Alfavita Newsroom ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ 2014
Οι καλύτερες ταινίες που είδαμε
Η στήλη επιμένει πως οι καλύτεροι απολογισμοί γίνονται τουλάχιστον ένα χρόνο μετά: Όχι μόνο γιατί είναι αδύνατον κανείς να εξαντλήσει την κινηματογραφική παραγωγή μέσα σε ένα χρόνο, αλλά και για να έχουν ‘’χωνευτεί’’ οι ταινίες και να έχει δοκιμαστεί η αντοπόχή τους στο χρόνο. Πόσες φορές δεν έχει ενθουσιαστεί κάποιος με μια ταινία, μόνο και μόνο για να την αντιμετωπίσει κάπως αδιάφορα μετά από κάποιο καιρό; Η κινηματογραφική εμπειρία συνεχίζεται άλλωστε και μετά την προβολή.
Έτσι λοιπόν, στον πρώτο απολογισμό του 2014, η αναφορά περιορίζεται στις ταινίες που είδαμε: Είναι μάλλον βέβαιο πως κάποιες ταινίες, όπως το Boyhood του Λινκλέιτερ ή το Foxcather (που ακόμα δεν έχει προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες) ίσως αδικηθούν για την ώρα,μένοντας απ’έξω. Οπότε η δεκάδα θα έχει 9 ταινίες, αφήνοντας χώρο για την ταινία που δεν έχουμε δει ακόμα.
Ακόμα και πέντε με έξι επισκέψεις στο σινεμά είναι αρκετές για να διακρίνει κανείς τις βασικές τάσεις: Η χολιγουντιανή παραγωγή συνεχίζει να κατασκευάζει ακριβές παραγωγές ξεχειλώνοντας μύθους και ανακυκλώνοντας πετυχημένα εργαλεία του παρελθόντος. Για άλλη μια φορά οι υπερ-ήρωες και η κομικ μυθολογία έχουν τη μερίδα του λέοντος (φέτος πρέπει να είδαμε 5 ταινίες κόμικ υπερ-ηρώων), ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και το παρατεταμένο ξεχείλωμα του κόσμου της φαντασίας: Το Hobbit, όσο εντυπωσιακό και αν είναι στο φινάλε του, παραμένει ένα έξοχο παράδειγμα ‘’ξεχειλώματος’’ του πρωτότυπου υλικού, κινδυνεύοντας να απομυθοποιήσει και αδιαμφισβήτητες σταθερές της Μέσης Γης του Τόλκιν. Δεν πρέπει επίσης να ξεχάσουμε την συλλογική απογοήτευση του τελευταίου Hunger Games και μια σωρεία αχρείαστων remake, από το Robocop μέχρι το επερχόμενο Mad Max (αξίζει να αναζητήσει κανείς το trailer για να καταλάβει..)
Φρέσκες και ανανεωτικές για τον κινηματογράφο ιδέες είτε απουσιάζουν είτε βρίσκονται πολύ μακριά από τα κινηματογραφικά κέντρα της Αμερικής (αλλά και της Ευρώπης). Οι βασικές πινελιές ανανέωσης βρίσκονται πλέον στα χέρια δημιουργών που καλούνται να αξιοποιήσουν και καλλιτεχνικά τον πακτωλό των χρημάτων για τις παραγωγές τους. Με αυτά τα κριτήρια, ξεκινάμε:
9. The Grand Budapest Hotel, του Wes Anderson.
Τελεία και παύλα: Αγαπάμε την κινηματογραφική αισθητική του Anderson. Και ας επαναλαμβάνεται. Και ας αναγνωρίζουμε τις ταινίες του από τη συμμετρία μόνο ενός πλάνου. Και ας αναγνωρίζουμε τις χάρτινες καρικατούρες που έχει για ήρωες (για την ακρίβεια, δεν υπάρχουν ακριβώς άνθρωποι, υπάρχουν μερικές ακόμα πινελιές στα πολύχρωμα κάδρα του).
8. Το κορίτσι που εξαφανίστηκε (Gone Girl), του David Fincher.
Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Flynn, το ‘’κορίτσι’’ του Fincher είναι κάτι παραπάνω από μια ανατρεπτική μαύρη κωμωδία- είναι μια (σχεδόν τρίωρη) αντιπαράθεση της τηλεοπτικής με την κινηματογραφική αισθητική, μια σχεδόν αυτοκριτική της ‘’ευκολίας’’ που κατασκευάζονται τα σενάρια και οι κινηματογραφικοί ήρωες. Τα είχαμε πει εδώ. Η ταινία δίχασε το κοινό, και ιδίως το κοινό που είχε μάθει από τον Fincher πιο προφανείς αιχμές (βλέπε Fight Club). Απαιτεί σίγουρα, δεύτερη θέαση. Ή και τρίτη.
7. Inside Llewyn Davis, των αδερφών Κοέν
Οι αδερφοί Κοέν αποτελούν μια διαχρονική ‘’εξαίρεση’’ στην κινηματογραφική παραγωγή που δεν είναι εύκολο να περιγραφεί (τι να πρωτοπεί κανείς για ταινίες όπως το Fargo ή το Barton Fink)- μπορεί όμως πάντα να διακρίνει το λεπτό, μαύρο και ειρωνικό τους χιούμορ και την ανατρεπτική τους διάθεση να αντιμετωπίζουν τους ήρωες και τις ζωές τους ως μια παράλογη φάρσα. Με αφορμή την αναζήτηση ενός μουσικού (τύπου Bob Dylan λίγο πριν τον Dylan) να ανοίξει τα ‘’καλλιτεχνικά’’’ φτερά του, και με άξονα την αποτυχία του, ο Llewyn Davis είναι μια οικουμενική σχεδόν ιστορία για τον μετεωρισμό και την απόσταση αυτού που είμαστε με αυτό που θα μπορούσαμε να είμαστε.
6. Interstellar, του Christopher Nolan
Τα είπαμε υπέρ του δέοντως αναλυτικά εδώ. Ο Νόλαν κατασκευάζει την Οδύσσεια του Διαστήματος για την γενιά του 2014 με ανάλογο όραμα που είχε ο Κιούμπρικ το ’60. Οι διαφορές είναι σχεδόν ανάλογες των διαφορών της εποχής μας. Οι κορυφές της τεχνολογικής ανάπτυξης του μέσου (η δυνατότητα να φτιάξουμε πλέον, μαύρες τρύπες και αναπαραστήσουμε οπτικά το χρόνο) κόντρα στα όρια της αφήγησης ενός στέρεου και οικουμενικού μύθου (οι φλυαρίες για την αγάπη και την οικογένεια). Μπορεί η ιστορία να γράψει ότι ο Κιούμπρικ είπε περισσότερα με λιγότερα, και μάλλον έτσι είναι. Αλλά ο Nolan δοκίμασε και αυτός να αγγίξει τα σύνορα του σημερινού σινεμά, δείχνοντας αν μη τι άλλο τα κενά πάνω στα οποία θα πρέπει να χτίσουν οι μελλοντικοί ανανεωτές της κινηματογραφικής φόρμας.
5. Guardians of the Galaxy, του James Gunn
Διαφωνήστε όσο θέλετε. Βγάλτε μας τρελλούς που μια ταινία της Marvel είναι πάνω από τους αδερφούς Κοέν. Πείτε ότι επέσαμε θύματα της μόδας των υπερ-ηρώων. Σωστά όλα. Αλλά το Guardians of the Galaxy είναι μια ταινία που έχει λίγο από την περιπέτεια του Indiana Jones και πολλά ακόμα στοιχεία νοσταλγίας των καθαρόαιμων περιπετειών του ’70 και του ’80. Διόλου τυχαία, από εκεί δανείζεται και το εξαιρετικό της soundtrack την ώρα που βλέπουμε διαστημόπλοια και εξωγήινους. Η ταινία είναι ένα πράγμα: Χαβαλές με καρδιά. Όπως πρέπει να είναι ο χαβαλές. Όπως πρέπει να είναι οι καρδιές, χαβαλεδιάρικες.
