Από τη Σκύλλα της εξάρτησης στη Χάρυβδη της απέλασης, της Αντας Ψαρρά

Μέσα στις φυλακές Κορυδαλλού έμαθε για το στεγνό πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ και μίλησε με τους υπευθύνους. Ηθελε να ξεκόψει. Μπήκε στην αρχή στη συμβουλευτική, δηλαδή εκεί που μαθαίνει ο κάθε εξαρτημένος κρατούμενος τι είναι το πρόγραμμα, ποιες είναι οι αποφάσεις που θα πρέπει ο ίδιος να πάρει και στην πορεία κρίνεται από τους υπευθύνους αν πράγματι το συγκεκριμένο άτομο θέλει και μπορεί να ακολουθήσει. Μπήκε τελικά στην κοινότητα ένα χρόνο πριν από το δικαστήριο, που έγινε στις 28/5/2012. Στη δίκη είχε μαζί του το χαρτί της εξάρτησης αλλά και τους θεραπευτές του για να βοηθήσουν με τη μαρτυρία τους, τεκμηριώνοντας τη μεγάλη προσπάθειά του να μείνει καθαρός και να έχει μια δεύτερη ευκαιρία. Τίποτα όμως. Η ποινή ισόβια κάθειρξη. Μια ποινή που δεν προέκυπτε από πουθενά παρά μόνο -ίσως- από το ότι ήταν αλλοδαπός.

 

Ο Ντουρίμ απογοητεύτηκε, αλλά συνέχισε δυναμικά το πρόγραμμα και τα ελληνικά του, περιμένοντας να έρθει κάποτε το εφετείο. Τελικά το εφετείο έγινε αφού ψηφίστηκε ο νέος νόμος για τα ναρκωτικά. Το δικαστήριο έριξε τα παράλογα ισόβια του Ντουρίμ στα 5 χρόνια φυλάκισης. Ο ίδιος και οι θεραπευτές του χάρηκαν, μια κι αυτό σήμαινε ότι θα αποφυλακιζόταν αμέσως αφού είχε ήδη εκτίσει το 1/5 της ποινής και θα μπορούσε πια να συνεχίσει τη θεραπεία και το σχολείο έξω από τις φυλακές. Τα σχέδια όμως της ελληνικής πολιτείας ήταν διαφορετικά για τον Ντουρίμ, διότι η απόφαση του δικαστηρίου δεν αναίρεσε την διά βίου απέλαση που πρωτόδικα του είχε επιβληθεί. Διέταξε την άμεση απέλασή του και μάλιστα με απαγόρευση να πάει σε οποιαδήποτε χώρα της Ε.Ε. Μόνος προορισμός η Αλβανία.

 

Ο συνήγορός του έκανε αμέσως έφεση στην απόφαση, αλλά το δικαστήριο δεν την έκανε δεκτή. Τουλάχιστον να τελείωνε το πρόγραμμα απεξάρτησης... Τίποτα! Την επόμενη κιόλας ημέρα τον πήραν με χειροπέδες από τον Κορυδαλλό και τον μετέφεραν στο Αλλοδαπών. Μακριά από τους κοινοτικούς φίλους και τους θεραπευτές του. Δεν του επιτράπηκε να δει κανέναν και έμεινε εκεί νηστικός, στο πάτωμα, όπως και πολλοί άλλοι κρατούμενοι. Πέντε το πρωί πάλι με χειροπέδες τον φόρτωσαν στο πούλμαν και τον άφησαν στα σύνορα.

 

Μιλήσαμε με τον Ντουρίμ στο τηλέφωνο. Είναι απογοητευμένος και αναρωτιέται αν τελικά ο νόμος άλλαξε για καλό ή για κακό. «Για μας είναι καταστροφή, για μας δεν προβλέπεται καν να συνεχίσουμε τη θεραπεία μας. Δεν είχα κάνει κακό σε κάποιον παρά στον εαυτό μου, και τώρα είμαι στην Αλβανία χωρίς δουλειά, χωρίς τους δικούς μου ανθρώπους [τα μέλη της κοινότητας] και δεν ξέρω τι να κάνω. Παραμένω καθαρός και θα κάνω τα πάντα γι' αυτό, αλλά αν μπορούσα να ξαναβρεθώ νόμιμα -κι όχι με παράνομη είσοδο- στην Ελλάδα θα ήμουν ο πιο χαρούμενος άνθρωπος».

 

Αυτή είναι μία ιστορία που αποδεικνύει ένα νομικό κενό, ένα κενό που αναδεικνύει ξανά την ανισονομία. Ο νόμος που ψηφίστηκε είναι καλός μόνο για Ελληνες. Γι' αυτούς προβλέπει ακόμα και θεραπεία σε εναλλακτικά προγράμματα των φυλακών. Αυτούς όμως που έχουν καταγωγή από άλλες χώρες δεν τους προστατεύει. Αυτών η επιλογή είναι είτε η Σκύλλα της εξάρτησης μέσα στις φυλακές είτε η Χάρυβδη της απεξάρτησης με υποχρεωτική απέλαση. Μήπως η Δικαιοσύνη ή το αρμόδιο υπουργείο θα μπορούσαν να σκεφτούν κι αυτούς τους ανθρώπους ανάμεσα στις πολλές υποθέσεις τους;

 

Ν. Παρασκευόπουλος: «Χρήσιμη μια νομοθετική επέμβαση»

 

Ζητήσαμε ένα σχόλιο για το θέμα αυτό από τον καθηγητή Νίκο Παρασκευόπουλο, που ήταν και πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του νόμου για τα ναρκωτικά που ψηφίστηκε στη Βουλή και έχει ήδη τεθεί σε ισχύ (Ν. 4139).

 

«Η "ιστορία του Ντουρίμ" περιγράφει ένα σοβαρό κοινωνικό θέμα, που έχει θεσμική διάσταση και μπορεί να αφορά πολλούς. Αλλοδαπούς, βέβαια, αλλά όχι λιγότερο άξιους για όρια και εγγυήσεις γι' αυτόν τον λόγο.

Η νέα νομοθεσία για τα ναρκωτικά προσγείωσε ορισμένες από τις προηγουμένως προβλεπόμενες ποινές, που ήταν υπερβολικές, σε λογικά ύψη. Ωστόσο η προβλεπόμενη από τον Ποινικό Κώδικα παρεπόμενη ποινή της απέλασης αλλοδαπών, σε αρκετές περιπτώσεις, προκύπτει δυσανάλογα βαριά. Στην περίπτωση των ρυθμίσεων για τα ναρκωτικά συντρέχει και μια ειδική σκοπιμότητα για την αναστολή της. Ο νομοθέτης έχει δείξει με κάθε τρόπο ότι, εκτός από λίγες περιπτώσεις βαρύτατων πράξεων, η θεραπευτική σκοπιμότητα πρέπει να υπερισχύει της φυλακτικής. Σωστά και όχι μόνο χάριν φιλανθρωπίας ή προσαρμογής σε διεθνή ρεύματα: η ολοκληρωμένη απεξάρτηση παρέχει πολύ πιο αξιόπιστα εχέγγυα απεμπλοκής από την εγκληματικότητα σε σχέση με τη στέρηση ή τον περιορισμό της ελευθερίας και, επομένως, εξυπηρετεί την ασφάλεια του συνόλου των πολιτών αποτελεσματικότερα. Στο συγκεκριμένο μάλιστα θέμα, ο νόμος έχει φτάσει να εισάγει δυνατότητα αναστολής ακόμα και βαρύτερων από την απέλαση ποινών (δηλαδή ακόμα και καθείρξεων), προκειμένου να μπορεί να ολοκληρώνεται η απεξάρτηση από τα ναρκωτικά (άρθρο 32, παράγραφος 1Γ Ν.4139). Αν βέβαια μια υπερβολική απέλαση έχει πραγματοποιηθεί και η απόφαση δεν προσβάλλεται, τότε θα μένει ως διέξοδος επιστροφής μόνο η χάρη. Σε περιπτώσεις όπου μετά από μεταρρύθμιση κάποια εγκλήματα εμφανίζονται να έχουν συγκριτικά μειωμένη απαξία, η ουσιαστική ένδειξη για απονομή χάρης είναι παρούσα. Επειδή εξάλλου το θέμα φαίνεται να αφορά πολλούς κρατούμενους, μια νομοθετική επέμβαση που να αποκαθιστά την προτεραιότητα της θεραπευτικής παρέμβασης και την αναλογικότητα και στην περίπτωση της απέλασης θα είναι πολύ χρήσιμη».

 

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών