Α. Σαν δύο σταγόνες νερό….
Ανάμεσα στα διάφορα άρθρα του νέου αντιεκπαιδευτικού πολυνομοσχεδίου της Ν.Δ, δεσπόζουν και τα άρθρα 20,21 και 33 έως 35, για την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και της αξιολόγησης καταρχήν, των εκπαιδευτικών στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία. Ένα πρώτο πράγμα που θα μπορούσε να δει κάποιος είναι η καταπληκτική ομοιότητα άρθρων του νομοσχεδίου με τον ήδη υπάρχοντα νόμο 4547/18, τον περίφημο νόμο Γαβρόγλου, της πρώην κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, για τις δομές και τα στελέχη εκπαίδευσης. Είναι τέτοια η συμπλήρωση και η ομοιότητα που υιοθετούνται ακόμη και όλοι οι όροι – τίτλοι για τα στελέχη εκπαίδευσης και των ιεραρχικά ανώτερων εκπαιδευτικών οργανισμών στο νέο νομοσχέδιο από τον νόμο 4547/18 (νόμος Γαβρόγλου). Από εδώ θα μπορούσε κάποιος να καταλάβει τις τάχα «αβυσσαλέες» διαφορές που έχουν οι νυν και οι πρώην κυβερνώντες. Σαν δύο σταγόνες νερό, ή μάλλον καλύτερα ο ένας έρχεται να προσθέσει το λιθαράκι του πάνω σε αυτό που έκτισε ο προηγούμενος. Γιατί το (καπιταλιστικό) κράτος έχει και την…… συνέχεια του!!. Για αυτό άλλωστε ο λαλίστατος κατά τα άλλα κ. Ν. Φίλης στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής στις 1 Ιουνίου δεν είπε κουβέντα για τα ζητήματα αυτά.
Έχει επίσης, πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς και την αιτιολογική έκθεση στις σελίδες που αναφέρονται για τα συγκεκριμένα άρθρα για να δει συμπυκνωμένα και συγκεντρωμένα ότι επανέρχονται όλες εκείνες τις διατάξεις που σε προηγούμενα νομοσχέδια (π.χ. Νόμοι Διαμαντοπούλου, Μητσοτάκη, Αρβανιτόπουλου) ο κλάδος συλλογικά με τους αγώνες του τις πέταξε στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας, και συμπληρώνουν τον νόμο 4547/18 του Γαβρόγλου. Για παράδειγμα, επιστρέφουν και επικαιροποιούνται τυποποιημένες φόρμες, κατάθεση σχεδίων δράσης για καινοτομίες, υλικοτεχνική υποδομή, συνεργασία με φορείς και τοπική κοινωνία, -μάλιστα διατηρείται στο σχολικό συμβούλιο ο εκπρόσωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης,- εσωτερικοί κανονισμοί σχολείων, κ.λ.π.
Β. Σχολεία με μορφωτικές και εκπαιδευτικές ανισότητες….
Πιο συγκεκριμένα το άρθρο 34 και 35 εμπλουτίζει το άρθρο 47 του νόμου Γαβρόγλου για την προγραμματισμό και αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας με δύο επιπλέον άρθρα 47Α και 47Β (άρθρα 33,34), που ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΟΥΝ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΟΥΝ ακόμα περισσότερο τα σχολεία ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΑΞΙΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΟΛΟ ΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ, με βάση τομείς όπως το ψυχολογικό κλίμα του σχολείου, τον τρόπο αξιοποίησης των εκπαιδευτικών πόρων και υποδομών του σχολείου, τις επιδόσεις των μαθητών, τις απουσίες την σχολική διαρροή κ.λ.π. Ότι δηλαδή απαίτησε η Ε.Ε. και ΟΟΣΑ κάνουν πράξη οι Υπουργοί της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα συγκεκριμένα άρθρα ενισχύουν την άποψη της σύνδεσης της αξίας ενός σχολείου με την βαθμοθηρία, αίροντας την όποια παιδαγωγική αλλά και διαπαιδαγωγική λειτουργία – ρόλο του σχολείου. Δημιουργούν παρενέργειες, οδηγούν σε εντάσεις την παιδαγωγική σχέση εκπαιδευτικού – μαθητή, αγνοούν τον διαφορετικό εκπαιδευτικό δρόμο κάθε μαθητή που εν πολλοίς καθορίζεται από την ταξική προέλευση της οικογένειας του.
Όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνουν τα παραπάνω ιδιαίτερα για τα σχολεία λαϊκών οικογενειών και γειτονιών. Θα χαρακτηρίζονται, - και μέσα από την υποχρεωτική στοχοποίηση έκθεση των σχολείων στην επίσημη ιστοσελίδα τους-, ως «κακά» σχολεία, ή υποδεέστερης σημασίας σχολεία, αυτά που θα αντιμετωπίζουν προβλήματα μαθητικής επίδοσης, σχολικής διαρροής και απουσιών. Φυσικά αυτό το νομοσχέδιο άλλα και όλοι οι νόμοι του αστικού σχολείου, αποσιωπούν την αρνητική επίδραση της ταξικής προέλευσης ως ρίζα αυτών των συμπεριφορών.
Επίσης πολλά σχολεία που θα αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε λειτουργικά έξοδα και υλικοτεχνική υποδομή, λόγω της έλλειψης χρηματοδότησης στις σχολικές επιτροπές των δήμων, θα εξαναγκάζονται να παραχωρούν χώρους του σχολείου σε διάφορες εταιρίες – χορηγούς και όχι μόνο, για να πραγματοποιούν εκδηλώσεις χρησιμοποιώντας τις όποιες υποδομές τους, κάτι που ήδη γίνεται, αλλά πλέον αυτό θα αποτελεί συστατικό στοιχείο του προγραμματισμού και της «αποτίμησης» του παρεχόμενου σχολικού έργου κάθε σχολείου. Δηλαδή με το… στανιό το σχολείο να γίνει dealer των υποδομών του και manager για την εξεύρεση χρημάτων, αλλιώς να βάζουν το χέρι στην τσέπη οι γονείς. Και όλα αυτά να αποτελούν δείκτες εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης.
Γ. Για την εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση
Η εσωτερική αξιολόγηση (αυτοαξιολόγηση), που αναφέρεται στο άρθρο 47Α θα πραγματοποιείται από τον ίδιο τον σύλλογο, τον διευθυντή, το σχολικό συμβούλιο και από τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού έργου του αρμόδιου Περιφερειακού Κέντρου Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.Κ.Ε.Σ.) που υπάγεται το σχολείο και που όλοι ξέρουμε τον ρόλο των ΠΕΚΕΣ. Είναι ιμάντες μεταβίβασης και εξειδίκευσης σε όλα τα επίπεδα των φορμών, των κριτηρίων, των στόχων, των δεικτών στο τέλος της εκάστοτε αντιεκπαιδευτικής πολιτικής του υπουργείου Παιδείας. Μονότονα επισημαίνεται και στο άρθρο 47Α παράγραφος 9, όσο και στο άρθρο 47Β ότι όλοι οι θεματικοί άξονες του προγραμματισμού αλλά και οι φόρμες αξιολόγησης το περιεχόμενο των κριτηρίων και ο τρόπος σύνταξης τους στην έκθεση αξιολόγησης θα ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΙ από το υπουργείο Παιδείας.
Άρα λοιπόν τερματίζονται οι κάθε είδους αυταπάτες. Όσοι νόμιζαν ότι η εσωτερική αξιολόγηση θα είχε θετικό πρόσημο, αυτή θα ανατρέπεται από το Υπουργείο Παιδείας, όπως προβλέπονταν και στο νόμο Γαβρόγλου που άνοιξε το δρόμο για την εσωτερική αξιολόγηση.
