Υπουργείο Οικονομικών προς Δήμους: Αυξήστε τέλη-φόρους, κόψτε τις υπηρεσίες - παροχές, σταματήστε τις προσλήψεις

Αύξηση των φόρων που επιβάλλουν οι δήμοι στις εργατικές - λαϊκές οικογένειες, περικοπές υπηρεσιών και παροχών προς τους δημότες, μείωση των προσλήψεων συμβασιούχων εργαζομένων. Αυτές είναι οι αντιλαϊκές κατευθύνσεις που δίνει η κυβέρνηση προς όλες τις δημοτικές αρχές της χώρας και με βάση αυτές θα πρέπει να καταρτιστούν οι προϋπολογισμοί για το 2015. Τα παραπάνω περιγράφονται σε υπουργική απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών και αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή το επόμενο διάστημα, αφού το Σεπτέμβρη θα πρέπει τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια της χώρας να συζητήσουν τους προϋπολογισμούς.

Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση καθιστά ακόμα πιο ασφυκτικό το πλαίσιο λειτουργίας της Τοπικής Διοίκησης ως μηχανισμού του αστικού κράτους. Εάν δεν αποτυπωθούν αυτές οι κατευθύνσεις στους προϋπολογισμούς, τότε αυτοί θα επιστρέφονται μέχρι να διαμορφωθούν... καταλλήλως, ενώ όργανά τους (σ.σ. δηλαδή υπηρεσίες των δήμων) που εγκρίνουν επιπλέον δαπάνες, αυτές θα τους καταλογίζονται.

Η κατεύθυνση, όπως καταγράφεται στην υπουργική απόφαση με την οποία παρέχονται οδηγίες για την κατάρτιση των προϋπολογισμών των δήμων για το επόμενο έτος, είναι σαφής: Ισοσκελισμένοι ή πλεονασματικοί προϋπολογισμοί με αύξηση ανταποδοτικών τελών και ίδιων εσόδων, δραστικές περικοπές σε μια σειρά δαπανών, από αμοιβές προσωπικού έως κοινωνικές παροχές και περιορισμένες προσλήψεις και μόνο εφόσον υπάρχουν κονδύλια για τη μισθοδοσία. «Για τους δήμους, επίσης ως φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ισχύουν κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού τους οι γενικές αρχές για τη διαχείριση των οικονομικών της Γενικής Κυβέρνησης», σημειώνεται χαρακτηριστικά στις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών, αναδεικνύοντας εκ νέου σε φούμαρα τη δήθεν «ανεξάρτητη Αυτοδιοίκηση» που πλασάρουν ως σύνθημα και στόχο μια σειρά δήμαρχοι. Σύνθημα που έχει αξιοποιηθεί από τα συλλογικά όργανα της Τοπικής Διοίκησης για να συγκαλύψει τη συναίνεσή τους στην αντιλαϊκή πολιτική, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από διαφοροποιήσεις σε επιμέρους εκφράσεις αυτής της πολιτικής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι δήθεν διαμαρτυρίες της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) για τον αριθμό των παιδιών που θα φιλοξενηθούν το επόμενο σχολικό έτος σε παιδικούς σταθμούς μέσω ΕΣΠΑ, όταν δε λέει κουβέντα για την πολιτική που καθιστά και την Προσχολική Αγωγή εμπόρευμα, που θα απολαμβάνουν όσοι μπορούν να πληρώσουν.

Χαρακτηριστικό του ασφυκτικού ελέγχου που επιβάλλεται στη λειτουργία των δήμων, η δημοσιονομική θέση των οποίων «ως φορέων Γενικής Κυβέρνησης πρέπει να είναι ισοσκελισμένη ή πλεονασματική» - όπως τονίζεται - είναι το ότι το υπουργείο Οικονομικών προσδιορίζει μέχρι και τη θέση κωδικού στην οποία θα εγγράφεται το κάθε έσοδο και η κάθε δαπάνη, προσβλέποντας σε προϋπολογισμούς - «καρμπόν». Χαρακτηριστικά τονίζεται στην απόφαση της κυβέρνησης ότι «καμία απόκλιση από το εγκεκριμένο κωδικολόγιο δεν πρέπει να σημειώνεται». Με τον τρόπο αυτό γίνεται προφανώς ευκολότερος για την κυβέρνηση ο έλεγχος των προϋπολογισμών, στους οποίους «το σύνολο των δαπανών, μη συμπεριλαμβανομένων των χρεολυσίων, δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το σύνολο των εσόδων αφαιρουμένων των εσόδων από δάνεια».

