Χρήστος Κάτσικας Κατατέθηκε στη Βουλή το πολυσυζητημένο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο μεταξύ άλλων εισάγει αυτόματες διαγραφές φοιτητών που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο φοίτησης, αυστηροποιεί τα πειθαρχικά μέτρα και προχωρά στην ενίσχυση του πλαισίου «ασφάλειας» εντός των πανεπιστημίων. Η συζήτηση ξεκινά αύριο Παρασκευή στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, εν μέσω έντονων αντιδράσεων από φοιτητικούς και πανεπιστημιακούς φορείς.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει 156 άρθρα που καλύπτουν αλλαγές και ρυθμίσεις σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια).
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Μέρος Ε’ του πολυνομοσχεδίου —που καλύπτει τα άρθρα 114 έως 152— συγκέντρωσε περίπου 1900 σχόλια, δηλαδή περίπου το 90% του συνολικού όγκου σχολίων. Πρόκειται για τις διατάξεις που αφορούν:
Τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό
Την αξιολόγηση σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών
Ζητήματα διοικητικής αναδιάρθρωσης
Ρυθμίσεις για τα πανεπιστήμια και τις σχολές εκπαίδευσης
Η ένταση των σχολίων αντανακλά την ιδιαίτερη ευαισθησία της εκπαιδευτικής κοινότητας σε θέματα λειτουργίας και αυτονομίας των σχολείων, καθώς και την πρόβλεψη για νέα μοντέλα αξιολόγησης.
Δείτε το Νομοσχέδιο ΕΔΩ
Δείτε την Διαβούλευση ΕΔΩ
Το νέο πλαίσιο διατηρεί ακέραιες τις βασικές διατάξεις που είχαν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, με επιμέρους τροποποιήσεις που στόχο έχουν την άμβλυνση των αντιδράσεων. Μία από τις βασικές αλλαγές είναι η μείωση του απαιτούμενου αριθμού πιστωτικών μονάδων για την ένταξη στον λεγόμενο «μηχανισμό τελευταίας ευκαιρίας» — μια πρόβλεψη που, παρά τις μικρές βελτιώσεις, αποκλείει χιλιάδες φοιτητές.
Ουσιαστικά, το νομοσχέδιο καθιστά κανόνα τις διαγραφές, ιδιαίτερα για φοιτητές από λαϊκά στρώματα που, λόγω κοινωνικοοικονομικών δυσκολιών, δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν έγκαιρα τις σπουδές τους.
Ποινικοποίηση δράσεων και αυστηρότερα πειθαρχικά
Μία από τις πλέον επίμαχες διατάξεις αφορά την ένταση της πειθαρχικής και ποινικής καταστολής. Τροποποιήσεις στον Ποινικό Κώδικα και νέοι κανονισμοί προβλέπουν αυστηρές ποινές για παραπτώματα, τα οποία ερμηνεύονται με τρόπο που μπορεί να περιλαμβάνει ακόμη και μορφές συνδικαλιστικής ή κινηματικής δράσης.
Τα πανεπιστήμια μετατρέπονται σε «οχυρά» με συστήματα ασφαλείας, επιτηρήσεις και ελεγχόμενη πρόσβαση. Η δαπάνη για αυτά τα μέτρα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα διαρκή προβλήματα υποχρηματοδότησης και τις ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές στα ΑΕΙ.
Ειδική αγωγή και σχολική φροντίδα: Προβληματικές ρυθμίσεις
Το νομοσχέδιο διατηρεί επίσης διατάξεις που αφορούν την ειδική αγωγή, προκαλώντας αντιδράσεις:
Διατηρούνται οι ρυθμίσεις που διαφοροποιούν τον ρόλο των Τμημάτων Ένταξης, αποδυναμώνοντας τη γενικευμένη συμμετοχή μαθητών με ειδικές ανάγκες στο δημόσιο σχολείο.
Η ρύθμιση για τους σχολικούς νοσηλευτές, που προέβλεπε διαμοιρασμό τους σε πολλαπλά σχολεία, αραμένει, με μόνο «διορθωτικό» μέτρο τη μείωση της απόστασης μεταξύ των σχολείων στα 100 μέτρα αντί των 500 που προέβλεπε η αρχική πρόταση.
