Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του Πολυνομοσχεδίου για την Παιδεία

Προς: - κ. Αρ. Μπαλτά, Υπουργό Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων  

            - κ. Τ. Κουράκη, Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας               

            Θέμα:  «Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του Πολυνομοσχεδίου για την Παιδεία»

Κοιν: «Πίνακας Αποδεκτών»

Κύριοι Υπουργοί,

Η Ε.Σ.Α.μεΑ, με το παρόν έγγραφό της, αφού μελέτησε με προσοχή το πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας -το οποίο  ατύπως δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εκπαιδευτική πύλη www.alfavita.gr και συνεπώς δε γνωρίζουμε εάν είναι το τελικό κείμενο- επί αυτού λοιπόν του κειμένου καταθέτει μία δέσμη προτάσεων στοχεύοντας στη διευθέτηση κατεπειγόντων θεμάτων που αφορούν στο χώρο της ειδικής εκπαίδευσης. Τα θέματα αυτά έχουν κατατεθεί εγγράφως και συζητήθηκαν αναλυτικά με εσάς και τους εκπροσώπους της Ε.Σ.Α.μεΑ. στη συνάντηση που έλαβε χώρα στις 19 Μαρτίου 2015 στο γραφείο σας. 

Στο υπό κατάρτιση νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή των Ελλήνων, συμπεριλαμβάνονται διατάξεις με τις οποίες, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, βελτιώνεται το πλαίσιο λειτουργίας της Ειδικής Εκπαίδευσης.

Στο νομοσχέδιο αυτό εμπεριέχονται θετικές διατάξεις, όπως η διάταξη με την οποία υιοθετείται ο όρος «Ειδική Εκπαίδευση» και η κατάργηση του αδόκιμου όρου «Ειδική Αγωγή». Εκτός των θετικών διατάξεων του ν/σ θα πρέπει να σας αναφέρουμε ότι στην προαναφερθείσα  συνάντηση που είχαμε μαζί σας συζητήθηκε και πρόταση της Ε.Σ.Α.μεΑ. που αφορούσε στη δημιουργία Ομάδας Εργασίας στο Υπουργείο Παιδείας με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ. για το σχεδιασμό δράσεων, μέσω των οποίων θα διευθετηθούν άμεσα και κατεπείγοντα θέματα, ώστε το νέο σχολικό έτος 2015 -2016 στις σχολικές δομές της ειδικής εκπαίδευσης να ξεκινήσει χωρίς τα συνήθη προβλήματα! Η υλοποίηση της ανωτέρω πρότασης, η οποία έτυχε της γενικής αποδοχής σας,  αναμένεται ακόμα.

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. με γνώμονα τα μείζονα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια στην Ειδική Εκπαίδευση και τα οποία αφορούν είτε σε θεσμικά θέματα, είτε στη λειτουργία των σχολικών δομών Ειδικής Εκπαίδευσης, είτε στην επαγγελματική αποκατάσταση των εκπαιδευτικών με αναπηρία και ατόμων με αναπηρία που ανήκουν στο Ε.Β.Π. και Ε.Ε.Π, επικεντρώνεται στην κατάθεση προτάσεων που στοχεύουν στην άμεση επίλυσή τους και οι οποίες έχουν τύχει της στήριξής σας το προηγούμενο χρονικό διάστημα. 

Μέρος Α΄:

Συμπερίληψη διατάξεων για την άμεση επαγγελματική αποκατάσταση των εκπαιδευτικών με αναπηρία, όπως και των ατόμων με αναπηρία που ανήκουν στο Ε.Ε.Π. και στο Ε.Β.Π.

Αιτιολογική Έκθεση: 

Με την υπουργική απόφαση 128005/Δ2/08-08-2014 (ΦΕΚ 2217/13.08.2014τ.Β́) που εκδόθηκε βάσει της παρ. 2^α και παρ. 19 του άρθρου 28 του ν. 4186/2013 καταργήθηκε ο Πίνακας Α΄, σύμφωνα με τον οποίο προσλαμβάνονταν οι εκπαιδευτικοί ΑμεΑ σε ποσοστό 20% επί των προσλήψεων στην Ειδική Εκπαίδευση. Με την κατάργησή του Πίνακα Α΄, όπως αυτός καθορίζονταν στην παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3699, οι εκπαιδευτικοί με αναπηρία που εργάζονταν ως αναπληρωτές δεν μπόρεσαν να προσληφθούν στο σύστημα της ειδικής εκπαίδευσης το σχολικό έτος 2014 -2015.

Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα το προηγούμενο σχολικό έτος, επί συνόλου 2653 προσλήψεων στην Ε.Α.Ε. οι εκπαιδευτικοί με αναπηρία που προσλήφθηκαν είναι μόλις 191 και για τις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης, ποσοστό δηλαδή, περίπου 7%. Αν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι πολλοί εκπαιδευτικοί Α.μεΑ. δεν είχαν καν το δικαίωμα να κάνουν αίτηση λόγω έλλειψης δεκάμηνου, το ποσοστό είναι ακόμη μικρότερο!

Επιπλέον, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, οι κωφοί, τυφλοί, παραπληγικοί εκπαιδευτικοί εξαιρούνται των προσλήψεων από τα ΚΕΔΔΥ και το θεσμό της παράλληλης στήριξης.

Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι πολλοί προσληφθέντες εκπαιδευτικοί με αναπηρία προσλήφθηκαν μακριά από τον τόπο υποστήριξής τους (νοσοκομεία, γιατρούς, οικογένεια) με σοβαρές συνέπειες για την υγεία τους και ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η  κατάργηση του Πίνακα Α΄ οδήγησε συγχρόνως και στην υποστελέχωση των σχολικών μονάδων με εκπαιδευτικούς, Ε.Ε.Π./Ε.Β.Π. 

Για να επιλυθούν τα ανωτέρω μείζονα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στο χώρο της Ειδικής Εκπαίδευσης ζητούμε στο παρόν νομοσχέδιο να συμπεριληφθούν διατάξεις, βάσει των οποίων θα επανέλθει ο Πίνακας Α΄ για την πρόσληψη αναπληρωτών εκπαιδευτικών ατόμων με αναπηρία, όπως και Ε.Β.Π. και Ε.Ε.Π.

Υπογραμμίζουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι βουλευτές του πρωτοστάτησαν για την επαναφορά του Πίνακα Α΄, όπως και για την κατά προτεραιότητα πρόσληψη εκπαιδευτικών με αναπηρία στη Γενική Εκπαίδευση. Επομένως, η διευθέτηση του ανωτέρω θέματος που αφορά στην επαγγελματική αποκατάσταση των εκπαιδευτικών με αναπηρία πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας και της Κυβέρνησης,  βάσει και των προεκλογικών και προγραμματικών δεσμεύσεων σας. 

Επίσης ζητούμε να ενταχθεί διάταξη, μέσω της οποίας θα καθοριστεί ο διορισμός των εκπαιδευτικών με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω κατά προτεραιότητα σε ποσοστό 10% στη Γενική Εκπαίδευση. Με αυτό το μέτρο η ισχύουσα νομοθεσία θα εναρμονιστεί με την νομοθεσία άλλων ανεπτυγμένων χωρών, με τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ν. 4074/2012) καθώς και με ευρωπαϊκές οδηγίες όπως η Οδηγία 2000/78/ΕΚ που αφορά στην ίση μεταχείριση στην απασχόληση και έχει ενσωματωθεί στο εθνικό μας δίκαιο με την ψήφιση του ν. 3304/2005.

Προτεινόμενες διατάξεις:

1. «Από εδώ και στο εξής επαναφέρονται  σε ισχύ οι διατάξεις του  άρθρου 22 του ν.3699/2008. Από την ισχύ της παρούσας διάταξης καταργείται η παρ. 2^α του άρθρου 28 του ν. 4186/2013.»

1. «Για την πρόσληψη αναπληρωτών ωρομισθίων Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. ισχύουν τα όσα ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3699/2008. Κάθε διάταξη αντίθετη με την παρούσα καταργείται.»