Θυμίζουμε ότι οι προϋπολογισμοί των δήμων ενσωματώνονται στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων που τηρείται στο υπουργείο Εσωτερικών και κρίνονται από το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Μετά τη γνώμη του Παρατηρητηρίου και εφόσον «χρειαστεί», το υπουργείο προχωρά στις αναγκαίες προσαρμογές που «εγγυώνται» τη λειτουργία των δήμων στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Κυρώσεις επιβάλλονται σε όσους «τολμούν» να ασκήσουν μια άλλη πολιτική εκτός από αναστολή προσλήψεων, επιβολή υποχρεωτικών μετατάξεων προσωπικού, αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές, περιορισμό των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές απολύτως ανελαστικές δαπάνες.

 

 

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση καλεί σε δραστικές περικοπές στην όποια κοινωνική πολιτική ασκούν μέχρι σήμερα οι δήμοι. «Ενόψει της υποχρέωσης κατάρτισης ρεαλιστικών προϋπολογισμών, τονίζεται ιδιαίτερα η ανάγκη άσκησης περιοριστικής πολιτικής στις δαπάνες γενικότερα, με υποχρέωση συγκράτησης αυτών στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα», σημειώνεται στην απόφαση του υπουργείου, όπου και... προτείνονται οι δαπάνες στις οποίες «θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα πρόβλεψης χαμηλότερου ύψους ποσών σε σχέση με το προηγούμενο οικονομικό έτος».

 

Πρόκειται για τις:

 

    Δαπάνες υπερωριακής απασχόλησης του προσωπικού, οι οποίες πρέπει να αποβλέπουν στην αντιμετώπιση των έκτακτων υπηρεσιακών αναγκών και να εγκρίνονται αφού πρώτα εξαντληθούν όλα τα περιθώρια αξιοποίησής του εντός του ωραρίου εργασίας.

Προωθείται δηλαδή η εξόντωση των εργαζομένων εντός ωραρίου, με συνέπειες στους ίδιους αλλά και στις παρεχόμενες υπηρεσίες.

    Δαπάνες υπηρεσιακών μετακινήσεων, προμηθειών, τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος κ.ο.κ.

    Πάσης φύσεως προαιρετικές δαπάνες (όπως επιχορηγήσεις ΝΠΔΔ, αθλητικών και πολιτιστικών συλλόγων, βοηθήματα σε οικονομικά αδύνατους κ.ο.κ.), που πρέπει να περιορισθούν στις απολύτως αναγκαίες και επιβεβλημένες, κινούμενες στα υπό του νόμου προβλεπόμενα όρια και υπό τον περιορισμό της δυνατότητας χρηματοδότησης αυτών από τις αναμενόμενες εισπράξεις του δήμου.

Με απλά λόγια, οι δήμοι υποχρεώνονται να περιορίσουν το όποιο κοινωνικό έργο παρέχουν στα λαϊκά στρώματα ακόμα και στα πιο ευάλωτα και φτωχά τμήματα του πληθυσμού. Δομές, όπως παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, ΚΑΠΗ, αθλητικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι, Κέντρα Φροντίδας Ηλικιωμένων και άλλες, θα πρέπει να μειώσουν δραστικά τις δαπάνες τους, δηλαδή να εξυπηρετούν ακόμα λιγότερους. Προκρίνεται δε η λογική της ανταποδοτικότητας, δηλαδή η λειτουργία των δομών μέσα από τις εισπράξεις που θα έχουν από αντίτιμο. Πρόκειται για πιστή εφαρμογή των κατευθύνσεων της ΕΕ να περιοριστεί η άσκηση κοινωνικής πολιτικής για την αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων φτώχειας.

 

 

Παράλληλα με την υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, προωθείται η αύξηση των δημοτικών τελών και γενικά προκρίνεται η εξεύρεση εσόδων μέσα από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές, με δεδομένη τη μειούμενη κρατική χρηματοδότηση προς τους δήμους.