Κύμα αντιδράσεων από φοιτητές, καθηγητές και εργαζόμενους
Συγκροτημένο και ενιαίο είναι το μέτωπο απόρριψης του νομοσχεδίου από:
Φοιτητικούς συλλόγους
Συλλόγους ΔΕΠ
Εργαζομένους στα ΑΕΙ
Με κοινές ανακοινώσεις και κινητοποιήσεις, οι οργανώσεις τονίζουν τον αντιδημοκρατικό και ταξικό χαρακτήρα του νομοσχεδίου, ζητώντας την άμεση απόσυρσή του. Κάνουν λόγο για ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης και επέκταση του αυταρχισμού στον χώρο της εκπαίδευσης, ενώ τονίζουν ότι στόχος είναι η εξυπηρέτηση του λεγόμενου «διεθνοποιημένου και επιχειρηματικού πανεπιστημίου».
Η επιλογή της κυβέρνησης να φέρει στη Βουλή ένα τόσο κρίσιμο και μετασχηματιστικό νομοσχέδιο εν μέσω καλοκαιριού, χωρίς ευρύ κοινωνικό διάλογο και σε μια περίοδο μειωμένης πολιτικής κινητοποίησης, μόνο τυχαία δεν είναι. Παραπέμπει σε μια στρατηγική αποδυνάμωσης της συλλογικής αντίδρασης και επιτάχυνσης των αλλαγών στο πανεπιστημιακό τοπίο, με στόχο τη «θωράκιση» ενός εκπαιδευτικού μοντέλου μακριά από τις ανάγκες της κοινωνίας.
ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΑΕΙ: Αντιδρούν στο κυβερνητικό νομοσχέδιο για τις διαγραφές φοιτητών και την ένταση της καταστολής στα πανεπιστήμια
Σφοδρές αντιδράσεις στην ακαδημαϊκή κοινότητα προκαλεί το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας με τίτλο «Ενίσχυση της Ασφάλειας στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα – Τροποποίηση Ν. 4957/2022 – Τροποποίηση Ποινικού Κώδικα», που αναρτήθηκε για διαβούλευση στις 18 Ιουλίου.
Ένα νομοσχέδιο που παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να το παρουσιάσει ως μέτρο για την πρόληψη της βίας και την εύρυθμη λειτουργία των ΑΕΙ, σύσσωμη η ακαδημαϊκή κοινότητα -φοιτητές, διδάσκοντες και εργαζόμενοι των πανεπιστημίων- το καταγγέλλει ως αυταρχικό, τονίζοντας ότι πλήττει την αυτονομία των ιδρυμάτων, ποινικοποιεί τη συνδικαλιστική δράση και μετατρέπει τα πανεπιστήμια σε ελεγχόμενους χώρους.
Σε αυτό το πλαίσιο ήδη σύλλογοι μελών του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) με ανακοινώσεις τους εκφράζουν την ανησυχία τους για την επιβολή ενός δυστοπικού πλαισίου ελέγχου, που απειλεί την ακαδημαϊκή ελευθερία.
Ο Σύλλογος Διδασκόντων Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, στην ανακοίνωσή του καταγγέλλει το νομοσχέδιο ως εργαλείο «υπερ-ποινικοποίησης», επισημαίνοντας: «Οι καθόλα θεμιτοί σκοποί της πρόληψης της βίας και της διασφάλισης της εύρυθμης λειτουργίας για τη θεραπεία των οποίων υπάρχουν ήδη εκτενέστατες διατάξεις εργαλειοποιούνται υπέρ του ελέγχου από το κεντρικό κράτος και της δυνάμει υπαγωγής οποιασδήποτε συλλογικής δραστηριότητας σε στενό πειθαρχικό και ποινικό έλεγχο».
Επισημαίνει ότι «στις παραβάσεις που ορίζονται περιέχονται κάποιες ιδιαίτερα αόριστες. Οποιαδήποτε διατάραξη της ‘εν γένει’ ή ‘ομαλής’ λειτουργίας είναι πειθαρχικό παράπτωμα για τα μέλη ΔΕΠ και για τους φοιτητές. Εδώ μπορούν άνετα να ενταχθούν κινητοποιήσεις κάθε είδους. Επίσης όποιος παροτρύνει, υποκινεί, ενθαρρύνει ή διευκολύνει πράξεις διατάραξης της ακαδημαϊκής λειτουργίας διώκεται ποινικά. Εδώ θα μπορούσαν κάλλιστα να εμπίπτουν ακόμα και ανακοινώσεις των συλλογικών οργάνων».