Στο δε σχολικό συμβούλιο η θεσμοθέτηση ρόλου στον προγραμματισμό και την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου από εκπρόσωπο του Δήμου και των Γονέων θεωρείται το λιγότερο αντιεπιστημονική, αν όχι σκόπιμη, αφήνοντας «κερκόπορτα» στην εμπορευματοποίηση πλευρών του σχολείου. Φανταστείτε ένα σχολικό συμβούλιο που να αποφασίζει σε ποιον εργολάβο ή εταιρεία καθαριότητας, κυλικείων, ή σε ποιους χορηγούς (π.χ, Coca Cola, ΕΛΠΕ κ.λ.π) θα δίνονται τομείς του σχολείου για εκμετάλλευση ή διαφήμιση εξυπηρετώντας και ιδία τοπικά συμφέροντα.
Είναι άλλο πράγμα η συνεργασία, η επικοινωνία, ο από κοινού συντονισμός του συλλόγου διδασκόντων και γονιών, για διεκδίκηση λύσεων από τους Δήμους και το Κράτος και άλλο αυτό που επιχειρείται με τις συγκεκριμένες διατάξεις τόσο του συγκεκριμένου νομοσχεδίου όσο και του νόμου 4547/18. Και είναι επίσης άλλο πράγμα η σύνδεση της εκπαίδευσης με την οικονομία και άλλο η παράδοση των σχολείων στους επιχειρηματικούς ομίλους.
Στο άρθρο 47Β εδραιώνεται και προχωρά η εξωτερική αξιολόγηση μέσω ΠΕΚΕΣ περιφέρειας, ΙΕΠ (Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής) και ΑΔΙΠΠΔΕ (Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση), - η οποία επανέρχεται και αναβαθμίζεται. Όλες οι εκθέσεις αξιολόγησης τόσο των ΠΕΚΕΣ σε επίπεδο περιφέρειας, όσο και μέσω του ΙΕΠ και της ΑΔΙΠΠΕ θα διαμορφώνουν το κατάλληλο έδαφος για την προώθηση εκ μέρους του Υπουργείου, αντιεκπαιδευτικών πολιτικών, έντασης της κατηγοριοποίησης των σχολείων και των μορφωτικών και εκπαιδευτικών ανισοτήτων. Σημειωτέον η παραπέρα προώθηση της κατηγοριοποίησης γίνεται και από την «αναβάθμιση» των πρότυπων και πειραματικών σχολείων κάτι που διαφαίνεται από την ανάγνωση των άρθρων 11, 12 μέχρι και 23 στην λογική της ελιτίστικης θεωρίας της αριστείας. Για πρώτη φορά επίσης, επίσημα εισάγεται η κουλτούρα πολλαπλής χρηματοδότησης ενός σχολείου κατά τις διατάξεις του άρθρου 23 παράγραφος 2 β) και γ) όπου αναφέρονται ως πηγή χρηματοδότησης αυτών των σχολείων από παροχές τρίτων και «επιχορηγήσεις από άλλες πηγές», βλέπε εταιρίες και άλλα «ευαγή» ιδρύματα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Δεν τα κρύβουν, τα γράφουν όλα μέσα στα νομοσχέδια τους..
Δ. Για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών
Στα παραπάνω άρθρα είναι αποκαλυπτικό το άρθρο 20 του νομοσχεδίου που εξειδικεύει την ατομική αξιολόγηση των συναδέλφων στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία και που αποτελεί τον προάγγελο της αξιολόγησης όλων των συναδέλφων. Πιο συγκεκριμένα:
Το νομοσχέδιο αναφέρει τα κριτήρια αξιολόγησης των εκπαιδευτικών που είναι η παιδαγωγική, διδακτική, επιστημονική και υπηρεσιακή επάρκεια και τα εξειδικεύει στις παραγράφους α), β) και γ).
Η επιστημονική επάρκεια θα κρίνεται από το πόσα πτυχία ή μεταπτυχιακά θα έχει ο συνάδελφος από το πόσα μαθήματα και πόσες αναθέσεις μαθημάτων μπορεί να αντέξει για να μην προσλαμβάνονται με μόνιμη και σταθερή δουλειά οι συμβασιούχοι συνάδελφοι μας, στο όνομα της εξοικονόμησης πόρων και προσωπικού.
Το νομοσχέδιο κρίνει θετικά την παιδαγωγική επάρκεια ενός συναδέλφου, στο εάν οι μαθητές του παίρνουν καλούς βαθμούς, εάν ο εκπαιδευτικός κυνηγά διάφορα σεμινάρια παιδαγωγικής, αμφιβόλου επιστημονικής επάρκειας, στη λογική του ατέλειωτου κυνηγητού προσόντων και πιστοποιήσεων, στην επιβολή δηλαδή εργασιακού «κανιβαλισμού» - ανταγωνισμού μεταξύ των συναδέλφων.
Επίσης η παιδαγωγική επάρκεια του θα κρίνεται θετικά εάν αναπτύσσει καινοτόμα προγράμματα που θα εξυμνούν τα αστικά ιδεολογήματα, την Ε.Ε.,(βλ. project επιχειρηματικότητας, «ευρωενωσιακής αλληλεγγύης», διείσδυσης κάθε λογής και ΜΚΟ, στο όνομα περιβαλλοντολογικής εκπαίδευσης, αειφορίας, προγράμματα, με συμμετοχή του ΣΕΒ ή άλλων «ευαγών» ιδρυμάτων εφοπλιστών κ.λ.π) και θα διαμορφώνουν υποταγμένες συνειδήσεις στους αυριανούς μαθητές – εργαζόμενους. Δηλαδή υλοποιείται ο νόμος Διαμοντοπούλου.
Θα κρίνεται επίσης η παιδαγωγική επάρκεια του θετικά, αν παρακινεί τόσο τους συναδέλφους του όσο και τους μαθητές του να εντάσσονται σε «ομίλους» καινοτομίας, αριστείας, εκτός σχολικού ωραρίου, που ανάλογα με την θεματική περιοχή πάνω στην οποία ιδρύεται ο «όμιλος», αφήνεται ορθάνοικτη η πόρτα για την είσοδο εταιριών μέσω χρηματοδότησης. Αυτοί οι «όμιλοι» επίσης θα παίξουν τον ρόλο τροφοδότη ενός φθηνού «άριστου» αυριανού επιστημονικού προσωπικού μα προπάντων πειθήνιου στις πολυεθνικές και τα μονοπώλια. Ο ρόλος των εκπαιδευτικών σε αυτούς τους «ομίλους» είναι να «μανατζάρουν» και να διαφημίζουν την εκπαιδευτική «πραμάτεια» του σχολείου τόσο σε «μυαλά» όσο και πιθανόν σε αναγκαίες υποδομές. (Άρθρα 11, 12).
Υπάρχει πλούσια εμπειρία από το εξωτερικό σε διάφορα Πανεπιστήμια (Ηνωμένο Βασίλειο, Σλοβακία, ΗΠΑ, Κύπρος) όπου ένα σημαντικό μέρος του διδακτικού προσωπικού διοργανώνει ένα πλήθος σεμιναρίων, ημερίδων, συμποσίων, συνεδρίων σε όλες τις χώρες του κόσμου, που σκοπό έχουν να τραβήξουν υποψήφιους πελάτες φοιτητές –μυαλά- καθώς και εταιρίες για τα πανεπιστήμια τους.
Υπάρχουν νόρμες και δείκτες ποσοστών που αν δεν πιαστούν οι καθηγητές αξιολογούνται αρνητικά και κινδυνεύουν να κλείσουν τα τμήματά τους και να χάσουν την δουλειά τους. Σε μία τέτοια κατεύθυνση θα επιχειρήσουν να στρέψουν μελλοντικά τους συναδέλφους. Να σημειώσουμε τέλος ότι σε πολλές χώρες της Ε.Ε. (Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Πολωνία κ.ά.) υπάρχει πλήρης σύνδεση των οικονομικών απολαβών των εκπαιδευτικών από την αξιολόγησή τους, καθώς και των ίδιων των σχολικών μονάδων στο πλαίσιο της «αυτονομίας» της σχολικής μονάδας.