Προβλέπεται δε η υποχρεωτική αύξηση των δημοτικών τελών για το 2015, εφόσον υπάρχουν αστοχίες στα έσοδα των ανταποδοτικών υπηρεσιών για το 2014. «Οι εγγραφές στο σκέλος των δαπανών που αφορούν σε ανταποδοτικές υπηρεσίες (όπως υπηρεσία ύδρευσης, υπηρεσία καθαριότητας και φωτισμού) για τον προϋπολογισμό του 2015 θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα το κόστος παροχής της υπηρεσίας σε συνδυασμό με το ύψος των εσόδων που αναμένεται να εισπραχθούν εντός του έτους 2014», σημειώνεται στην απόφαση του υπουργείου Οικονομικών. Συμπληρώνεται ότι «σε περίπτωση που τα εισπραττόμενα έσοδα του έτους 2014 εκτιμάται ότι δεν θα καλύψουν τη δαπάνη της ανταποδοτικής υπηρεσίας του έτους 2014, τότε το ποσό που δεν καλύπτεται θα πρέπει να συνυπολογιστεί στην απόφαση καθορισμού του ύψους των τελών για το έτος 2015, επιφέροντας αύξηση αυτών». Επιβάλλεται δηλαδή η παραπέρα αφαίμαξη του ήδη πενιχρού λαϊκού εισοδήματος, για να μην επαρκεί ούτε καν για τα στοιχειώδη.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τις προσλήψεις, βάζοντας ακόμα ένα λιθαράκι στην επίτευξη της πολιτικής στόχευσης για ιδιωτικοποίηση και παράδοση υπηρεσιών στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «η δαπάνη για προσλήψεις προσωπικού με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου για παροδικές και εποχικές ανάγκες ή με συμβάσεις μίσθωσης έργου μπορεί να χρηματοδοτηθεί μόνον από εγγεγραμμένα έσοδα για τον σκοπό αυτό και όχι από έσοδα για άλλο σκοπό». Μάλιστα, κατά την πρόβλεψη των δαπανών που θα κάνουν οι δήμοι για τη μισθοδοσία του προσωπικού τους, καλούνται να λάβουν υπόψη τα δημοσιονομικά αποτελέσματα που επιφέρουν το πρόγραμμα διαθεσιμότητας - κινητικότητας, η ενδοαυτοδιοικητική κινητικότητα και οι αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης.

Επίσης, προβλέπονται κυρώσεις σε βάρος οργάνων που ενέκριναν ή συνέπραξαν στην εκτέλεση δαπάνης καθ' υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων στους προϋπολογισμούς, στους οποίους και καταλογίζονται τα σχετικά ποσά. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι απαγορεύεται σε ένα δήμο να αποφασίσει χρηματοδοτήσεις για κοινωνικούς σκοπούς.

Αντίστοιχα, οι γενικοί σκοποί δημοσιονομικής πειθαρχίας ισχύουν για τους προϋπολογισμούς των περιφερειών. Χαρακτηριστικά σημειώνεται στην υπουργική απόφαση ότι οι προϋπολογισμοί των περιφερειών βασικό στόχο έχουν τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της δημοσιονομικής διαχείρισης με όσο το δυνατό μικρότερη δέσμευση οικονομικών πόρων.

Στο πλαίσιο αυτό καλούνται χαρακτηριστικά οι περιφέρειες να μειώσουν κατά 6,25% τις δαπάνες για τη μεταφορά των μαθητών, όταν αυτές δεν ήταν αρκετές. Τονίζεται δε ότι σε περίπτωση που εγγραφούν μεγαλύτερες πιστώσεις, αυτές θα πρέπει να καλυφθούν από τα λοιπά έσοδα των περιφερειών.

Σύμφωνα με το νόμο οι προϋπολογισμοί θα πρέπει να έχουν καταρτιστεί και κατατεθεί από την Οικονομική Επιτροπή των δήμων μέχρι τις 5 Σεπτέμβρη ώστε να ενσωματωθούν στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων που τηρείται στο υπουργείο Εσωτερικών και να κριθούν από το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Η τελική έγκριση των προϋπολογισμών έρχεται από το νέο Δημοτικό Συμβούλιο έως τις 15 Νοέμβρη. Η ΚΕΔΕ ζητά την παράταση των διαδικασιών που προβλέπονται για την ψήφιση των προϋπολογισμών των δήμων έτους 2015, μέχρι 30 Σεπτέμβρη 2014, ώστε να ψηφιστούν από τις νεοεκλεγμένες και όχι τις απερχόμενες δημοτικές αρχές. Ενώ δε λέει κουβέντα για το περιεχόμενο των προϋπολογισμών που επιβάλλεται.

 

 

Εχει σημασία να δούμε πολύ πιο συγκεκριμένα τι σημαίνουν για τους εργαζόμενους όλα όσα περιγράφουμε στο αναλυτικό ρεπορτάζ. Πού οδηγεί δηλαδή η Υπουργική Απόφαση που δίνει τις κατευθύνσεις με βάση τις οποίες οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές θα καταρτίσουν τους προϋπολογισμούς τους.

 

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΑΥΞΗΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ»:

 

1. Αύξηση ανταποδοτικών τελών: Αυτό αφορά τα λεγόμενα ανταποδοτικά τέλη που επιβάλλονται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Δηλαδή αφορούν το φόρο που πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά για το φωτισμό και την καθαριότητα. Αυτός ο φόρος θα αυξηθεί και κατά συνέπεια οι λογαριασμοί της ΔΕΗ θα εμφανίζονται «φουσκωμένοι». Εάν συνυπολογίσουμε και τις αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, που έτσι κι αλλιώς ισχύουν, μια οικογένεια θα πρέπει να πληρώνει υπέρογκα ποσά κάθε δίμηνο και για τη ΔΕΗ και για το δήμο. Επίσης, αυτό μπορεί να σημαίνει αύξηση τελών αποχέτευσης ή άλλων φόρων που επιβάλλονται μέσω των δήμων.

 

2. Επιβολή ή αύξηση στα τροφεία στους παιδικούς σταθμούς: Ενα έσοδο που έχουν οι δήμοι είναι τα τροφεία που πληρώνουν οι γονείς για να πάνε τα παιδιά τους σε παιδικούς σταθμούς. Εάν λοιπόν ο προϋπολογισμός σε ένα δήμο δεν εμφανίζεται ισοσκελισμένος, με τις δαπάνες να είναι μεγαλύτερες από τα έσοδα κατά τον τριμηνιαίο έλεγχο από την ανώτερη κρατική βαθμίδα (Γενική Γραμματεία Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας του υπουργείου Εσωτερικών), τότε ένας δήμος θα μπορεί να αυξήσει τα τροφεία.

 

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ»:

 

Αυτήν τη στιγμή οι δήμοι λειτουργούν - έστω και υποτυπωδώς - ορισμένες υπηρεσίες. Για παράδειγμα αυτές είναι:

 

Αποκομιδή απορριμμάτων. Καθαρισμός δρόμων, πλατειών, κοινόχρηστων χώρων. Πυρασφάλεια. Παιδικοί Σταθμοί. Κέντρα Φροντίδας Ηλικιωμένων. Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων. Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών. Μεταφορά μαθητών κ.ά. Αυτές τις υπηρεσίες, που επαναλαμβάνουμε εδώ και χρόνια παρέχονται με σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό και μέσα, οι δήμοι θα τις διακόπτουν, επειδή οι προϋπολογισμοί τους θα είναι ελλειμματικοί και θα πρέπει να περικόψουν έξοδα και άρα στη συνέχεια θα ανατίθενται σε ιδιώτες, αφού οι ανάγκες για αυτές τις υπηρεσίες θα παραμένουν. Η εμπλοκή ιδιωτών σε τέτοιες υπηρεσίες, όπως έχει δείξει η εμπειρία στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς, σημαίνει επιβολή αντιτίμου σε όποιον θέλει να συμμετέχει σε τέτοια προγράμματα ή υπηρεσίες ή αύξηση των τελών που επέβαλλε ο δήμος και βέβαια εάν ο επιχειρηματίας εκτιμήσει ότι δεν έχει το προσδοκώμενο κέρδος, θα κλείνει την επιχείριση.

 

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ»:

 

Σήμερα, έτσι κι αλλιώς έχουν παγώσει οι προσλήψεις μόνιμων εργαζομένων στους δήμους. Οι δήμοι παίρνουν μόνο συμβασιούχους και εποχιακούς. Αρα, η Υπουργική Απόφαση σε αυτή τη φάση αναφέρεται σε αυτούς. Οι συμβασιούχοι μπορεί να είναι: Εργαζόμενοι στα απορριμματοφόρα, στην καθαριότητα των σχολείων, στους παιδικούς σταθμούς, στην υπηρεσία πρασίνου, στα ΚΑΠΗ, στις διοικητικές υπηρεσίες, στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (τα γνωστά ΚΕΠ), σχολικοί τροχονόμοι κ.ά. Οταν δεν υπάρχει προσωπικό, είτε το υπάρχον δουλεύει με περισσότερες βάρδιες είτε σταματά να λειτουργεί η συγκεκριμένη υπηρεσία. Για παράδειγμα, υπάρχουν εργαζόμενοι στην αποκομιδή και μεταφορά απορριμμάτων, που εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού αναγκάζονται να δουλεύουν ασταμάτητα για 12 ώρες και συνεχόμενα Δευτέρα με Κυριακή.

 

 

Αναδημοσίευση από το Ριζοσπάστη, 8/8/2014