Νίκος Μακρής Το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, επαναφέρει με οδυνηρή σαφήνεια την πολιτική εξοικονόμησης πόρων σε βάρος της ποιοτικής και ισότιμης εκπαίδευσης. Ειδικά στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, το νομοσχέδιο δεν απαντά στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αλλά προωθεί ρυθμίσεις που στην πράξη οδηγούν σε συρρίκνωση υπηρεσιών και εκπαιδευτικής φροντίδας.
Νοσηλευτές... επί ποδός: Ένας για τα σχολεία μιας ολόκληρης περιοχής
Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές αλλαγές είναι η πρόβλεψη για την κατανομή σχολικών νοσηλευτών σε δύο ή περισσότερα σχολεία, υπό την προϋπόθεση ότι βρίσκονται σε ακτίνα 500 μέτρων. Αν και η ρύθμιση παρουσιάζεται ως τεχνική λεπτομέρεια, υποκρύπτει τη σαφή πρόθεση περιορισμού προσλήψεων. Σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον όπου το κάθε δευτερόλεπτο μπορεί να αποβεί κρίσιμο –για παράδειγμα, στη χορήγηση ινσουλίνης ή την αντιμετώπιση επιληπτικών κρίσεων– τέτοιες μετακινήσεις των νοσηλευτών θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των μαθητών και υποβαθμίζουν την παροχή πρώτων βοηθειών εντός των σχολικών μονάδων.
Παράλληλη Στήριξη: Από ανάγκη σε «πολυτέλεια»
Η ίδια λογική διαπερνά και τις ρυθμίσεις για την Παράλληλη Στήριξη. Το νομοσχέδιο κατοχυρώνει, για πρώτη φορά με σαφήνεια, την τακτική του περιορισμένου αριθμού προσλήψεων, παρά τις πραγματικές ανάγκες. Οι εκπαιδευτικοί Ειδικής Αγωγής καλούνται πλέον να υποστηρίζουν συλλογικά όλους τους μαθητές με εγκρίσεις Παράλληλης Στήριξης στο ίδιο τμήμα, χωρίς πρόβλεψη για ατομική εξατομικευμένη προσέγγιση. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις επιτρέπεται η τοποθέτηση δεύτερου εκπαιδευτικού, αλλά μόνο κατόπιν σύνθετων εγκρίσεων από επιτροπές και υπηρεσίες, κάτι που ενδέχεται να μετατρέψει την εξαίρεση σε κανόνα.
Τμήματα «μεγαθήρια»: Καμία πρόβλεψη για μείωση μαθητών
Παρότι ο νόμος 3699/2008 προέβλεπε μειωμένο αριθμό μαθητών σε τμήματα με παιδιά που έχουν ειδικές ανάγκες, το νέο νομοσχέδιο θέτει προϋποθέσεις που καθιστούν τη ρύθμιση ανενεργή. Αν δεν υπάρχει Τμήμα Ένταξης ή Παράλληλη Στήριξη, ενδέχεται να υπάρξει μείωση έως και τριών μαθητών. Δηλαδή, τα τμήματα με 25-27 μαθητές και με 4-5 παιδιά με γνωματεύσεις θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως έχουν – παραβλέποντας τη βασική αρχή της διαφοροποιημένης διδασκαλίας.
Η «αναμόρφωση» των Τμημάτων Ένταξης
Το νομοσχέδιο προχωρά σε αλλαγές και στον ρόλο των Τμημάτων Ένταξης (ΤΕ). Παρόλο που τα ΤΕ δημιουργήθηκαν για να προσφέρουν στοχευμένη, εξατομικευμένη διδασκαλία σε ιδιαίτερο περιβάλλον, η νέα ρύθμιση καθιστά την υποστήριξη εντός της τάξης τον βασικό κανόνα. Η αλλαγή προβάλλεται ως πρόοδος προς την «ένταξη», όμως στην πράξη καταργεί τη δυνατότητα των παιδιών να υποστηρίζονται με όρους παιδαγωγικά κατάλληλους για τις ανάγκες τους.
Η σύγχυση των ρόλων μεταξύ Παράλληλης Στήριξης και ΤΕ, όπως θεσμοθετείται, εξυπηρετεί τον περιορισμό των εξειδικευμένων παρεμβάσεων, οδηγώντας τελικά σε μια μορφή «αόρατης» υποστήριξης, όπου τα παιδιά απλώς εντάσσονται –χωρίς όμως ουσιαστική εκπαιδευτική φροντίδα.
Ποιοι ωφελούνται πραγματικά; Ο ιδιωτικός τομέας
Η σταδιακή αποσάθρωση της Ειδικής Εκπαίδευσης εντός του δημόσιου σχολείου έχει ήδη αρχίσει να αντικατοπτρίζεται στην αύξηση της ζήτησης για ιδιωτικές υπηρεσίες. Οικογένειες αναγκάζονται να πληρώνουν ιδιωτικά κέντρα για εξατομικευμένα προγράμματα που δεν προσφέρει το δημόσιο σχολείο. Το αποτέλεσμα: διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και μεταφορά του κόστους από το κράτος στον γονέα.
Η αντίδραση εκπαιδευτικών και γονέων
Ήδη, εκπαιδευτικά σωματεία και σύλλογοι γονέων έχουν εκφράσει την έντονη αντίθεσή τους στο νομοσχέδιο. Ζητούν την απόσυρση των διατάξεων που καταργούν κάθε έννοια ουσιαστικής στήριξης των μαθητών με αναπηρία ή ειδικές ανάγκες και καλούν σε κινητοποιήσεις και οργανωμένες δράσεις.
Όπως τονίζουν, το δικαίωμα κάθε παιδιού σε ποιοτική, εξατομικευμένη εκπαίδευση δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως δημοσιονομικό βάρος. Αντιθέτως, αποτελεί θεμελιώδη συνταγματική και παιδαγωγική υποχρέωση του κράτους.
Η Παιδεία δεν είναι πεδίο «οικονομικού εξορθολογισμού», αλλά δείκτης πολιτισμού. Αν η πολιτεία επιλέγει να αντιμετωπίζει τους πιο ευάλωτους μαθητές ως λογιστικό κόστος, τότε όχι μόνο αποτυγχάνει να τους εντάξει, αλλά και να τους αναγνωρίσει ως ισότιμα μέλη του σχολικού και κοινωνικού συνόλου.
Η συζήτηση για την Ειδική Αγωγή δεν είναι τεχνική ή διοικητική· είναι βαθιά ηθική και πολιτική. Και γι’ αυτό αφορά όλους μας.
Τι προέβλεπε ο νόμος 3699/2008
Μείωση μαθητών: Προβλεπόταν μείωση του αριθμού μαθητών ανά τάξη με βάση τον αριθμό παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Ίση κατανομή: Οι μαθητές με αναπηρία έπρεπε να κατανέμονται ισόρροπα στα τμήματα.
Διακριτός ρόλος ΤΕ και Παράλληλης Στήριξης: Η δομή και οι ρόλοι των υποστηρικτικών μηχανισμών ήταν σαφώς διαχωρισμένοι.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
