Καθώς η θερμοκρασία πέφτει και ο χειμώνας κάνει αισθητή την παρουσία του, γίνεται ολοένα πιο εμφανές ότι δεν αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο στο ψύχος. Κάποιοι φορούν από νωρίς χοντρά μπουφάν, ενώ άλλοι συνεχίζουν να κυκλοφορούν άνετα με ελαφριά ρούχα. Η διαφορά αυτή δεν είναι συμπτωματική· έχει πίσω της συμπεριφορικούς, βιολογικούς και γενετικούς παράγοντες.
Ο Φρανσουά Αμάν, καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οτάβας, εξηγεί πως ο άνθρωπος γενικά δυσκολεύεται να συγκρατήσει θερμότητα, κάτι που τον κάνει εύκολα ευάλωτο στο κρύο. Ωστόσο, δεν έχουν όλοι την ίδια αντοχή. Όσοι έχουν συχνότερη ή μακροχρόνια έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες, αποκτούν με τον καιρό κάποια μορφή προσαρμογής, με αποτέλεσμα να «νιώθουν» λιγότερο το κρύο.
Σημαντικό ρόλο παίζει και ο σωματότυπος. Άτομα με χαμηλή σωματική μάζα χάνουν γρηγορότερα θερμότητα, καθώς διαθέτουν μεγαλύτερη επιφάνεια σώματος σε σχέση με τον όγκο τους. Αντίθετα, όσοι έχουν περισσότερη μυϊκή μάζα παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα θερμότητας μέσω του μεταβολισμού, κάτι που λειτουργεί σαν φυσικός μηχανισμός προστασίας. Όπως επισημαίνει ο Αμάν, «η μυϊκή μάζα αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς συμμάχους απέναντι στο ψύχος».
Η επιστήμη εντοπίζει όμως σημαντικές διαφορές και στο γονιδιακό επίπεδο. Μελέτες σε πληθυσμούς που ζουν παραδοσιακά σε εξαιρετικά ψυχρά κλίματα, όπως οι Ινουίτ της Γροιλανδίας, έδειξαν ότι διαθέτουν γονιδιακές παραλλαγές που ενισχύουν τη δράση των καφέ λιποκυττάρων, κύτταρα που παράγουν θερμότητα και βοηθούν στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος.
Έρευνες έχουν επίσης καταγράψει μεταλλάξεις, όπως εκείνη στο γονίδιο της πρωτεΐνης α-ακτινίνη-3, οι οποίες επιτρέπουν σε ορισμένα άτομα να συγκρατούν αποτελεσματικότερα τη θερμότητα στον κορμό, μειώνοντας την απώλεια ενέργειας.
Ο τρόπος με τον οποίο το σώμα ρυθμίζει τη ροή του αίματος παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο. Σε χαμηλές θερμοκρασίες, τα αγγεία στα άκρα συστέλλονται ώστε να περιορίσουν την απώλεια θερμότητας και να προστατευτεί ο κορμός. Κάποιοι άνθρωποι ενεργοποιούν αυτήν την αντίδραση εντονότερα, κάτι που τους κάνει να αισθάνονται το κρύο περισσότερο.
Συνολικά, οι διαφορές στην ανοχή στο κρύο δεν οφείλονται σε έναν μόνο παράγοντα, αλλά σε ένα πολύπλοκο σύστημα που περιλαμβάνει περιβάλλον, σωματική σύσταση και γενετικές ρυθμίσεις — γι’ αυτό και κάποιοι αναζητούν γάντια από τον Οκτώβριο, ενώ άλλοι… ξεχνούν ότι ήρθε χειμώνας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom