Βασίλης Γκουζέλος Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να εισέρχεται σε μια φάση βαθιάς στρατιωτικοποίησης, υιοθετώντας μια νέα σειρά μέτρων που μετασχηματίζουν όχι μόνο τις δομές της, αλλά και τον ίδιο τον προσανατολισμό της.
Η προσθήκη μιας «πέμπτης ελευθερίας», αυτής της ανεμπόδιστης στρατιωτικής μετακίνησης, αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ εναρμονίζεται με τις ανάγκες μιας ολοένα πιο επιθετικής πολεμικής οικονομίας.
Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των τεσσάρων ελευθεριών του Μάαστριχτ εμπλουτίζεται πλέον με μια επιπλέον διάσταση: την ελεύθερη διακίνηση στρατευμάτων και πολεμικού υλικού. Η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν αποτελεί μια απλή θεσμική προσθήκη, αλλά έναν στρατηγικό πυλώνα που σηματοδοτεί τη στροφή της ΕΕ προς μια πολεμική οικονομία που αγκαλιάζει κάθε πτυχή της εσωτερικής λειτουργίας και των διεθνών της σχέσεων.
Στόχος του προγράμματος, γνωστού ως «Στρατιωτικό Σένγκεν», είναι η ταχύτατη μεταφορά στρατιωτικών δυνάμεων από χώρα σε χώρα, κυρίως προς τα ανατολικά σύνορα. Αυτό σημαίνει λιγότερη γραφειοκρατία, λιγότερους ελέγχους και μια ενιαία ευρωπαϊκή στρατιωτική διαδρομή διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή.
Η νέα πολιτική μειώνει σε μόλις 72 ώρες τον χρόνο που έχουν τα κράτη - μέλη για να εγκρίνουν τη διέλευση δυνάμεων του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ από το έδαφός τους. Η πρότερη διαδικασία, η οποία απαιτούσε εβδομάδες ή ακόμη και μήνες για ορισμένες χώρες, αντικαθίσταται από ένα καθεστώς άμεσης συμμόρφωσης, που επί της ουσίας καταργεί κάθε εθνικό φραγμό.
Ουσιαστικά, η Ευρώπη εισέρχεται σε μια εποχή όπου το πέρασμα ξένων στρατευμάτων θα αποτελεί μια σχεδόν αυτόματη διαδικασία, ενισχύοντας τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης στρατιωτικής δραστηριότητας.
Η αναβάθμιση και η κατασκευή νέων υποδομών – δρόμων, σιδηροδρόμων, λιμανιών – αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την εφαρμογή της νέας στρατιωτικής κινητικότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, έργα υψηλού κόστους σχεδιάζονται με γνώμονα τη «διπλή χρήση», δηλαδή την εξυπηρέτηση και πολιτικών και στρατιωτικών αναγκών.
Παράλληλα, προβλέπεται ότι το σύστημα EMERS (Ενισχυμένη Αντίδραση για την Ευρωπαϊκή Στρατιωτική Κινητικότητα) θα έχει τον ρόλο επιλογέα προτεραιότητας, εξασφαλίζοντας ότι τα στρατεύματα θα μπορούν να αξιοποιούν κατά προτεραιότητα τις υποδομές αυτές.
Εντούτοις, την ίδια ώρα, αναγκαίες κοινωνικές υποδομές, όπως αντιπλημμυρικά ή αντισεισμικά έργα, παραμένουν εκτός προγραμματισμού, με το επιχείρημα των περιορισμένων δημοσιονομικών πόρων.
Η Ελλάδα εμφανίζεται πρόθυμη να αναλάβει κεντρικό ρόλο σε αυτό το νέο περιβάλλον. Ήδη χρησιμοποιείται ως βάση και διάδρομος μετακίνησης στρατευμάτων των ΗΠΑ και της ΕΕ, με τα λιμάνια της – χαρακτηριστικά η Αλεξανδρούπολη – να αποκτούν αυξανόμενη σημασία ως κόμβοι διακίνησης στρατιωτικού υλικού προς την Ανατολική Ευρώπη.
Η αστική τάξη της χώρας επιδιώκει η Ελλάδα να εξελιχθεί σε στρατηγική «πύλη διέλευσης», κάτι που σε περίπτωση γενικευμένης πολεμικής σύγκρουσης θα τη μετατρέψει σε στόχο πρώτης γραμμής. Οι υπενθυμίσεις για επιθέσεις σε ενεργειακές και στρατιωτικές υποδομές άλλων χωρών αναδεικνύουν πόσο εύκολα τέτοια σημεία μετατρέπονται σε προτεραιότητες εχθρικών ενεργειών.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
