Νίκος Μακρής Πολύ συχνά στην καθημερινή μας γλώσσα εμφανίζεται η φράση «εν πάση περιπτώσει» – άλλοτε γραμμένη σωστά, άλλοτε λανθασμένα ως «εν πάσει περιπτώσει». Ας δούμε ποια είναι η ορθή μορφή, από πού προέρχεται και γιατί προκαλεί τόσο συχνά σύγχυση.
Η σωστή γραφή
Η ορθή μορφή είναι: «εν πάση περιπτώσει».
Η λέξη «πάση» είναι δοτική ενικού του θηλυκού επιθέτου πᾶσα (=κάθε, όλη). Επειδή η «περίπτωση» είναι θηλυκού γένους, η συμφωνία απαιτεί τον τύπο πάση.
Έτσι, η φράση σημαίνει κυριολεκτικά «σε κάθε περίπτωση», ακριβώς όπως χρησιμοποιείται και στη Νέα Ελληνική.
Γιατί εμφανίζεται το λάθος «εν πάσει περιπτώσει»;
Η λανθασμένη μορφή «εν πάσει» δημιουργείται από αναλογία με άλλες καθιερωμένες φράσεις:
πάσει δυνάμει (δοτική ουδετέρου «δυνάμει» → σωστό «πάσει»)
πάσει θυσία (θηλυκό «θυσία», αλλά με καθιερωμένη χρήση του τύπου «πάση» ή «πάσει» σε παλαιότερα κείμενα)
Αυτό οδηγεί σε σύγχυση και κάνει πολλούς να θεωρούν ότι και στην «περίπτωση» ταιριάζει το «πάσει». Ωστόσο, γραμματικά, η σωστή μορφή είναι μόνο «εν πάση περιπτώσει».
Παραδείγματα σωστής χρήσης
«Εν πάση περιπτώσει, η απόφαση ανήκει σε εσάς.»
«Δεν βρέθηκε λύση, αλλά, εν πάση περιπτώσει, η συζήτηση ήταν χρήσιμη.»
«Εν πάση περιπτώσει, το θέμα θα επανεξεταστεί σύντομα.»
Παρόμοιες φράσεις που συχνά μπερδεύουν
πάση θυσία → σωστό, επειδή «θυσία» είναι θηλυκό και η συμφωνία γίνεται με τον τύπο «πάση».
πάσει δυνάμει → σωστό, επειδή «δυνάμει» είναι ουδέτερο και εδώ εμφανίζεται ο τύπος «πάσει».
εν πάση περιπτώσει → σωστό, γιατί «περίπτωση» είναι θηλυκό.
Κάθε φορά που συναντούμε την έκφραση, να θυμόμαστε πως η «περίπτωση» είναι θηλυκή· άρα, γράφουμε «εν πάση περιπτώσει» και όχι «εν πάσει περιπτώσει».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ιστορική νίκη στο Τζόκερ: 19,89 εκατομμύρια ευρώ σε έναν παίκτη με μόνο 5 ευρώ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
