Νίκος Μακρής Πολύ συχνά στην καθημερινή μας γλώσσα εμφανίζεται η φράση «εν πάση περιπτώσει» – άλλοτε γραμμένη σωστά, άλλοτε λανθασμένα ως «εν πάσει περιπτώσει». Ας δούμε ποια είναι η ορθή μορφή, από πού προέρχεται και γιατί προκαλεί τόσο συχνά σύγχυση.
Η σωστή γραφή
Η ορθή μορφή είναι: «εν πάση περιπτώσει».
Η λέξη «πάση» είναι δοτική ενικού του θηλυκού επιθέτου πᾶσα (=κάθε, όλη). Επειδή η «περίπτωση» είναι θηλυκού γένους, η συμφωνία απαιτεί τον τύπο πάση.
Έτσι, η φράση σημαίνει κυριολεκτικά «σε κάθε περίπτωση», ακριβώς όπως χρησιμοποιείται και στη Νέα Ελληνική.
Γιατί εμφανίζεται το λάθος «εν πάσει περιπτώσει»;
Η λανθασμένη μορφή «εν πάσει» δημιουργείται από αναλογία με άλλες καθιερωμένες φράσεις:
πάσει δυνάμει (δοτική ουδετέρου «δυνάμει» → σωστό «πάσει»)
πάσει θυσία (θηλυκό «θυσία», αλλά με καθιερωμένη χρήση του τύπου «πάση» ή «πάσει» σε παλαιότερα κείμενα)
Αυτό οδηγεί σε σύγχυση και κάνει πολλούς να θεωρούν ότι και στην «περίπτωση» ταιριάζει το «πάσει». Ωστόσο, γραμματικά, η σωστή μορφή είναι μόνο «εν πάση περιπτώσει».
Παραδείγματα σωστής χρήσης
«Εν πάση περιπτώσει, η απόφαση ανήκει σε εσάς.»
«Δεν βρέθηκε λύση, αλλά, εν πάση περιπτώσει, η συζήτηση ήταν χρήσιμη.»
«Εν πάση περιπτώσει, το θέμα θα επανεξεταστεί σύντομα.»
Παρόμοιες φράσεις που συχνά μπερδεύουν
πάση θυσία → σωστό, επειδή «θυσία» είναι θηλυκό και η συμφωνία γίνεται με τον τύπο «πάση».
πάσει δυνάμει → σωστό, επειδή «δυνάμει» είναι ουδέτερο και εδώ εμφανίζεται ο τύπος «πάσει».
εν πάση περιπτώσει → σωστό, γιατί «περίπτωση» είναι θηλυκό.
Κάθε φορά που συναντούμε την έκφραση, να θυμόμαστε πως η «περίπτωση» είναι θηλυκή· άρα, γράφουμε «εν πάση περιπτώσει» και όχι «εν πάσει περιπτώσει».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