Η διδακτική επάρκεια του συναδέλφου, θα κρίνεται από το πόσο καλά θα στοιβάζει και θα διαχειρίζεται μία τάξη 25-27 παιδιών με τις άθλιες υποδομές σε κτίρια, στην έλλειψη σχολικών εργαστηρίων σε πολλά σχολεία, στο κατά πόσο θα χειραγωγεί τους μαθητές στο να μην προβληματίζονται στο να μην ξεσηκώνονται γιατί αυτό θα είναι αντίθετο με το…….. ήρεμο ψυχολογικό κλίμα που πρέπει να έχει μία τάξη και ένα σχολείο. Και μέσα σε όλα αυτά ο συνάδελφος θα πρέπει να δέχεται την «παρατήρηση» της δουλειάς του μέσα στην τάξη, από τον Σύμβουλο του - επόπτη.
Η υπηρεσιακή επάρκεια θα κρίνεται θετικά κατά πόσο ο συνάδελφος δεν αμφισβητεί τις εγκυκλίους, τους νόμους του υπουργείου, θα γίνεται ιμάντας, χειροκροτητής αυτής της πολιτικής. Θα αξιολογείται θετικά αν συμφωνεί για παράδειγμα για τα 25 – 27άρια τμήματα, αν συμφωνεί στις αποφάσεις για κατάργηση ολιγομελών τμημάτων, αν δέχεται χορηγούς και εταιρίες μέσα στο σχολείο και τόσα άλλα. Ήδη, πολλά από αυτά τα ζούμε στα σχολεία εδώ και καιρό και αποτελούν δυστυχώς στοιχεία της καθημερινής σχολικής πραγματικότητας.
Να μην έχει αμφιβολία κανείς συνάδελφος ότι αυτά που νομοθετούνται στο παραπάνω άρθρο, θα έρθουν αμέσως μετά, -ίσως και πιο νωρίς στο φθινόπωρο του 2020- για όλους τους εκπαιδευτικούς. Άλλωστε το υπουργείο έχει ανακοινώσει ότι έτσι και αλλιώς μετά την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής μονάδας έρχεται με νέο νομοσχέδιο, πιο αναλυτικά και η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού.
Όλα τα προηγούμενα συνδέονται με την συζήτηση που έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα για το πέρασμα των σχολείων στους Δήμους που πέρα από την υποχρηματοδότηση θα οδηγήσει στην μαζική και καθολική ανατροπή των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών.
Ε. Συμπεράσματα
Συμπερασματικά το νέο πολυνομοσχέδιο όσο αφορά την πλευρά της αξιολόγησης:
- Έρχεται να συμπληρώσει τον νόμο 4547/18 του Γαβρόγλου με την εισαγωγή και επικαιροποίηση παλαιότερων διατάξεων νομοσχεδίων που απορρίφθηκαν από το κίνημα.
- Προεκτείνει και βαθαίνει την κατηγοριοποίηση των σχολείων και τις μορφωτικές – εκπαιδευτικές ανισότητες, επιχειρεί να εμπεδώσει ένα κλίμα «κουλτούρας αξιολόγησης», να προετοιμάσει τον επόμενο γύρο, αυτόν της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού.
- Διαμορφώνει ένα ασφυκτικό πλαίσιο προσαρμογής του σχολείου και των εκπαιδευτικών, τόσο στην λειτουργία του όσο και στους στόχους του με βάση τις αντιεκπαιδευτικές πολιτικές του εκάστοτε υπουργείου.
- Δημιουργεί ένα σχολείο ακόμα πιο ταξικά προσανατολισμένο, ελιτίστικο, με νόρμες, στόχους, ποσοτικούς δείκτες, αυστηρά προσαρμοσμένους στις σιδερένιες επιταγές του κεφαλαιοκρατικού συστήματος.