Ο Σύλλογος κρίνει προβληματική τη θέσπιση ειδικού Εισαγγελέα σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, αναρωτώμενος: «Γιατί δεν επαρκούν οι υπάρχοντες εισαγγελείς και απαιτείται αυτή η ειδική θέση. Συμπεραίνουμε ότι επιχειρείται η προστασία της κοινωνίας από τους πανεπιστημιακούς εγκληματίες που έχουν υποσκελίσει σε επικινδυνότητα τους μαφιόζους κάθε είδους». Επιπλέον, καταγγέλλει την εισαγωγή νέων πειθαρχικών ποινών, όπως «η παύση από αξίωμα μονομελούς οργάνου διοίκησης ή μέλους συλλογικού οργάνου του ΑΕΙ» και η «στέρηση δικαιώματος υποβολής υποψηφιότητας», που «αποθαρρύνουν την άσκηση κριτικής και παρέχουν εργαλεία για την απομάκρυνση ή τον αποκλεισμό ‘ανεπιθύμητων’ από θέσεις ευθύνης». Για τους φοιτητές, η «υποχρεωτική αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας» και η «οριστική διαγραφή» σε περίπτωση ποινικής καταδίκης θεωρούνται «σε ευθεία αντίθεση με τη δυνατότητα που ορθά παρέχεται ακόμα και σε καταδικασμένους για κακουργήματα να σπουδάζουν από τη φυλακή».
Η ανάθεση του Κέντρου Ελέγχου και Λήψης Σημάτων σε ιδιώτες εργολάβους ενισχύει, σύμφωνα με τον Σύλλογο, τη «δυστοπία» του ελέγχου: «Για να συμπληρωθεί η δυστοπία, ακολουθούν μακροσκελείς τροποποιήσεις και προσθήκες για τη Μονάδα Ασφάλειας και Προστασίας των ΑΕΙ, την Επιτροπή Ασφάλειας και Προστασίας, το Σχέδιο Ασφάλειας και Προστασίας, το Κέντρο Ελέγχου και Λήψης Σημάτων και Εικόνων. Δεν θα κουράσουμε με λεπτομέρειες, αναφέρουμε μόνο ότι θεσπίζεται ξεκάθαρα πλέον πως το Κέντρο Ελέγχου το αναλαμβάνει εργολάβος». Ο Σύλλογος καταλήγει ότι το νομοσχέδιο εντάσσεται σε «μια μακρά αλυσίδα ιδιωτικοποίησης εκ των έσω και χειραγώγησης των ιδρυμάτων», καλώντας σε συλλογική αντίσταση.
Από την πλευρά του, ο Σύλλογος Διδακτικού Προσωπικού της Φιλοσοφικής Σχολής, στην ανακοίνωσή του χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο «πρωτοφανούς αυταρχισμού», που «μετατρέπει το πανεπιστήμιο σε φρούριο και στρατόπεδο». Υποστηρίζει ότι «το νέο νομοσχέδιο έρχεται την κατάλληλη στιγμή για να διασφαλίσει ότι κανένα μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας -και οι πρόεδροι που θα κληθούν να αναλάβουν την ευθύνη των διαγραφών- δεν θα μπορεί να ‘διαταράξει’, γενικώς και αορίστως, την εύρυθμη λειτουργία των ΑΕΙ. Κοινώς, ότι κανένα μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας, διδάσκων, διοικητικός, φοιτητής, δεν θα αντιπαρατεθεί στις πολιτικές της κυβέρνησης που παραβιάζουν το Σύνταγμα και το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων».
Επισημαίνει την ποινικοποίηση συλλογικών δράσεων με «ποινές ανάλογες με ποινές για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, σύσταση και συμμετοχή σε συμμορία ή και σε τρομοκρατική οργάνωση», καθώς και τη θέσπιση ειδικού Εισαγγελέα και μηχανισμών επιτήρησης, όπως «η αυστηρά ελεγχόμενη πρόσβαση στα ΑΕΙ, που προστίθενται νέοι μηχανισμοί επιτήρησης - και από drones!!».
Ο Σύλλογος καταγγέλλει ότι «οι φοιτητές που διώκονται ποινικά χάνουν αυτοδίκαια προσωρινά τη φοιτητική τους ιδιότητα, κατά παράβαση του τεκμηρίου αθωότητας», ενώ οι πειθαρχικές ποινές για το διδακτικό προσωπικό, όπως «η παύση από το αξίωμα μονομελούς οργάνου ή μέλους συλλογικού οργάνου διοίκησης, στέρηση δικαιώματος υποβολής υποψηφιότητας αλλά και συμμετοχής ακόμη στη διαδικασία εκλογής των οργάνων», αποθαρρύνουν τη συμμετοχή σε κινητοποιήσεις.
