Alfavita Newsroom Συνέντευξη Προέδρου ΟΙΕΛΕ για το alfavita
- Ποια είναι η κατάσταση στην ιδιωτική εκπαίδευση σήμερα;
Η βίαιη και ταχύτατη εμπορευματοποίηση του εκπαιδευτικού συστήματος δημιουργεί μια εξαιρετικά έντονη κινητικότητα στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Στην τυπική ιδιωτική εκπαίδευση (δηλ. στο χώρο των ιδιωτικών σχολείων) αυτό εκφράζεται με την επένδυση εκατομμυρίων ευρώ από πολυεθνικά funds σε ιστορικά σχολεία, όπως το CGS, η Σχολή Μωραΐτη, τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, τα Εκπαιδευτήρια «ο Πλάτων», η Ελληνογερμανική Αγωγή Παναγέα-Σάββα, τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα-Λιναρδάτου, τα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη στη Θεσσαλονίκη.
Εκτιμώ ότι τα funds επενδύουν σε αυτή τη χρονική στιγμή, επειδή έχουν λάβει διαβεβαιώσεις από την ελληνική κυβέρνηση πως θα δοθούν «κίνητρα» στους γονείς-πελάτες να επιλέξουν τα συγκεκριμένα σχολεία, έτσι ώστε όχι μόνο να εξαγοράσουν κι άλλα σχολεία, αλλά να επεκτείνουν τα ήδη υπάρχοντα. Η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στους επενδυτές ότι οι μαθητές ιδιωτικών σχολείων μέσω ενός παράλληλου απολυτηρίου (όπως το ΙΒ) θα εισάγονται στο δημόσιο πανεπιστήμιο χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις. Αυτό από μόνο του θα είναι ισχυρό κίνητρο για χιλιάδες γονείς.
Δεν νομίζω όμως ότι θα μείνουν μόνο σε αυτό. Θεωρώ ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να μεγαλώσει την πίτα των ιδιωτών στην τυπική εκπαίδευση. Σήμερα το ποσοστό των μαθητών που φοιτούν στα ιδιωτικά σχολεία βρίσκεται περίπου στο 8%. Οι ιδιοκτήτες – ακόμη και με δηλώσεις τους στα ΜΜΕ – θεωρούν ότι αυτό το ποσοστό πρέπει να υπερβεί το 25%. Για να υπάρξουν τέτοιου μεγέθους εκροές από τη δημόσια προς την ιδιωτική εκπαίδευση, θα πρέπει να υπάρξει κι άλλο κίνητρο, πέρα από το παράλληλο απολυτήριο. Αυτό θα είναι η υλοποίηση της προεκλογικής δέσμευσης της ΝΔ για την καθιέρωση της ελεύθερης γονεϊκής επιλογής σχολείου, επομένως την επιβολή του voucher. Αν αυτό νομοθετηθεί (πιστεύω ότι η κρίσιμη αυτή ρύθμιση δεν θα προωθηθεί από την τωρινή, αλλά από την επόμενη Βουλή), τότε θα μιλάμε επισήμως για το τέλος του δημόσιου σχολείου. Σε όποια χώρα εφαρμόστηκε η δήθεν ελεύθερη επιλογή σχολείου από τους γονείς (η πείρα έχει δείξει ότι τελικά το σχολείο επιλέγει, όπως γίνεται σήμερα με τα πρότυπα, πχ), το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα υπέστη τεράστια βλάβη. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όπου οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για την εκπαίδευση είναι πολύ χαμηλές, το δημόσιο σχολείο δεν θα αντέξει και θα παραδοθεί εν μέρει ή εν συνόλω στα χέρια ιδιωτών.
- Έχουμε αντίστοιχη κινητικότητα και στη μη τυπική ιδιωτική εκπαίδευση;
Γενικώς, το χρήμα ρέει άφθονο στην ιδιωτική εκπαίδευση, επομένως και η μη τυπική δεν θα μπορούσε να είναι εκτός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εξαγορά του Ομίλου ΑΚΜΗ από τη BC Partners για ένα εξωπραγματικό για τα δεδομένα της εκπαίδευσης ποσό, κοντά στα 250 εκ. ευρώ! Βεβαίως και γι’ αυτό χρειάστηκε το «ευεργετικό» χέρι της κυβέρνησης που καθιέρωσε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, η οποία έκοψε περίπου 25.000 παιδιά από την ανώτατη εκπαίδευση. Από τα πρώτα στοιχεία που έχουν συλλεγεί, φαίνεται ότι περίπου 16.000 από τα παιδιά αυτά καταλήγουν στα ιδιωτικά ΙΕΚ, τα οποία από την πρώτη χρονιά εφαρμογής της ΕΒΕ τετραπλασίασαν το τζίρο τους!
