άδικα για προδοσία, συλλαμβάνεται από δύο παρτιζάνους για να τον εκτελέσουν. Καθεμία προσωπική ιστορία ξεδιπλώνεται αργά, αναδρομικά μέσα από μεγάλα σε διάρκεια κεφάλαια, μαζί με το υπόγειο νήμα που συνδέει αυτούς τους ανθρώπους, σαν ένα παζλ που για να συμπληρωθεί, χρειάζεται τη βάσανο του εαυτού μας, των παγιωμένων ηθικών μας πεποιθήσεων. Ο Λόζνιτσα δημιουργεί μιαν ατμόσφαιρα βαθιά μελαγχολικής ενατένισης πάνω στις έννοιες της μοίρας, της θυσίας, όπου η απαισιοδοξία είναι η μόνη ρεαλιστική οπτική στην πραγματικότητα. Ο ήρωας κουβαλά νεκρό στις πλάτες του εκείνο τον άνθρωπο που θα τον εκτελούσε ως προδότη. Το δέος μπροστά στο θάνατο αποδυναμώνει κάθε επιθυμία εκδίκησης. Σαν  τα τελευταία ψήγματα της ανθρωπιάς που πρέπει να περισωθούν παρά το βέβαιο θάνατο, θαρρείς και με την απώλειά τους, η ανθρωπότητα κινδυνεύει να  βυθιστεί σ’ένα βαθύ ηθικό σκοτάδι.

 

© 2012 – The Match Factory


13. «Πέρα Από τη Λογική»
Σκηνοθεσία: Γιοακίμ Λαφός
Γαλλία, 2012

Η ερμηνεία της ηρωίδας που κατεβαίνει στην τρέλα σκαλοπάτι σκαλοπάτι είναι εσωτερικά σπαρακτική, σε πνίγει βουβά. Η σκηνοθεσία δεν σου επιτίθεται με το ανθρώπινο δράμα που μελετάει, δεν κραυγάζει προς το πρόσωπό σου αυτήν την καθημερινή αδικία και την απομόνωση που υπόκειται η γυναίκα. Ο Λαφός δημιουργεί μια λεπτή, ψυχολογική σπουδή για τη θέση της γυναίκας στις σύγχρονες πατριαρχικές κοινωνίες  και τις οικονομικές σχέσεις εκμετάλλευσης όπου η τραγωδία πηγάζει από την έλλειψη ανταπόκρισης στην αγάπη που θέλουν να μοιραστούν οι γυναίκες, σαν σύντροφοι, σαν μητέρες.

 


4 ταινίες που είδαμε στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που δεν προβλήθηκαν εμπορικά, αλλά αξίζουν να τις αναζητήσετε!

1. «Ατλαντίδα»
Σκηνοθεσία: Valentyn Vasyanovych
Ουκρανία, 2019

Υπάρχει κάποιος που θα πει κάτι για τους ανώνυμους νεκρούς για κάθε μεγάλη εθνική νίκη που αναφέρεται περήφανα στα βιβλία πέρα από το να τους χωρέσει σ’ έναν αριθμό, μαζί με την εύφημο μνεία για τη θυσία τους; Για εκείνους τους στρατιώτες που επιβίωσαν αλλά δεν μπορούν πια να ζήσουν μια καινούρια ζωή, πάσχοντας από μετατραυματικές αγχώδεις διαταραχές, έχοντας εκπαιδευθεί να σκοτώνουν ώστε να καταφέρνουν να επιβιώνουν; Για τις χιλιάδες ώρες ατέλειωτης εκπαίδευσής μέχρι που αυτές οι κινήσεις να  γίνουν οι μόνες που θα δίνει την εντολή ο εγκέφαλός τους να εκτελούνται από το σώμα; Οι εικόνες του Βασυάνοβιτς μοιάζουν με σκοτεινούς ζωγραφικούς πίνακες μιας σύγχρονης Αποκάλυψης. Κι όμως, μια μικρή αισιοδοξία ανθίζει στο τέλος, θαρρείς νομοτελειακά, σε μια από τις πιο όμορφες σκηνές ερωτικού πλησιάσματος δύο ανθρώπων που έχουμε δει στον κινηματογράφο.