Επιπλέον, τονίζει την αόριστη διατύπωση των εγκλημάτων: «Η ασάφεια της διατύπωσης των εγκλημάτων είναι ευθέως ανάλογη προς την αυστηρότητα των ποινών. Οι αποφάσεις συλλογικών οργάνων για κινητοποιήσεις δεν μπορούν τάχα να ερμηνευτούν ως παρότρυνση, υποκίνηση, ενθάρρυνση και διευκόλυνση διατάραξης λειτουργίας του ΑΕΙ και να οδηγήσουν σε ποινική δίωξη;».
Ο Σύλλογος ζητά την απόσυρση του νομοσχεδίου, την κατάργηση διατάξεων για διαγραφές φοιτητών και την ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας, καλώντας σε συλλογική αντίσταση: «Ο νέος νόμος αποδεικνύει περίτρανα τον φόβο της κυβέρνησης για τη νέα γενιά και τα σχέδιά της για το μέλλον της· για τη δυναμική του δημόσιου πανεπιστημίου, που επιμένει να λειτουργεί, ενάντια στον πόλεμο που δέχεται σε όλα τα επίπεδα, ως χώρος παιδείας του λαού για τον λαό, ανάπτυξης της κριτικής σκέψης και της συλλογικής δράσης για ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Τα σχέδιά της όμως δεν θα περάσουν».
Παράλληλα, σε ομόφωνο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΕΣΔΕΠ του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο «όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει τα πραγματικά και μεγάλα προβλήματα των πανεπιστημίων και στον τομέα της ασφάλειας, αλλά με ακραία κατασταλτικό ύφος και περιεχόμενο, που θυμίζει μαύρες εποχές όταν οι κυβερνήσεις έντυναν τα πανεπιστήμια στο χακί, επιχειρεί να επιβάλει σιγή νεκροταφείου στα πανεπιστήμια, με διατάξεις που είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των αυτοτελών επεισοδίων του σήριαλ “βία κι ανομία” στα πανεπιστήμια».
Καταγγέλλει ότι «η κυβέρνηση έχει φτάσει στο ανώτατο όριο του αυταρχισμού και με αυτό το νομοσχέδιο-σκούπα στόχος της είναι οι κατατάξεις, η εμπέδωση του δόγματος “νόμος και τάξη” και, βέβαια, το άνοιγμα της πελατειακής κάνουλας για τα ιδιωτικά κολέγια: Είναι τουλάχιστον προβληματικό, αν όχι προκλητικό, το γεγονός ότι την ίδια χρονική στιγμή κατά την οποία ολοκληρώνεται η διαδικασία διαγραφής φοιτητών από τα δημόσια πανεπιστήμια, η Πολιτεία δρομολογεί την αξιολόγηση και θεσμική ενίσχυση των ιδιωτικών κολεγίων, μέσω της ΕΘΑΑΕ!»
Το ψήφισμα σημειώνει ότι «εμείς που εργαζόμαστε στα πανεπιστήμια, που είμαστε κάθε μέρα με τους φοιτητές μας στα αμφιθέατρα και στα εργαστήρια, γνωρίζουμε ότι τα πραγματικά προβλήματα είναι η έλλειψη αναλωσίμων για την έρευνά μας, μέτρων ασφάλειας και υγιεινής στα εργαστήρια, εργαστηριακών χώρων για τη διευκόλυνση των φοιτητών στην εκπόνηση της πτυχιακής τους μελέτης, μόνιμου προσωπικού καθαριότητας, οι καθυστερημένες και πολλές φορές απλήρωτες ώρες εργασίας των υποψηφίων διδακτόρων μας και η αγωνία αν θα λάβουμε χρηματοδότηση για να καλύψουμε τις διδακτικές και ερευνητικές μας ανάγκες. Όλα αυτά τα πραγματικά προβλήματα διατηρούνται στο ακέραιο και το μόνο που επιδιώκουν με αυτό το νομοσχέδιο είναι να εξασφαλίσει ότι το πανεπιστήμιο θα λειτουργεί εύρυθμα για σκοπούς ξένους και εχθρικούς ως προς τις κοινωνικές ανάγκες».
Καλεί σε «αγωνιστική ετοιμότητα και συντονισμό με τους Φοιτητικούς Συλλόγους και τους συλλόγους εργαζομένων στο ΠαΔΑ, για να μείνει ανενεργό αυτό το απαράδεκτο νομοσχέδιο και για να είναι ανοικτό το πανεπιστήμιο στις κοινωνικές ανάγκες και κλειστό για τα επιχειρηματικά συμφέροντα».
