Νίκος Τσούλιας Νομοθετούνται ξανά και ξανά νόμοι και προεδρικά διατάγματα για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου στη χώρα μας. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Να παραμένουν σκέψεις στα χαρτιά… Είναι ίσως το μοναδικό νομοθετικό πεδίο με δεκάδες απόπειρες, που είναι γεμάτο με θεωρητικά πονήματα!
Και δεν αναρωτιούνται οι πολιτικά υπεύθυνοι γιατί συμβαίνει αυτό. Δεν αξιολογούν την ίδια την εκπαιδευτική πολιτική τους, που αποτυγχάνει πλήρως στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής.
Φυσικά υπάρχει εξήγηση, και είναι απλή. Τα νομοθετήματα και οι διοικητικές πράξεις, που αυτά προβλέπουν, συγκρούονται με την εκπαιδευτική πραγματικότητα και με τις ανάγκες του σχολείου, βρίσκουν αυτονόητα την αντίθεση των εκπαιδευτικών και τελικά παραμένουν «αδειανό πουκάμισο».
Αλλά ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι αποτυχίας των σχετικών νομοθετημάτων;
α) Δεν αναφέρονται στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου αλλά μόνο στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού. Αφαιρούνται όλα τα στοιχεία που διαμορφώνουν τη σχολική ζωή σαν να μην υπάρχουν (εκπαιδευτική πολιτική, αναλυτικά προγράμματα, βιβλία, τεχνολογική υποστήριξη, κοινωνικό περιβάλλον, εξωγενείς εκπαιδευτικές ανισότητες κλπ κλπ).
β) Δεν συνεργούν στη βελτίωση της εκπαίδευσης με συγκεκριμένο τρόπο αλλά μονομερώς στην κατάταξη των εκπαιδευτικών – και αυτό ανεξάρτητα με το γεγονός ότι δεν συνδέονται άμεσα με την οικονομική και μισθολογική status των. Έμμεσα βέβαια έχουν σχέση, αφού η βαθμολογία θα λαμβάνεται υπόψη στην διοικητική εξέλιξη των εκπαιδευτικών.
γ) Δεν λαμβάνουν καθόλου υπόψη τους την πολύ ορθολογική πρόταση του εκπαιδευτικού κινήματος, πρόταση που έχει άρτια επεξεργασία σε όλες τις πτυχές της αξιολόγησης και που αποσκοπεί στην απελευθέρωση δημιουργικών δυνάμεων των εκπαιδευτικών και των σχολείων. Φυσικά πρόκειται για εσωτερική αξιολόγηση, η οποία αποτελεί και την επιλογή που εφαρμόζεται σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, που έχει μακρά παράδοση στην αξιολόγηση, έχει προκριθεί πλέον και πανηγυρικά η εσωτερική αξιολόγηση, η οποία δίνει πνοή στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Οι τωρινές εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας κινούνται στις διατάξεις του Π.Δ. 152/2013. Ουσιαστικά, ο στόχος είναι να ελεγχθούν οι εκπαιδευτικοί και τίποτα άλλο. Το όλο σύστημα είναι πολύ περίπλοκο (με προφανή επιδίωξη να παρουσιαστεί ως πρόταση επιστημονικά ικανοποιητική), θέλει μελέτη και ανάλυση σε τέτοιο βαθμό, που στο τέλος δεν κατανοείς που είναι η ουσία του όλου εγχειρήματος.
Ας δούμε κάποια βασικά στοιχεία αυτού του Π.Δ.
«Οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στις σχολικές μονάδες αξιολογούνται με τα ακόλουθα, ανά κατηγορία αναφερόμενα, κριτήρια:
α) Κατηγορία Ι
Εκπαιδευτικό περιβάλλον, η οποία περιλαμβάνει τα εξής κριτήρια (Συντελεστής βαρύτητας 0,75): αα) Διαπροσωπικές σχέσεις και προσδοκίες. ββ) Παιδαγωγικό κλίμα στη σχολική τάξη. γγ) Οργάνωση της σχολικής τάξης.
β) Κατηγορία ΙΙ
Σχεδιασμός, προγραμματισμός και προετοιμασία της διδασκαλίας, η οποία περιλαμβάνει τα εξής κριτήρια (Συντελεστής βαρύτητας 0,50): αα) Βαθμός αντίληψης των δυνατοτήτων και αναγκών των μαθητών για τη διαμόρφωση του σχεδιασμού της διδασκαλίας. ββ) Στόχοι και περιεχόμενο. γγ) Διδακτικές ενέργειες και εκπαιδευτικά μέσα.
γ) Κατηγορία ΙΙΙ
Διεξαγωγή της διδασκαλίας και αξιολόγηση των μαθητών, η οποία περιλαμβάνει τα εξής κριτήρια (Συντελεστής βαρύτητας 1,25):
αα) Προετοιμασία μαθητών για τη διδασκαλία. ββ) Διδακτικές ενέργειες και εκπαιδευτικά μέσα. γγ) Ενέργειες μαθητών κατά τη διαδικασία μάθησης. δδ) Εμπέδωση της νέας γνώσης και αξιολόγηση των μαθητών.
δ) Κατηγορία IV
Υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια, η οποία περιλαμβάνει τα εξής κριτήρια (Συντελεστής βαρύτητας 1,50): αα) Τυπικές υπαλληλικές υποχρεώσεις. ββ) Συμμετοχή στη λειτουργία της σχολικής μονάδας και στην αυτο – αξιολόγησή της. γγ) Επικοινωνία και συνεργασία με γονείς και φορείς.
ε) Κατηγορία V
Επιστημονική και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού, η οποία περιλαμβάνει τα εξής κριτήρια: (Συντελεστής βαρύτητας 1): αα) Τυπικά προσόντα και επιστημονική ανάπτυξη. ββ) Επαγγελματική ανάπτυξη».
Ακολουθεί δε η όλη διαδικασία της βαθμολόγησης, η οποία είναι πολύ περισσότερο πολύπλοκη, με πολλά στοιχεία παρμένα από την επιστημονική βιβλιογραφία αλλά ατάκτως ερριμένα, με τέτοιο τρόπο που δεν κατανοεί κάποιος τι εξυπηρετούν. Υπάρχει και κάτι άλλο. Στον βαθμολογητή δίνουν τόσες μεταβλητές και τόσους συντελεστές για να συνεξετάσει, που κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να είναι πανεπιστήμονας ή ένας homo universalis για να καλύψει τομείς από πολλαπλά επιστημονικά αντικείμενα (π.χ. στον κλάδο ΠΕ4 και όχι μόνο), από παιδαγωγική, ψυχολογία, φιλοσοφία, κοινωνιολογία, εκπαιδευτική πολιτική κλπ κλπ.
Γιατί όλα αυτά, για να πείσουν ποιον, όταν ξέρουν ότι θα πάρουν τη σειρά των προηγούμενων νομοθετημάτων; Άλλωστε, η Ν.Δ. επεχείρησε και άλλοτε με πολύ αποφασιστικό τρόπο να εφαρμόζει ανάλογες πολιτικές - και ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Ένας δρόμος υπάρχει για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, αυτός που προτείνουν οι εκπαιδευτικοί, που είναι δρόμος δημιουργικός. Αν δεν τους εμπιστεύονται, τότε πώς οι εκπαιδευτικοί ασκούν το πιο αξιόλογο κοινωνικό έργο, πώς εκπαιδεύουν και διαπαιδαγωγούν τα παιδιά και τους νέους;
Υ.Γ.
Για τον τρόπο βαθμολόγησης θα επανέλθω.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