 


2. «Η δωδεκάχρονη νύχτα»
Σκηνοθεσία: Άλβαρο Μπρέχνερ
Αργεντινή, 2018

Το 1973, στην Ουρουγουάη, οι αντάρτες Τουπαμάρος έχουν χάσει πια τον πόλεμο με το στρατό κι η δικτατορία κυβερνάει τη χώρα. Τρεις φυλακισμένοι αντάρτες φυλακίζονται για 12 χρόνια, αλλάζοντας κάθε φορά φυλακές, συνθήκες διαβίωσης που παραμένουν άθλιες. Χωρίς καμία ανθρώπινη επαφή παρά ένα μονάχα επισκεπτήριο όλα αυτά τα χρόνια. Χωρίς ποτέ να τους βάζουν στο ίδιο κελί, χωρίς να τους δίνουν το δικαίωμα να επικοινωνήσουν. Χάνοντας κάθε αίσθηση του χρόνου, των εποχών. Μπορούν να κρατηθούν μόνο από τον ίδιο τους τον εαυτό. Να μην επιτρέψουν να εισβάλουν μέσα στο μυαλό τους. Να συνεχίσουν να πιστεύουν αυτό που ξέρουν, ότι ο δικός τους αγώνας είχε ένα νόημα ενώ οι άλλοι καταστέλλουν με την ισχύ των όπλων. Βρίσκοντας τρόπους επικοινωνίας, χτυπώντας κωδικοποιημένα την αλφάβητο στους τοίχους ανάμεσά τους ώστε το μυαλό να συνθέτει τις λέξεις κι η ψυχή τα συναισθήματα. Μια πολιτική ταινία, πάντα επίκαιρη, που το μήνυμά της μεταδίδεται με τόσο σαρωτική συγκίνηση που σχεδόν σε στοιχειώνει.

 


3. «Αρμόνιο»
Σκηνοθεσία: Kôji Fukada
Ιαπωνία, 2016

Σαν μια σύγχρονη αρχαία Ελληνική τραγωδία, ο Φουκάντα στοχάζεται πάνω στις ιδέες και τις ανάγκες της εκδίκησης, της ενοχής, του καθήκοντος της συγχώρεσης, της ανάγκης της εξιλέωσης- ενός καρμικού κύκλου πού όσο δεν κλείνει, θ’ απαιτεί τη θυσία των πιο αθώων ψυχών. Όντας πάντα δέσμιος ενός ανοικτού τραύματος από το παρελθόν, θα συμβάλλεις στο θάνατο των αθώων έστω και χωρίς τη θέλησή σου. Με την κάμερά του στο ύψος των ματιών των πρωταγωνιστών του, ο Φουκάντα μας στοιχειώνει με μια μεγάλη ταινία.

 


4. Νεκροταφείο της δόξας
Σκηνοθεσία: Απιτσαπτόνγκ Βιρασσετάκουλ
Ταϊλάνδη, 2015

Στρατιώτες πάσχοντας από μυστηριώδη ασθένεια, βυθίζονται σε διαρκή ύπνο. Μεταφέρονται σε μια κλινική, χτισμένη σ’ ένα μυθικό ιστορικό χώρο. Γιατροί αναζητώντας τη θεραπεία, λούζουν το θάλαμο μ’ ένα απόκοσμο πράσινο φως. Μια εθελόντρια φροντίζει ένα στρατιώτη που δεν τον επισκέπτεται κανένας. Ένα μέντιουμ χρησιμοποιεί τις μεταφυσικές του ικανότητες για να φέρει σε επικοινωνία τους υπνωτισμένους άντρες με τα πνεύματα των αγαπημένων τους προσώπων. Ο μάγος Βιρασσετάκουλ μας χαρίζει ένα ακόμα κινηματογραφικό δώρο! Εάν υπάρχει σήμερα ένας δημιουργός που να τον αγαπάς έστω κι αν κάνει συνεχώς την ίδια ταινία, είναι αυτός ο Ταϋλανδός. Εάν υπάρχει ένας δημιουργός σήμερα πού να σε κάνει να κατανοείς τις Ανατολικές φιλοσοφίες σχετικά με το ότι τα πνεύματα είναι εξίσου ζωντανά με την ύλη, διαχέοντας το ονειρικό αξεδιάλυτα με το πραγματικό, είναι αυτός. Εάν υπάρχει ένας δημιουργός σήμερα πού ν’ αφήνεσαι στα πλάνα του και στις ιστορίες του κι όπου σε βγάλει, είναι αυτός. Ένας από τους μεγαλύτερους δημιουργούς των καιρών μας- δυστυχώς, άγνωστος στην Ελλάδα.

 

Πηγή/περισσότερα άρθρα: Το Τέταρτο

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 8/5

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 8/5

Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)

ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

σχολεία
Πόσοι αναπληρωτές θα χρειαστούν τη νέα σχολική χρόνια ακόμη και αν γίνουν διορισμοί σε όλες τις οργανικές θέσεις
Δείτε αναλυτικά τι αναφέρει η παρουσίαση του patreas/pde
Πόσοι αναπληρωτές θα χρειαστούν τη νέα σχολική χρόνια ακόμη και αν γίνουν διορισμοί σε όλες τις οργανικές θέσεις