Καλοκαίρι στην Ελλάδα: ήλιος, τουρισμός, παραλίες, φεστιβάλ και διακοπές. Εκτός εάν είσαι αναπληρωτής εκπαιδευτικός. Τότε το καλοκαίρι σου δεν είναι εποχή ανεμελιάς, αλλά τρίμηνο ανεργίας, ανασφάλειας, οριακής επιβίωσης και αναμονής. Για πάνω από 50.000 αναπληρωτές κάθε χρόνο, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος δεν είναι "νεκρή περίοδος" αλλά περίοδος ζωτικής αγωνίας: θα ξαναδουλέψω; Πού θα βρεθώ τον Σεπτέμβριο; Θα βγει το επίδομα ανεργίας; Και αν όχι, πώς θα πληρώσω το ενοίκιο;
«Τέλη Ιουνίου λύθηκε η σύμβασή μου. Ήμουν νηπιαγωγός σε νησί, πλήρωνα 400 ευρώ ενοίκιο για 25 τετραγωνικά. Τον Ιούλιο δεν έχω εισόδημα, δεν δικαιούμαι επίδομα γιατί δεν έπιασα 125 ένσημα. Είμαι 32 ετών, εργάζομαι από τα 25 μου, κι όμως κάθε Ιούλιο ξεκινώ από το μηδέν. Καλοκαίρι δίχως ευρώ, ούτε για παγωτό» μας λέει η Μαρία Π., αναπληρώτρια νηπιαγωγός, Κυκλάδες
Από τη στιγμή που λήγει η σχολική χρονιά, οι αναπληρωτές λύνουν τη σύμβασή τους και, ουσιαστικά, μετατρέπονται σε ανέργους, αν και τυπικά παραμένουν μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος. Δεν έχουν μισθό, δεν έχουν εργασιακή ασφάλεια, δεν ξέρουν αν και πότε θα επαναπροσληφθούν. Κάθε χρόνο βρίσκονται στο ίδιο έργο θεατές: να ξεροσταλιάζουν στην ουρά του ΟΑΕΔ (νυν ΔΥΠΑ), αναμένοντας το πολυπόθητο επίδομα ανεργίας των 400 ευρώ – εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις.
Το επίδομα ανεργίας των 400 ευρώ δεν είναι μόνο ανεπαρκές – είναι και αβέβαιο. Με τις πρόσφατες αλλαγές που φέρνει το νέο σύστημα της «επιταγής κατάρτισης» (voucher), η οικονομική ενίσχυση στους ανέργους υποκαθίσταται από κουπόνια επιμόρφωσης, τα οποία δεν είναι ρευστό χρήμα.
«Έχω δύο παιδιά, κι αυτό το καλοκαίρι μου έκοψαν το επίδομα επειδή έλειπε μία υπογραφή από τη Διεύθυνση. Μου είπαν να περιμένω να διορθωθεί. Εν τω μεταξύ; Πώς πληρώνω τις ανάγκες μου; Με κουπόνια κατάρτισης;» λέει ο Κώστας Ν., φιλόλογος αναπληρωτής, Θεσσαλία
Η ζωή στο «περίμενε»
Η ζωή ενός αναπληρωτή είναι συνώνυμη με το διαρκές «περίμενε». Πίσω από κάθε σύμβαση κρύβεται ένας καθημερινός μαραθώνιος:
• Περιμένει να ανοίξει το ΟΠΣΥΔ για να δηλώσει προτιμήσεις.
• Περιμένει αν θα διοριστεί σε σχολείο ή σε ΣΜΕΑΕ.
• Περιμένει με αγωνία αν θα καταφέρει να διοριστεί κοντά στον τόπο του ή αν θα ξεριζωθεί ξανά.
«Είμαι πέντε χρόνια αναπληρωτής. Έχω υπηρετήσει σε δώδεκα διαφορετικά σχολεία. Πάντα σε άλλη πόλη. Κάθε Αύγουστο κάνω αίτηση και εύχομαι να μη βρεθώ στη Γαύδο χωρίς σπίτι» σημειώνει ο Δημήτρης Μ., δάσκαλος ΠΕ70, Αθήνα
Οι αναπληρωτές πληρώνουν συχνά διπλό ενοίκιο — ένα στον τόπο εργασίας και ένα στον τόπο καταγωγής. Χωρίς επιδότηση στέγης, χωρίς επίδομα μετακίνησης, και χωρίς τη δυνατότητα σταθερού προγραμματισμού, η οικονομική πίεση είναι ασφυκτική.
«Το ενοίκιο στην Πάτμο έφτασε τα 550 ευρώ. Ο μισθός μου ήταν 950. Με τα εισιτήρια και το φαγητό, μου έμεναν 150 ευρώ τον μήνα. Τώρα που έληξε η σύμβαση, μένω στους γονείς μου. Πίσω στο πατρικό, στα 38 μου» επισημαίνει η Έλενα Σ., αναπληρώτρια ΠΕ86, Δωδεκάνησα.
Χωρίς αναπληρωτές δεν υπάρχει λειτουργία των σχολείων σε δεκάδες περιοχές. Κι όμως, το κράτος τους μεταχειρίζεται σαν ευκαιριακό προσωπικό.
«Είμαστε ο κορμός του συστήματος, αλλά μας φέρονται σαν τυχαίους περαστικούς. Έχω 12 χρόνια προϋπηρεσίας και δεν μπορώ να κάνω ούτε ένα στεγαστικό δάνειο. Δεν μας βλέπουν ως εργαζόμενους με δικαιώματα, αλλά ως γρανάζια μιας μηχανής που δε σταματά» συμπληρώνει η Αθηνά Κ., ΠΕ02, Βόρεια Ελλάδα.

Τα αιτήματα των αναπληρωτών εκπαιδευτικών
Οι αναπληρωτές ζητούν:
• Μόνιμους διορισμούς για τα χιλιάδες κενά.
• Καλοκαιρινή πληρωμή, αφού καλύπτουν πάγιες ανάγκες.
• Απόσυρση των voucher ως υποκατάστατο του επιδόματος ανεργίας.
• Μέριμνα για τη στέγαση και μετακίνηση.
• Δίκαιη μοριοδότηση και διαφάνεια στις προσλήψεις.
Ο αναπληρωτής δεν ζητά ελεημοσύνη. Ζητά σεβασμό, δικαιοσύνη και σταθερότητα. Είναι το πρόσωπο πίσω από τα μαθήματα που συνεχίστηκαν χωρίς διακοπή, το χέρι που κράτησε μαθητές στην ειδική αγωγή, η φωνή που μπήκε κάθε πρωί στην τάξη χωρίς να ξέρει αν θα ξαναμπεί την επόμενη χρονιά.
Και αν η Πολιτεία δεν τον βλέπει, τουλάχιστον να τον ακούμε εμείς. Γιατί η σιωπή του αναπληρωτή δεν είναι αποδοχή. Είναι αντοχή που εξαντλείται.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Οδήγηση τέλος για ηλικιωμένους: Ποιοι χάνουν το δίπλωμα στα 65 και ποιοι στα 67
Voucher ΔΥΠΑ 750 ευρώ: - Πότε οι πληρώνεστε και που ξεκινάτε πρώτοι
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