Ολοκληρώνεται έτσι, ή αν θέλετε επιχειρείται να κλείσει ένας κύκλος από την σκοπιά του κεφαλαίου και με την συνεισφορά όλων των αστικών κυβερνήσεων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και τις υποδείξεις της Ε.Ε και του ΟΟΣΑ, με νόμους – «λιθαράκια» (π.χ. Νόμος Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου, Βερναδάκη, Γαβρόγλου και Κεραμέως) που χτίζουν ένα φτηνό σχολείο της Αγοράς, της ψευτοκατάρτισης, του αντιεπιστημονισμού, των δεξιοτήτων, της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών, της πλήρους κατάργησης της μονιμότητας, της υποταγής και πρόσδεσης του σχολείου στις ανάγκες του κεφαλαίου για παραγωγή αυριανών ελαστικά απασχολούμενων, εργαζόμενων που θα είναι πλήρως υποταγμένοι και πειθήνιοι. Αυτό το σχολείο είναι το μέλλον που προσφέρουν στα παιδιά της εργατικής τάξης.
Στεκόμαστε απέναντι στο σχολείο που οικοδομείται. Όλοι όσοι βιώνουμε καθημερινά τη σχολική πραγματικότητα και «πονάμε» για τη μόρφωση της νέας γενιάς διεκδικούμε ένα σχολείο που θα καλύπτει τις ανάγκες των παιδιών της λαϊκής οικογένειας και θα είναι αντάξιο των δυνατοτήτων του 21ου αιώνα. Θα χωράει όλα τα παιδιά και όλο τον πλούτο της γνώσης. Αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν χωρίς να βάζει ο γονιός ούτε 1 από την τσέπη του.
Η μονιμοποίηση εδώ και τώρα όλων των συμβασιούχων συναδέλφων, η αναβάθμιση των υποδομών σε κτίρια, αίθουσες, εργαστήρια, υλικοτεχνική υποδομή, οι σοβαρές αλλαγές που χρειάζονται στα αναλυτικά προγράμματα, στα σχολικά βιβλία, η δωρεάν περιοδική ουσιαστική επιμόρφωση των συναδέλφων με ευθύνη του κράτους, η μισθολογική τους αξιοπρέπεια και τόσα άλλα είναι επιτακτικά και αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε.
Το σχολείο που θα υπηρετεί τις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες των μαθητών θα δεσπόζει σε μια κοινωνία που θα έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και όχι τα κέρδη για τους λίγους.
Χρήστος Γρεβενάρης, Φυσικός ΠΕ0401
Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Λύκειο Θεσ/νικης
Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών Ε΄ΕΛΜΕ Θεσ/νικης
Αναφορές:
1) Νομοσχέδιο ΥΠΕΠΘ «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις», σύνδεσμος στο opengov.gr/ypepth. 2020
2) Αιτιολογική Έκθεση του σχεδίου νόμου «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις», σύνδεσμος στο opengov.gr/ypepth. 2020.
3) Νόμος 4547/18 ΦΕΚ 8379, Αρ. Φύλλου 102, Μέρος Πρώτο, «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις.
4) Νόμος 4369/16 ΦΕΚ 973, Αρ. Φύλλου 33 Τεύχος Πρώτο « Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, βαθμολογική διάρθρωση Θέσεων, συστήματα αξιολόγησης, προαγωγών και επιλογής προϊσταμένων και άλλες διατάξεις
5) Νόμος 3528/2007, ΦΕΚ 26Α/9-02-2007, «Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας»
6) Έκθεση ΑΔΙΠΠΔΕ 2016: «προτάσεις και πεπραγμένα», Υπόμνημα
7) Νόμος 4142 ΦΕΚ1085, Αρ. Φύλλου 83 «Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση»
8) Νόμος 1264 ΦΕΚ631, Τεύχος 1ο , Αρ. Φύλλου79, «Συνδικαλιστικός Νόμος»
9) Η αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών και του Εκπαιδευτικού Συστήματος στην Αγγλία. Έκθεση Ν.Η. Ηλιάδη πολ/κού Μηχανικού Ε.Μ.Π επίτιμου Σύμβουλου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
10) «Μελέτη Αποτύπωσης Συστήματος Αξιολόγησης της Εκπαίδευσης στις χώρες της Ε.Ε.». Νοέμβρης 2007, «estimate consulting», σύμβουλοι επιχειρήσεων.
*Ο Χρήστος Γρεβενάρης είναι εκπαιδευτικός
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
