Εκπαιδευτικοί - Δημόσιοι υπάλληλοι: Πώς διαμορφώνεται το εφάπαξ

Ένα από τα πιο εμβληματικά βοηθήματα του ασφαλιστικού συστήματος, το εφάπαξ, βρίσκεται πλέον σε διαρκή καθοδική πορεία, αφήνοντας χιλιάδες εργαζομένους να πληρώνουν εισφορές χωρίς πραγματική προοπτική ανταπόδοσης.

Περίπου 700.000 ασφαλισμένοι σε Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ και του ιδιωτικού τομέα καταβάλλουν κάθε μήνα κρατήσεις που, όπως φαίνεται, αποδίδουν ολοένα και λιγότερο.

Τομή που άλλαξε τα πάντα

Η αρχή της καθίζησης εντοπίζεται στον νόμο Κατρούγκαλου (4387/2016), ο οποίος επέφερε ριζικές αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ. Από την 1η Ιανουαρίου 2014, το βοήθημα υπολογίζεται με δύο τμήματα:

• Για τα έτη ασφάλισης έως το 2013, ισχύει ο παλαιός τρόπος, με βάση το 60% του μέσου όρου αποδοχών της πενταετίας 2009-2013.

• Για τα έτη μετά το 2014, οι εισφορές ουσιαστικά επιστρέφονται άτοκα, χωρίς πραγματική απόδοση.

Αυτός ο νέος μηχανισμός, που εφαρμόζεται πλέον σε όλα τα Ταμεία Πρόνοιας, έχει οδηγήσει σε δραματική συρρίκνωση του εφάπαξ.

Μείωση έως 15.000 ευρώ

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει ο «Ελεύθερος Τύπος», οι απώλειες για τους δημοσίους υπαλλήλους αγγίζουν τις 10.000 ευρώ μέσα σε μία δεκαετία, ενώ ως το 2029 η συνολική μείωση υπολογίζεται στα 15.000 ευρώ.

Ενδεικτικά, υπάλληλος του Δημοσίου με 37 έτη υπηρεσίας και μέσο μισθό 1.600 ευρώ έπαιρνε το 2013 35.520 ευρώ εφάπαξ. Το 2022, το ποσό αυτό έπεσε στα 27.372 ευρώ, ενώ το 2029 προβλέπεται να περιοριστεί στις 21.740 ευρώ.

«Κρατήσεις χωρίς αντίκρισμα» για τους νέους

Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δυσοίωνη για τους νέους ασφαλισμένους, ιδιαίτερα όσους εργάζονται εποχικά ή αλλάζουν συχνά επάγγελμα. Σε κλάδους όπως το εμπόριο και ο τουρισμός, η κράτηση 4% υπέρ εφάπαξ έχει εξελιχθεί σε μια σιωπηρή μείωση μισθού, καθώς ελάχιστοι θα καταφέρουν να παραμείνουν αρκετά χρόνια στον ίδιο φορέα για να θεμελιώσουν δικαίωμα παροχής.

Ενδεικτικά, οι πωλητές και οι ξενοδοχοϋπάλληλοι καταβάλλουν υποχρεωτικά εισφορές, αλλά σε περίπτωση αλλαγής επαγγέλματος ή διακοπής απασχόλησης, οι εισφορές αυτές παραμένουν ανενεργές – εκτός αν επιλέξουν να συνεχίσουν την καταβολή τους, κάτι σπάνιο. Έτσι, τα ποσά που πληρώνουν μετατρέπονται σε «πεταμένα λεφτά».

Οι απώλειες στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ

Η σταδιακή φθορά είναι ορατή και στους σταθερούς κλάδους. Στο Δημόσιο, οι εκπαιδευτικοί λαμβάνουν σήμερα κατά μέσο όρο 24.337 ευρώ, οι υπάλληλοι των ΟΤΑ 17.771 ευρώ, ενώ στα Σώματα Ασφαλείας το μέσο εφάπαξ ανέρχεται σε 18.380 ευρώ.

Αντίστοιχα, σε ΔΕΚΟ και τράπεζες, τα ποσά κυμαίνονται από 34.000 ευρώ στον ΟΤΕ έως 44.000 ευρώ στη ΔΕΗ, με τους εργαζομένους να βλέπουν χρόνο με τον χρόνο μειώσεις που εξαρτώνται από το πότε συνταξιοδοτούνται.

«Νοητή κεφαλαιοποίηση» και ο κοινός κουμπαράς

Από το 2014, όλα τα αποθεματικά των Ταμείων Πρόνοιας συγκεντρώνονται στον κοινό κουμπαρά του ΕΤΕΑΕΠ, ο οποίος σήμερα εκτιμάται γύρω στα 4 δισ. ευρώ. Το σύστημα της «νοητής κεφαλαιοποίησης» σημαίνει ότι οι εισφορές δεν επενδύονται με ατομικό τρόπο, αλλά διανέμονται συνολικά, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις να είναι περιορισμένες.

Η ανάγκη για νέα αρχιτεκτονική

Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση επισημαίνουν ότι το σύστημα εφάπαξ χρειάζεται ριζική αναθεώρηση. Προτείνουν η ασφάλιση να γίνει προαιρετική και να υιοθετηθεί ένα κεφαλαιοποιητικό μοντέλο «ατομικού κουμπαρά», ώστε κάθε εργαζόμενος να γνωρίζει επακριβώς πού πηγαίνουν οι εισφορές του και τι θα λάβει.

ΤΟ ΕΦΑΠΑΞ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

ΤΟ ΕΦΑΠΑΞ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

Με πληροφορίες από eleftherostypos.gr

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ για Εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ μόρια 2ης ξένης γλώσσας

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ 

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber