Το πραγματικό πρόσωπο της ανεργίας

Στον φαύλο κύκλο της ύφεσης, τη υψηλής ανεργίας, της τρύπας των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία, της περικοπής των συντάξεων και πάει λέγοντας, έχουν παγιδευτεί κυβέρνηση και τρόικα, καθώς καθημερινά τα στοιχεία δείχνουν ότι ούτε η ανεργία μειώνεται, ούτε τα ταμεία σώζονται… 

 

Τη «γενναία χρηματοδότηση» των προγραμμάτων καταπολέμησης της ανεργίας ζήτησε από την ευρωζώνη, στη Σύνοδο Κορυφής, ο Έλληνας υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης. Ο υπουργός επεσήμανε την ανάγκη ενίσχυσης της απασχόλησης και αναφέρθηκε στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την ενίσχυση της Απασχόλησης και της Επιχειρηματικότητας των Νέων και στο στοχευμένο πρόγραμμα, «που έχει ως στόχο την ανακούφιση περίπου 400.000 οικογενειών που δεν διαθέτουν ούτε έναν εργαζόμενο». Έθεσε δε, για μια ακόμη φορά, την ανάγκη της αύξησης της χρηματοδότησης για την υλοποίηση των αναγκαίων παρεμβάσεων. Σύμφωνα με της ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, απαιτείται γενναία χρηματοδότηση των νέων παρεμβάσεων, από το σύνολο των Διαρθρωτικών Ταμείων και όχι μόνο από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ είναι ανάγκη να αρθούν εμπόδια που επιδρούν ανασταλτικά στην αξιοποίηση των πόρων για την καταπολέμηση της ανεργίας, όπως είναι ο κανόνας de minimis. 

 

Οι δραματικές διαστάσεις που λαμβάνει μέρα με τη μέρα το φαινόμενο της ανεργίας στην Ελλάδα τρόμαξαν ακόμη και την Τρόικα κατά τη διάρκεια της επίσκεψή της την προηγούμενη εβδομάδα. Η παρουσίασε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία οι άνεργοι εκτιμώνται σε 1.650.000 άτομα. Ουσιαστικά, το υπουργείο Εργασίας παραδέχεται ότι στους 1.350.000 ανέργους που είναι το επίσημο νούμερο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, πρέπει να προστεθούν τουλάχιστον άλλα 300.000 άτομα, που δεν φαίνονται. Αυτοί είναι κατά κύριο λόγο ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι είτε έβαλαν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους, είτε δεν έχουν πραγματοποιήσει την παραμικρή εργασία για μεγάλο χρονικό διάστημα. 

 

Η εκτίμηση αυτή, που προφανώς έγινε προκειμένου να συνειδητοποιήσουν και οι δανειστές το μέγεθος του προβλήματος και να συνηγορήσουν υπέρ της αναδιανομής των κεφαλαίων για την καταπολέμηση της ανεργίας, γύρισε μπούμερανγκ καθώς οι δανειστές εγείρουν -εξαιτίας και της υψηλής ανεργίας- θέμα υστέρησης εσόδων στα ταμεία. 

 

Η «τρύπα» στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων προϋπολογίζεται στα 600 εκατ. ευρώ και οι εκπρόσωποι των δανειστών αξιώνουν πάλι, έστω και σε αρχικό στάδιο και τεχνικό επίπεδο, το θέμα να αντιμετωπιστεί …εσωτερικά, με νέες περικοπές στις δαπάνες. 

 

Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι τυχαία η δυσκολία που αντιμετώπισε το υπουργείο Εργασίας στη διαπραγμάτευση για τη ρύθμιση χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με τους δανειστές να φοβούνται ότι η «τρύπα» στα έσοδα των ταμείων δεν μπορεί να γεμίζει συγκυριακά, με κάποιους που μπαίνουν για λίγους μήνες στις ρυθμίσεις και στη συνέχεια παύουν να πληρώνουν. 

 

Σε πραγματικό επίπεδο πάντως, η τρύπα στα ασφαλιστικά ταμεία, βάσει των πλέον αισιόδοξων προβλέψεων ανθρώπων που γνωρίζουν από μέσα το πρόβλημα, θα αγγίξει ή και – πιθανότατα – θα ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ. 

 

 

Όλα ξεκινούν βέβαια από την δραματικά υψηλή ανεργία. Μάλιστα, τα επιμέρους στοιχεία που παρέθεσε το υπουργείο Εργασίας στην τρόικα είναι εξίσου συγκλονιστικά και δείχνουν ξεκάθαρα πόσο έχει διαρραγεί ο κοινωνικός ιστός της Ελλάδας. 

 

Σύμφωνα με αυτά, στην ηλικιακή κατηγορία από 30-55 ετών, οι άνεργοι έχουν φτάσει τα 800.000 άτομα. Αν σε αυτούς προστεθούν άλλα 250.000 άτομα, που υπολογίζονται οι άνεργοι ηλικίας από 15-24 ετών, τότε φαίνεται ότι περίπου 1.050.000 άνθρωποι βρίσκονται χωρίς δουλειά, από τις πλέον παραγωγικές ηλικίες. Ακόμα πιο συγκλονιστικό στοιχείο είναι το νούμερο όσων εργάζονται και δεν πληρώνονται από τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Το υπουργείο Εργασίας υπολογίζει ότι ανέρχονται σε 800.000 άτομα όσοι είναι απλήρωτοι για διάστημα από 3 έως 15 μήνες, σε κάποιες πολύ ακραίες περιπτώσεις. Ένα ακόμα στοιχείο που κατέθεσε η ελληνική πλευρά στην τρόικα, ήταν το ότι το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ το λαμβάνουν μόλις 220.000 άνθρωποι, επί συνόλου 1.000.000 εγγεγραμμένων ανέργων στα μητρώα του Οργανισμού. Σε αυτά τα νούμερα πρέπει να προστεθούν οι 400.000 οικογένειες χωρίς κανένα εργαζόμενο για τις οποίες ήδη καταρτίζεται σχέδιο για ένταξή τους σε προγράμματα κοινωνικής οικονομίας, που σχεδιάζει ο ΟΑΕΔ. Αρκεί να εξευρεθούν οι απαιτούμενοι πόροι.