Ισχυρά έχουν ευνοηθεί και τα φροντιστήρια, διότι η εγκατάλειψη του δημόσιου σχολείου, η εξετασιοκεντρική παράνοια του συστήματος και η καθιέρωση των πρότυπων σχολείων τροφοδοτεί με χιλιάδες μαθητές τους ιδιώτες. Εδώ να σημειωθεί και η ευρωπαϊκή πρωτοτυπία της απρόσκοπτης λειτουργίας μιας παράνομης δομής, των Κέντρων Μελέτης (δηλ. των Φροντιστηρίων Δημοτικού), που λειτουργούν χωρίς να έχουν ελεγχθεί τα κτήρια, χωρίς να γνωρίζουμε ποιοι διδάσκουν και με τι προσόντα, με μεταφορά (!!) μαθητών από ανέλεγκτα οχήματα και με οδηγούς τους ιδιοκτήτες (!!) ή ακόμη και τους εκπαιδευτικούς. Και είναι θλιβερό, όπως έχουμε καταγγείλει, ότι τα παράνομα αυτά Κέντρα Μελέτης συνεργάζονται ακόμη και με δημόσια σχολεία για τη επικίνδυνη αυτή και χωρίς κανένα έλεγχο μεταφορά των παιδιών. Τέλος, η εγκατάλειψη του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας στέλνει αφειδώς παιδιά στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών. Διόλου τυχαία, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ, οι δαπάνες των ελληνικών οικογενειών για Φροντιστήρια και Κέντρα Ξένων Γλωσσών φθάνουν περίπου τα 1,2 δις ευρώ το χρόνο!
- Οι εκπαιδευτικοί έχουν αποκομίσει μισθολογικά κέρδη από αυτό τον πακτωλό χρημάτων;
Σημαντική η ερώτησή σας. Οι εκπαιδευτικοί τόσο στην τυπική όσο και στη μη τυπική εκπαίδευση όχι μόνο δεν έχουν απολαύσει τίποτε από την φρενήρη κερδοφορία των επιχειρηματιών της ιδιωτικής εκπαίδευσης, αλλά τα εισοδήματά τους έχουν συρρικνωθεί δραματικά την τελευταία 12ετία.
Στα ιδιωτικά σχολεία η ένταξη των εκπαιδευτικών το 2012 στο Ενιαίο Μισθολόγιο περιέκοψε τις αποδοχές κατά 35-40% περίπου. Οι ιδιοκτήτες των σχολείων σε καιρό κρίσης «προικίστηκαν» από την τότε κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου με 30 εκ. ευρώ ετησίως στα οποία προστέθηκε η δίωρη αύξηση του ωραρίου χωρίς αμοιβή, άρα συν 12 εκ. ευρώ το χρόνο. Επιπλέον, από το 2016 κι έπειτα τα ιδιωτικά σχολεία έχουν αύξηση εγγραφών περίπου 8-10% ετησίως. Και ενώ αναμφίβολα παρατηρείται έκρηξη κερδών και η εργασία στα ιδιωτικά σχολεία έχει εντατικοποιηθεί σε παρανοϊκό βαθμό, ελάχιστα σχολεία δίνουν αυξήσεις πάνω από τον βασικό εκπαιδευτικό μισθό. Οι κακές εργασιακές συνθήκες και οι χαμηλές αμοιβές σπρώχνουν πολλούς εκπαιδευτικούς μακριά από την ιδιωτική εκπαίδευση και για το λόγο αυτό θα καλέσουμε σε διάλογο τους εκπροσώπους των ιδιοκτητών, ώστε να υπάρξουν κίνητρα στους συναδέλφους. Ελπίζω να κατανοήσουν ότι είναι σημαντικότερο το να κρατηθεί ψηλά η ποιότητα των σχολείων με τη διατήρηση του εκπαιδευτικού προσωπικού από το βραχυπρόθεσμο κέρδος.
Πολύ χειρότερη είναι η κατάσταση των εκπαιδευτικών στα Φροντιστήρια και στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών. Οι συνάδελφοί μας εκεί, μετά την κατάρρευση των συλλογικών συμβάσεων το 2012 και την κατάργηση της μετενέργειας, έχασαν πάνω από το 60% των αποδοχών τους. Ευτυχώς, ο Νόμος 4415/2016 βελτίωσε κάπως την κατάσταση, αλλά ακόμη και μετά τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού τα τελευταία χρόνια οι εκπαιδευτικοί στις συγκεκριμένες μονάδες δεν έχουν φτάσει μισθολογικά στα επίπεδα του 2012. Είναι, βέβαια, τραγικό ότι στα ιδιωτικά ΙΕΚ που έχουν πλημμυρίσει με σπουδαστές λόγω της Ε.Β.Ε. το κατώτατο ωρομίσθιο είναι στο αστρονομικό ποσό των …5 ευρώ!
Στόχος μας είναι το επόμενο διάστημα να υπάρξει κίνηση μαζί με τα πρωτοβάθμια σωματεία για την υπογραφή συλλογικής σύμβασης σε όλους τους χώρους της μη τυπικής εκπαίδευσης, ακόμη και στο χώρο των ΙΕΚ που δεν υπάρχει εργοδοτική συνδικαλιστική κάλυψη.
- Η πολιτεία οφείλει να εποπτεύει την ιδιωτική εκπαίδευση. Συχνά όμως η ΟΙΕΛΕ καταγγέλλει την έλλειψη εποπτείας. Ποια είναι η κατάσταση;
Διάγουμε μια μακρά ιστορική περίοδο ισχνότατης εποπτείας της πολιτείας στην τυπική ιδιωτική εκπαίδευση. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός της μονομερούς υπέρ των ιδιοκτητών νομοθέτησης της τελευταίας 6ετίας. Συχνά ανάμεσα στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και στα ιδιωτικά σχολεία αναπτύσσονται σχέσεις μικροδιαπλοκής. Οι έλεγχοι είναι προειδοποιημένοι, οι καταγγελίες μας είτε δεν εξετάζονται καθόλου είτε εξετάζονται εικονικά, Διευθύνσεις καλύπτουν απίστευτες παρανομίες, υπάλληλοι Διευθύνσεων δίνουν εσκεμμένα λανθασμένες πληροφορίες σε εκπαιδευτικούς (είχαμε περιπτώσεις που υπάλληλοι Διεύθυνσης έλεγαν σε ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς ότι έχουν 40 ώρες ωράριο!). Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 η ΟΙΕΛΕ κατέθεσε 49 πλήρως τεκμηριωμένες καταγγελίες για βαρύτατες παρανομίες ιδιωτικών σχολείων. Από αυτές, εξετάστηκαν επί της ουσίας …2 (!) και, φυσικά, οι ιδιοκτήτες αθωώθηκαν. Στα πειθαρχικά συμβούλια, ενώ σε εκπαιδευτικούς δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης επιβάλλονται αυστηρές ποινές, οι ιδιοκτήτες για βαρύτατες παραβάσεις σχεδόν πάντοτε είτε αθωώνονται είτε τιμωρούνται με την εξοντωτική ποινή της «έγγραφης επίπληξης» είτε οι υποθέσεις τους τραβάνε εσκεμμένα σε μάκρος για να παραγραφούν. Ακόμη αναμένουμε (εδώ και 2 χρόνια…) στατιστικά στοιχεία από τα πειθαρχικά συμβούλια για τις αποφάσεις σε υποθέσεις ιδιοκτητών…
Στα Φροντιστήρια και στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών, η εποπτεία είναι ακόμη πιο ασθενική. Επί υπουργίας Αρβανιτόπουλου, οι πειθαρχικές αρμοδιότητες αφαιρέθηκαν από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και επανήλθαν με τόσο ασαφή τρόπο, ώστε να μην πραγματοποιούνται έλεγχοι επί της ουσίας. Σε ΙΕΚ και Κολλέγια οι ιδιοκτήτες κάνουν κυριολεκτικά ό,τι θέλουν. Κανείς δεν ελέγχει επί της ουσίας τα προγράμματα σπουδών, δεν υπάρχει προσοντολόγιο, δίδονται μαϊμού τίτλοι, συγκροτούνται τμήματα-φαντάσματα. Και, βεβαίως, σε όλους αυτούς τους χώρους η εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας είναι αναιμική. Κυρίως διότι οι Επιθεωρήσεις έχουν «ξεδοντιαστεί» την περίοδο των μνημονίων και οι επιθεωρητές αριθμητικά δεν επαρκούν.