4. Nymphomaniac, του Lars Von Trier
Πέρα από οποιαδήποτε συζήτηση και διχασμό προκαλεί, ο Τρίερ παραμένει ένας ριζοσπάστης δημιουργός, χωρίς φόβο να ανανεώνει συνεχώς τις θεματικές του αλλά και την φόρμα (εκ των δημιουργών του Δόγματος). Από σπαρακτικά μιούζικαλ (Χορεύοντας στο Σκοτάδι) μέχρι αμιγώς θεατρικές δημιουργίες (Dogville), ο Τρίερ συνεχίζει για χρόνια να προκαλεί και να χαρίζει έντονες κινηματογραφικές εμπειρίες (το σφίξιμο στο στομάχι του Melancholia, η αποστροφή του Antichrist). Εδώ, για άλλη μια φορά παίζει με το είναι και το φαίνεσθαι: Δημιουργεί μια διαφημιστική εκστρατεία που σχεδόν ποντάρει πάνω στον ωμό ερωτισμό, μόνο και μόνο για να χρησιμοποιήσει τον ερωτισμό σαν εργαλείο μιας πολύ πιο βαθιάς κινηματογραφικής αφήγησης- από την κοινωνική κατασκευή της διαστροφής στην ταξική της έκφραση, στο ρόλο της θρησκείας και στον προσωπικό αγώνα για ελευθερία, το Nymphomaniac είναι κάτι πολύ περισσότερο από την ‘’τελευταία extreme δημιουργία’’ του Τρίερ. Πλησιάστε το!
3. Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί, συλλογιζόμενο την ύπαρξή του (En duva satt på en gren och funderade på tillvaron), του Roy Anderson
Ή πως, με μια λιτή, παγωμένη και τελικά μη-ανθρώπινη αισθητική κατασκευάζεται ένα μωσαϊκό επεισοδίων γύρω από την καθημερινότητα της ύπαρξης, δίνοντας ταυτόχρονα με λυρική απλότητα όλες τις απαντήσεις για τις αγωνίες της ύπαρξης. Οι εκπληκτικές βινιέτες του Άντερσον, γεμάτες χιούμορ και ανθρωπιά, μας δείχνουν στατικά στιγμιότυπα απλών στιγμών, και τις μετατρέπουν αβίαστα σε φιλοσοφικούς στοχασμούς.
2. Whiplash, του Damien Chazelle
Μια απρόσμενη ταινία δυναμίτης για έναν ταλαντούχο drummer (οι μουσικοί προσφέρονται για θεματικά πρότυπα τα τελευταία χρόνια) και το τι πάει να πει ‘’δουλεύω σκληρά’’ για την κατάκτηση της κορυφής. Από την ανθρώπινη τελειομανία μέχρι την ματαιοδοξία, η ταινία θέλει να μιλήσει για τα όρια ανάμεσα στην φιλοδοξία και την ανθρωπιά, την σχέση ανάμεσα στον μέντορα και τον μαθητή και πολλά ακόμα: Ξανά εδώ, η απόσταση ανάμεσα σε αυτό που είμαστε και αυτό που θα μπορούσαμε να είμαστε, ιδωμένη με μια διαφορετική σκοπιά, χωρίς το μαξιλάρι της αποδοχής του παραλόγου των Κοέν αλλά με όλη την σκληρότητα του.
1. Snowpiercer, του Joon-ho Bong
Υποκειμενικό αλλά το είχαμε ξεκαθαρίσει από την αρχή του 2014. Το Snowpiercer κουβαλάει στοιχεία από τον κινηματογράφο του μέλλοντος. Εκπληκτική αισθητική, σκηνές ανθολογίας, προσεγμένος μύθος. Το Snowpiercer είναι η δυνατότητα να κατασκευάσεις μια βαθιά και καλλιτεχνική δημιουργία ‘’πατώντας’’ (και ταυτόχρονα αποδομώντας) την mainstream φόρμα. Αυτό δεν είναι άλλωστε το στοίχημα; Μια ταινία που είναι ταυτόχρονα art cinema και αμερικάνικο blockbuster δεν μπορεί παρά να αναγνωριστεί για την πρωτοτυπία και το ρίσκο της. Αναζητήστε την!
Θα επιστρέψουμε!
Καλά Χριστούγεννα σε όλους!
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 47.000 υποψήφιους ως 6/6 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
