Η φράση «Οψόμεθα εις Φιλίππους» ακούγεται ακόμη και σήμερα, συχνά εντός της Βουλής, κυρίως από βουλευτές παλαιότερων γενεών. Έχει την έννοια του «θα λογαριαστούμε», «θα κλείσουμε τους ανοιχτούς μας λογαριασμούς» – και κουβαλά πίσω της μια ολόκληρη ιστορία που ξεκινά από την αρχαία Ρώμη και φτάνει έως τη νεότερη πολιτική ρητορική.
Η ιστορική ρίζα: Οι Φίλιπποι της Καβάλας
Η φράση γεννήθηκε μετά τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα στις 15 Μαρτίου του 44 π.Χ. Δύο χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 42 π.Χ., οι δολοφόνοι του, Μάρκος Ιούνιος Βρούτος και Γάιος Κάσσιος, βρέθηκαν αντιμέτωποι στους Φιλίππους της Μακεδονίας με τον θετό γιο του Καίσαρα, Οκταβιανό (τον μελλοντικό Αύγουστο), και τον πιστό στρατηγό του, Μάρκο Αντώνιο.
Η μάχη αυτή υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες συγκρούσεις των ρωμαϊκών εμφυλίων πολέμων, με περισσότερους από 200.000 στρατιώτες και χιλιάδες ιππείς.
Ο Μάρκος Αντώνιος προσπάθησε να περικυκλώσει τις δυνάμεις του Κάσσιου.
Ο Βρούτος κατάφερε προσωρινά να επικρατήσει απέναντι στον Οκταβιανό.
Ο Κάσσιος, πιστεύοντας ότι ηττήθηκαν συνολικά, αυτοκτόνησε με το ίδιο μαχαίρι που είχε δολοφονήσει τον Καίσαρα.
Στη δεύτερη φάση της μάχης, ο Βρούτος περικυκλώθηκε και ηττήθηκε. Ακολούθησε κι εκείνος το δρόμο της αυτοκτονίας.
Η νίκη αυτή άφησε τους Οκταβιανό και Αντώνιο κυρίαρχους στη Ρώμη, μέχρι τη μεταξύ τους σύγκρουση που κορυφώθηκε στη ναυμαχία του Άκτιου (31 π.Χ.), με νικητή τον Οκταβιανό.
Το όνειρο του Βρούτου και το «θα με δεις στους Φιλίππους»
Ο Πλούταρχος μας διασώζει μια μυστηριώδη λεπτομέρεια: πριν από τη μάχη, ο Βρούτος είδε σε όνειρο το «φάντασμα» του Ιουλίου Καίσαρα, που του είπε: «…όψει δε με περί Φιλίππους» – «θα με δεις κοντά στους Φιλίππους».
Ο Βρούτος απάντησε «όψομαι» («θα σε δω»). Και πράγματι, τον «είδε»: η μάχη των Φιλίππων σήμανε το τέλος του ίδιου και των ονείρων της παλαιάς ρωμαϊκής αριστοκρατίας.
Η φράση έμεινε να σημαίνει τη στιγμή της τελικής αναμέτρησης, της αλήθειας που δεν μπορεί να αποφευχθεί.
Από τη Ρώμη στο ελληνικό Κοινοβούλιο
Στη σύγχρονη πολιτική ρητορική, «Οψόμεθα εις Φιλίππους» χρησιμοποιείται κυρίως ως προειδοποίηση: ότι ο λογαριασμός θα έρθει, ακόμη κι αν καθυστερεί. Δεν είναι απλή απειλή, αλλά υπενθύμιση πως κάθε πράξη ή απόφαση θα κριθεί – πολιτικά, ιστορικά ή ηθικά.
Η φράση έχει ακουστεί αρκετές φορές από βουλευτές σε συνεδριάσεις της Βουλής, ως λεκτικό όπλο για να δηλώσει πως η πολιτική σύγκρουση δεν τελειώνει εδώ, αλλά θα ανανεωθεί με μεγαλύτερη ένταση.
Ένα διαχρονικό μάθημα
Η ιστορία των Φιλίππων δείχνει πως οι πολιτικές συγκρούσεις, όσο κι αν φαίνεται να κερδίζουν προσωρινά κάποιοι, καταλήγουν πάντα σε έναν «τελικό λογαριασμό». Αυτό το διαχρονικό νόημα κρατά ζωντανή τη φράση μέχρι σήμερα.
Όπως θα έλεγε ο ίδιος ο Καίσαρας μέσα από τον Πλούταρχο: οι Φίλιπποι είναι πάντα εκεί, για να μας θυμίζουν ότι κάθε μάχη, πολιτική ή προσωπική, έχει τη στιγμή της κρίσης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 4/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