- Πώς βλέπετε το μέλλον της εκπαίδευσης ευρύτερα;
Το δημόσιο αγαθό της Παιδείας με την πολιτική της παρούσας κυβέρνησης αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο και δεν είμαι βέβαιος, αν οι πολίτες και οι κοινωνικές συλλογικότητες έχουν αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος.
Θεωρώ ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει αποφασίσει να τελειώσει με το σχολείο ως μοχλό κοινωνικής κινητικότητας και έχει ως κεντρικό πολιτικό στόχο όχι απλώς την παγίωση αλλά την ενίσχυση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Η ανάγκη για χιλιάδες ανειδίκευτους εργαζόμενους σε χώρους όπως στην αγροδιατροφή ή στον τουρισμό και στην εστίαση, έφερε την ψήφιση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής που σπρώχνει χιλιάδες παιδιά έξω από την πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Τώρα ο αριθμός των εισακτέων επιχειρείται να μειωθεί ακόμη περισσότερο με την δυναμική εισροή μαθητών με παράλληλα απολυτήρια από τα ιδιωτικά σχολεία χωρίς εξετάσεις. Η εκτίμησή μου είναι πως, αν συνεχιστεί αυτή η πολιτική, οι πιθανότητες του παιδιού μιας μέσης οικογένειας που φοιτά σε δημόσιο σχολείο για να εισαχθεί σε μια σχολή υψηλής ζήτησης (ιατρική, νομική, πολυτεχνείο, οικονομικές σχολές, πληροφορική) θα μειωθούν στο ελάχιστο. Πρόκειται λοιπόν για μια ακραία ταξική πολιτική όπου σταδιακά ο μη έχων θα δυσκολεύεται αφάνταστα να απολαμβάνει δημόσια αγαθά, όπως είναι η εκπαίδευση, η υγεία, το νερό.
Είμαι υποχρεωμένος να τονίσω, όπως έκανα στις κοινές συσκέψεις ΔΟΕ-ΟΛΜΕ-ΟΙΕΛΕ, ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως πρώτη προτεραιότητα η πολιτική ακραίας εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης. Το εκπαιδευτικό κίνημα θα πρέπει να αντιδράσει συνολικά στην έμμεση κατάργηση των πανελλαδικών με τη θεσμοθέτηση παράλληλων τρόπων εισαγωγής παιδιών κυρίως από την ιδιωτική εκπαίδευση στο δημόσιο πανεπιστήμιο, στην είσοδο επιχειρηματικών συμφερόντων στη δημόσια εκπαίδευση (βλέπε Ωνάσεια) και, κυρίως, να είναι έτοιμο για την τελική μάχη που εκτιμώ ότι θα δοθεί με το θέμα της ελεύθερης γονεϊκής επιλογής και την καθιέρωση των vouchers. Διότι οι συνέπειες δεν θα είναι δραματικές μόνο για το δημόσιο σχολείο αλλά και για τις εργασιακές σχέσεις των δημόσιων εκπαιδευτικών που ενδεχομένως να χάσουν ακόμη και τη στοιχειώδη προστασία που σήμερα το Σύνταγμα τους παρέχει.
Εν κατακλείδι, επιτρέψτε μου να πω πως το πολιτικό σχέδιο εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν έχει στην καρδιά της το παιδί και την κοινωνία, αλλά τα συμφέροντα ορισμένων επιχειρηματιών της αγοράς και των παιδιών μιας προνομιούχας τάξης που βολεύεται με την αναπαραγωγή των ανισοτήτων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έκτακτο επίδομα έως 1.700 ευρώ σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 10/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
