Πώς το Facebook διδάσκει τους υπολογιστές να βλέπουν

της Στέισι Χίγκινμποθαμ

Το Facebook εγκαινίασε σήμερα την εφαρμογή Moments, η οποία χρησιμοποιεί τις ικανότητες αναγνώρισης εικόνας του Facebook για να σαρώνει τις φωτογραφίες με τους φίλους σας και στη συνέχεια επιτρέπει στους χρήστες να δημιουργήσουν ιδιωτικά άλμπουμ φωτογραφιών για μια συγκεκριμένη ομάδα, όπως π.χ. τους ανθρώπους που περιλαμβάνονται στη φωτογραφία. Η ιδέα είναι να καταστεί ευκολότερη η ανταλλαγή φωτογραφιών μεταξύ των συμμετεχόντων, χωρίς την επίπονη διαδικασία αποστολής τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Αυτή η νέα δυνατότητα φανερώνει μια εντυπωσιακή τεχνολογία που αναπτύσσει η Facebook εδώ και χρόνια.

Ένα βασικό στοιχείο της λειτουργίας του Moments είναι η δυνατότητα αναγνώρισης των προσώπων των ανθρώπων μέσω αλγορίθμων σε διάφορες φωτογραφίες, έτσι ώστε το Moments να γνωρίζει ποιος ήταν στην εκδήλωση. Αυτό απαιτεί τεχνογνωσία που εταιρείες όπως η Google, η Microsoft, η Baidu, και άλλες αναπτύσσουν σήμερα και που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα πάντα, από την οδήγηση αυτόματων αυτοκινήτων μέχρι ανόητα προϊόντα όπως το How Old Do I Look? της Microsoft.

Με την κυκλοφορία της εφαρμογής Moments, το Facebook μοιράζεται δεδομένα για τις επιτυχίες του στον τομέα της έρευνας όρασης. Συγκεκριμένα, το Facebook μπορεί να αναγνωρίζει πρόσωπα με ακρίβεια 98% και μάλιστα γρήγορα – η εταιρεία αναφέρει ότι η εφαρμογή μπορεί να σας αναγνωρίσει σε μια εικόνα μεταξύ 800.000.000 σε λιγότερο από 5 δευτερόλεπτα. Τέλος, μπορεί να σας αναγνωρίσει ακόμη και αν δεν έχει πλήρες μετωπικό πλάνο του προσώπου σας (ή ακόμα και αν το πρόσωπό σας δεν είναι στην φωτογραφία καθόλου), χάρη σε ένα αλγόριθμο μάθησης της μηχανής αναζήτησης που μπορεί να μελετήσει τα άλλα στοιχεία στην εικόνα που σχετίζονται με τα δεδομένα της φωτογραφίας.

Πώς μαθαίνουν να βλέπουν οι υπολογιστές

Η τεχνική ονομάζεται συνελικτική νευρωνική δικτύωση (convolutional neural networking) και πήρε το όνομά της, τόσο από τη μαθηματική πράξη που ονομάζεται συνέλιξη, όσο και από τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ο εγκέφαλος μαθαίνει μέσω της δημιουργίας συνάψεων μεταξύ των νευρώνων και όσο πιο συχνά στέλνεται ένα σήμα μέσω κάποιων νευρώνων, τόσο πυκνότερες γίνονται αυτές οι συνάψεις. Στο ίδιο πνεύμα, όταν οι υπολογιστές διαπιστώσουν ομοιότητες μεταξύ δύο εικόνων, αποδίδουν ένα συντελεστή βαρύτητας σε αυτές τις ομοιότητες. Στα συνελικτικά νευρωνικά δίκτυα, ο στόχος είναι να εκπαιδευτεί ο υπολογιστής να αναγνωρίζει τις αλλαγές στο συντελεστή βαρύτητας μεταξύ αυτών των συνάψεων, ώστε να μπορεί να αποφανθεί με αυξανόμενη ακρίβεια για το αν η εικόνα ταιριάζει.

Στόχος του Facebook είναι οι υπολογιστές να κατανοήσουν την ενσυναίσθηση. Προφανώς, δε θα είναι σε θέση να αισθανθούν ό,τι αισθάνονται οι άνθρωποι, αλλά μπορεί να εκπαιδευτούν να αναγνωρίζουν ποιά είναι τα συναισθήματα και πώς αντιδρούν οι άνθρωποι σε αυτά. Με αυτό το επίπεδο της κατανόησης, το Facebook θα μπορούσε, για παράδειγμα, να δίνει προειδοποίηση όταν είστε έτοιμοι να δημοσιεύσετε μια φωτογραφία σας όπου εμφανίζεστε μεθυσμένος.

«Αυτή είναι η μεγάλη αποστολή που έχουμε στο Facebook και που προσπαθούμε να εκπληρώσουμε», δήλωσε ο Γιάν Λεκούν, διευθυντής έρευνας τεχνητής νοημοσύνης. «Μηχανές που καταλαβαίνουν τους ανθρώπους».