1. «Το άρθρο 8 του ν. 4283/2014 αντικαθίσταται ως εξής:     
2.    Στο τέλος του άρθρου 9 του ν. 3848/2010 «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού − Καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 71) προστίθεται παράγραφος 15 ως εξής: «15. Από δω και στο εξής  μπορούν να προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές εκπαιδευτικοί στη Γενική Εκπαίδευση, σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) κατά προτεραιότητα σε κάθε κλάδο και ειδικότητα, άτομα που είναι ικανά για εκπαιδευτικό έργο, σύμφωνα με το ν. 3528/2007 «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ.» (Α΄ 26) και έχουν αναπηρία σε ποσοστό  πενήντα τοις εκατό και άνω (50%), η οποία βεβαιώνεται με πιστοποιητικό του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) του ν. 3863/2010 (Α΄ 115) και κάθε αρμόδιας δημόσιας αρχής εφόσον είναι σε ισχύ. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί δεν μπορούν να τοποθετούνται σε ποσοστό άνω του εικοσιπέντε τοις εκατό (25%) ανά σχολική μονάδα.

Μέρος 2^ο : Σύσταση τμήματος για θέματα ειδικής εκπαίδευσης στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Αιτιολογική έκθεση:

1. Η δημιουργία τμήματος Ειδικής εκπαίδευσης στο Ι.Ε.Π. καθίσταται αδήριτη καθώς οι ιδιαιτερότητες της Ειδικής Εκπαίδευσης  αποτυπώνονται ξεκάθαρα στον ιδιαίτερο νόμο της ειδικής αγωγής το ν.3699/2008, αλλά και στον πρόσφατο νόμο 4186/2013, άρθρο 28. Άλλωστε, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο υπάρχει διακριτή διεύθυνση Ειδικής Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας, όπως υπήρχε τμήμα Ειδικής Αγωγής στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο – Τέτοιου είδους τμήματα απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, μια και στοχεύουν σε μαθητικό πληθυσμό και σε εκπαιδευτικές δομές ιδιαίτερα ευαίσθητες.  
2. Πέρα από τις συνάφειες των μεταπτυχιακών τίτλων που θα χειριστεί το τμήμα αυτό του Ι.Ε.Π, υπάρχουν μια σειρά από θέματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και αποσκοπούν στην ομαλή λειτουργία της ειδικής εκπαίδευσης, με την υποχρεωτική συμμετοχή της πλέον αρμόδιας για τα θέματα αυτά, Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία.

Για τους παραπάνω λόγους προτείνουμε την συμπερίληψη των παρακάτω διατάξεων:

1. Στο τέλος της παρ.1 του άρθρου 13 του ν. 3966/2011 (ΦΕΚ 118 Α΄) προστίθεται περίπτωση στ) ως εξής: «στ) Ειδικής αγωγής και Εκπαίδευσης Γ΄». Στο Γραφείο αυτό προΐσταται Σύμβουλος Α΄ ή Β΄ Ειδικής Εκπαίδευσης του Ι.Ε.Π. ή αποσπασμένος στο Ι.Ε.Π. εκπαιδευτικός Ειδικής Εκπαίδευσης, στον οποίο έχουν ανατεθεί καθήκοντα Συμβούλου Α΄ ή Β΄ Ειδικής Εκπαίδευσης του Ι.Ε.Π.