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
ΟΧΙ ΣΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
Η Νέα Δημοκρατία θεσπίζει ένα ειδικό ποινικό δίκαιο για τα πανεπιστήμια. Ιδιώνυμα αδικήματα και αυτεπάγγελτες διώξεις κατά των φοιτητών. Οτιδήποτε μπορεί να χαρακτηριστεί με τον εντελώς αυθαίρετο όρο «διατάραξη της λειτουργίας των ΑΕΙ» θα αποτελεί πλέον ποινικό αδίκημα. Ποινικοποιείται κάθε πολιτική και συνδικαλιστική έκφραση των φοιτητών και κάθε μορφή συλλογικής διεκδίκησης και διαμαρτυρίας. Τα μέτρα που προβλέπει το νέο νομοσχέδιο δεν έχουν προηγούμενο στην μεταπολιτευτική Ελλάδα. παραπέμπουν στις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας μας.Οι φοιτητές θα τιμωρούμαστε με αυστηρότερες ποινές ακριβώς λόγω της φοιτητικής μας ιδιότητας. Οποιαδήποτε ποινική δίωξη σε φοιτητή θα συνοδεύεται από την άμεση και αυτεπάγγελτη απώλεια της φοιτητικής του ιδιότητας για 2 χρόνια και σε περίπτωση οριστικής καταδίκης θα διαγράφεται οριστικά. Πρόκειται για κατάφορη καταστρατήγηση του τεκμηρίου της αθωότητας.
Όποιος πρύτανης αρνηθεί να παίξει τον ρόλο του δικαστή απέναντι στους φοιτητές του απειλείται ό ίδιος με πειθαρχική δίωξη που μπορεί να φτάσει μέχρι και στην παύση του. Η Νέα Δημοκρατία παραβιάζει πραξικοπηματικά το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ. Την εικόνα του πανεπιστημίου-φυλακής ολοκληρώνουν και η εκβιαστική εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας, ελεγχόμενης εισόδου και κάμερες, πλέον μέχρι και μέσα στα αμφιθέατρα, χωρίς να υπάρχει καμία εγγύηση για την προστασία των προσωπικών μας δεδομένων.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να στραγγαλίσει το φοιτητικό κίνημα και τον φοιτητικό συνδικαλισμό λίγους μήνες πριν την εφαρμογή των πρώτων διαγραφών φοιτητών. Θέλουν να καταστρέψουν τη ζωή και το μέλλον 290.000 φοιτητών πετώντας τους εκτός πανεπιστημίων, με τις λεγόμενες μεταβατικές διατάξεις να αποτελούν σκέτη κοροϊδία.
Ξέρουν πολύ καλά ότι θα μας βρουν απέναντί τους
Για αυτό επιδιώκουν να σπείρουν την τρομοκρατία
Ας ασχοληθεί η κυβέρνηση με τα σκάνδαλα της, τα οποία βγαίνουν στη φόρα το ένα μετά το άλλο και δεν ξέρει πιο να πρωτοσυγκαλύψει με χαρακτηριστικότερο αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αποδεικνύεται ότι ο Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του είναι οι μόνοι εγκληματίες που έχουν κατασπαράξει το δημόσιο χρήμα, που συγκαλύπτουν εδώ και δύο χρόνια το έγκλημα των Τεμπών.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ
Eπίθεση στο δημόσιο πανεπιστήμιο,
Xρόνια υποχρηματοδότηση,
Προσπάθεια για ερήμωσή των πανεπιστημίων με τις διαγραφές και την ΕΒΕ και τη προώθηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων-κολλεγίων
Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι ξεκαθαρες!
Η ακαδημαϊκή κοινότητα έχει αποδείξει ότι θα υπερασπιστεί μέχρι τέλους τη δημόσια εκπαίδευση, όπως έκανε και στον μεγαλειώδη αγώνα ενάντια στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Έτσι και σήμερα, θα βάλουμε φρένο και στα σχέδια της κυβέρνησης για ένα πανεπιστήμιο – φυλακή.
ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΥΝ ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΥ
Τα πανεπιστήμια δεν είναι φυλακές, οι φοιτητές δεν είναι εγκληματίες. Εγκληματίες είναι η κυβέρνηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, των Τεμπών και των σκανδάλων
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Οδήγηση τέλος για ηλικιωμένους: Ποιοι χάνουν το δίπλωμα στα 65 και ποιοι στα 67
Voucher ΔΥΠΑ 750 ευρώ: - Πότε οι πληρώνεστε και που ξεκινάτε πρώτοι
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