2. Στο α΄ εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 13 του νόμου 3966/2011 διαγράφεται η φράση «την ειδική αγωγή και εκπαίδευση» και προστίθεται στο τέλος του εδαφίου αυτού, εδάφιο ως εξής: «Το τμήμα Γ΄ είναι αρμόδιο για κάθε θέμα που αφορά στην Ειδική Εκπαίδευση. Ειδικότερα θέματα οργάνωσης, λειτουργίας και αξιολόγησης της Ειδικής Εκπαίδευσης,  προσδιορίζονται με Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται κατόπιν εισήγησης του Ι.Ε.Π. Για τον σκοπό αυτό με απόφαση του Δ.Σ. του Ι.Ε.Π. συγκροτούνται επιτροπές υπό την προεδρεία του προϊσταμένου του Γραφείου Γ΄ και την υποχρεωτική συμμετοχή εκπροσώπου της Ε.Σ.Α.μεΑ, με τους αναπληρωτές τους. Στην αρμοδιότητα των ανωτέρω Επιτροπών είναι και οι προϋποθέσεις σύστασης κλάδων συμβούλων Ε.Ε.Π, η στοχοθεσία και οι αντικειμενικοί δείκτες για την ετήσια αξιολόγηση των ΚΕΔΥ, η έκδοση κανονισμού λειτουργίας τους και η έκδοση κανονισμού καθηκόντων του προσωπικού τους, ο σχεδιασμός, η μεθοδολογία και η παρασκευή νέων/υποστηρικτικών τεχνολογιών και ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού, οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού τυφλών και κωφών μαθητών καθώς και η διαδικασία εκμάθησης και πιστοποίησης της νοηματικής και της γραφής braille, προγράμματα συμβουλευτικής και επιμόρφωσης γονέων».

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο είχε τμήμα με πρόεδρο Ειδικής Αγωγής. Αυτή τη στιγμή όλα τα θέματα Ειδικής Εκπαίδευσης περνάνε από την γενική εκπαίδευση όπου δεν υπάρχει κανένας να τα διαχειριστεί. 

Κόστος δεν υπάρχει γιατί δεν θα υπάρχει επιμίσθιο. Πρόκειται όχι για διοικητικό, αλλά για επιστημονικό τμήμα.

Παρατηρήσεις επί των διατάξεων του άρθρου 47:

Στην αρχή της παρ. 12 αναφέρονται τα εξής :

[12. Η παράγραφος 15 του άρθρου 28 του ν.4186/2013 αντικαθίσταται ως εξής: «Στα τμήματα των σχολικών μονάδων γενικής πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, που φοιτούν μαθητές με διαγνωσμένη από αρμόδιο δημόσιο φορέα (ΚΕΔΔΥ, Υγειονομική Επιτροπή ή Δημόσιο Νοσοκομείο) αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες,………………….]

Η διαπίστωση των εκπαιδευτικών αναγκών είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των ΚΕΔΔΥ και των ΕΔΕΑΥ και όχι Υγειονομικών Επιτροπών των ΚΕΠΑ ή νοσοκομείων που πιστοποιούν και αξιολογούν την αναπηρία. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η διαπίστωση και διάγνωση ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών είναι μία ξεχωριστή πράξη που απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις.

Γι’ αυτό το λόγο προτείνουμε η ανωτέρω παράγραφος να διατυπωθεί ως εξής:

[12. Η παράγραφος 15 του άρθρου 28 του ν.4186/2013 αντικαθίσταται ως εξής: «Στα τμήματα των σχολικών μονάδων γενικής πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, που φοιτούν μαθητές με πιστοποιημένη αναπηρία  από αρμόδιο δημόσιο φορέα (Υγειονομική Επιτροπή ή Δημόσιο Νοσοκομείο) και διαγνωσμένες  ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες από δημόσιους φορείς όπως τα ΚΕΔΔΥ, ΕΔΕΑΥ………………….]

Κύριοι Υπουργοί,

Η Ε.Σ.Α.μεΑ. αιτείται οι ανωτέρω προτάσεις μας να συζητηθούν με εσάς και τους συνεργάτες σας πριν την κατάθεση του συγκεκριμένου πολυνομοσχεδίου στην Βουλή των Ελλήνων.

                                                          Με εκτίμηση

                       Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ               Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

                  Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ                 ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ

Πίνακας Αποδεκτών

-Πρωθυπουργό της χώρας κ. Αλ. Τσίπρα

-Υπουργό Επικρατείας κ. Ν. Παππά

-Υπουργό Επικρατείας κ. Αλ.  Φλαμπουράρη

-Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων

-κ. Δ. Χασάπη, Γεν. Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας

-Προϊστάμενο Διεύθυνσης Ειδικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας κ. Κ. Λολίτσα

-Φορείς Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.