ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠANEΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Η Ιστορία ως μια γνωστική και επιστημονική δραστηριότητα σε ενότητα με τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες γίνεται αντικείμενο επεξεργασίας από ομάδες ιστορικών, ερευνητών και εκπαιδευτικών, με αποτέλεσμα να υλοποιείται ένας από τους στόχους που είναι η διαμόρφωση θεωρητικών και ερμηνευτικών αρχών, ως βάση για τη συγγραφή αναλυτικών προγραμμάτων και διδακτικών βιβλίων.
Το σύνολο του ιστορικού υλικού αποτελείται από θεωρητικές, μεθοδολογικές και ερμηνευτικές μελέτες, ιστοριογραφικά συνθετικά έργα για την παγκόσμια και την ελληνική ιστορία, ιστορικές πηγές, άμεσες και έμμεσες, οι οποίες παρατίθενται στα διδακτικά εγχειρίδια υπό μορφήν αποσπασμάτων, ώστε να υποστηρίζουν το βιβλιογραφικό υλικό χωρίς να επιμένουν στην τυποποίηση της γλώσσας και του νοήματος.
- ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Οι σύγχρονες θεωρητικές και ερμηνευτικές μελέτες για την Ιστορία σε μια συνθετική προσέγγιση μας δίνουν τις μεθοδολογικές αρχές που εφαρμόστηκαν στην ιστοριογραφία. Τα έργα αυτά περιλαμβάνουν γενική και ειδική ιστορία, εθνική και επιμέρους ιστορίες, όπως ιστορία των ιδεών, των επιστημών, της τεχνολογίας, της τέχνης και του πολιτισμού γενικά.
Με σκοπό τη σύνταξη του Αναλυτικού Προγράμματος της Ιστορίας αξιολογούμε και επιλέγουμε τα ιστορικά γεγονότα και τις διαδικασίες από την παγκόσμια και ελληνική ιστορία που καλύπτουν όλες τις ιστορικές εποχές από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας.
- ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Οι Γενικοί σκοποί είναι:
α) Η ανάπτυξη της ιστορικής συνείδησης, της γνώσης και κατανόησης των διαδικασιών του ιστορικού παρελθόντος έτσι όπως εξελίσσεται ο άνθρωπος από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα με τη μορφή κοινοτήτων, φυλών, κοινωνιών, λαών, εθνών, τάξεων και κρατών.
β) Η κατανόηση, εξήγηση και ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων και διαδικασιών μέσα από τις εθνικές, ταξικές και πολιτικές συγκρούσεις κατά τη διάρκεια των σταδίων της ιστορικής εξέλιξης.
γ) Η διερεύνηση των μορφών μετάβασης και προοπτικής της παγκόσμιας εθνικής και τοπικής κοινωνίας, ως επίσης και των ομάδων και των συλλογικοτήτων.
δ) Η κατανόηση, γνώση και συνείδηση των γενικών κατευθύνσεων της ιστορίας ως μορφών προόδου ή οπισθοδρόμησης.
ε) Η κατανόηση οποιασδήποτε μεταβολής οικονομικής, κοινωνικής, πολιτικής, πολιτιστικής, επιστημονικής και τεχνολογικής με τη μορφή της επανάστασης ή της μεταρρύθμισης.
στ) Η γνώση και διερεύνηση των πολιτικών και θεσμικών διαδικασιών διοίκησης, οργάνωσης και δημοκρατικών σχέσεων, ηθικών και αισθητικών.
ζ) Η αναζήτηση της αντικειμενικότητας και αλήθειας στην Ιστορία.
- ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΣΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Θεωρούμε ότι η Ιστορία ως ενιαία διαδικασία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα είναι αναγκαίο να παρατίθεται χωρίς αποκλεισμούς που πραγματοποιούνται συχνά με μονόπλευρα κριτήρια, πολιτικά ή ιδεολογικά, που εμποδίζουν τη γνώση και τη μάθηση των ιστορικών σταδίων εξέλιξης της ανθρώπινης κοινωνίας και των σημαντικών ιστορικών γεγονότων. Επίσης δεν μπορεί να προβάλλονται ερμηνείες αποσπασματικές που κινούνται σε παιδαγωγικό ή ψυχολογικό επίπεδο.
Τα επιστημονικά και μεθοδολογικά κριτήρια γνωσιοκεντρικής κατεύθυνσης είναι βάση για την αξιολόγηση, επιλογή και μετασχηματισμό σε διδακτικούς στόχους. Η ιστορία δεν διδάσκεται αποκλειστικά ή εναλλακτικά με ψυχολογικούς, αισθητικούς, ποιητικούς και ρητορικούς όρους με τη δικαιολογία ότι είναι πιο εύληπτη από τα παιδιά. Οι όροι είναι σύνθετοι και πολύπλοκοι και το αισθητικό, καλλιτεχνικό και κειμενικό υλικό είναι υποστηρικτικό.
- Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η διδασκαλία της ιστορίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο περιλαμβάνει την Αρχαία Ιστορία των λαών της Μέσης Ανατολής από την προϊστορία, την Αρχαία Ελληνική ιστορία, τη Ρωμαϊκή ιστορία, τη Βυζαντινή και Μεσαιωνική ιστορία της Δύσης, τη Νεότερη Παγκόσμια και Ελληνική ιστορία μέχρι σήμερα.
Η προσέγγιση πιο σύνθετων και ειδικών ιστορικών προβλημάτων στο Λύκειο πραγματοποιείται με βάση τους επιστημονικούς όρους γένεσης, ανάπτυξης, εξέλιξης, οριοθέτησης μέσα σε στάδια εξέλιξης, τρόπων μετάβασης, αποτελεσμάτων και κατεύθυνσης. Τα γενικά και ειδικά προβλήματα που αναδείχτηκαν στους νεότερους χρόνους εντάσσονται στη γενική ιστορική διαδοχή και συνέχεια. Αυτά είναι αποτέλεσμα κοινωνικών, ταξικών, εθνικών συγκρούσεων και συλλογικών αποφάσεων των κοινωνιών, όπου αναζητούνται οι κινητήριες δυνάμεις, τα κίνητρα, τα αίτια και τα αποτελέσματα των δράσεων των ανθρώπων. Τα ιστορικά προβλήματα περιέχουν την αιτιακή διαδικασία και η αυτονομία του υποκειμένου περνάει μέσα από ένα πλέγμα ιστορικών νόμων και αναγκαιοτήτων (πολλαπλές εξαρτήσεις). Η ελευθερία των υποκειμένων και το νόημα των πράξεων διερευνάται στη διδασκαλία της ιστορίας μέσα από τα γεγονότα, τις διαδικασίες και τα κίνητρα των δράσεων.
Προβλήματα που μπορούν να συζητηθούν στο Λύκειο για τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία 15ου- 20ου αιώνα είναι:
-Της Επιστημονικής επανάστασης (16ου-17ου αι.) και της Βιομηχανικής επανάστασης, (18ου-19ου αι.) στην Ευρώπη μέσα στο πλαίσιο μετάβασης από τη φεουδαρχική στην καπιταλιστική κοινωνία.
-Της Αγγλικής επανάστασης (1642-1849) και της Γαλλικής επανάστασης (1789-1799).
-Της διαμόρφωσης της εργατικής τάξης, της οικογένειας και βιομηχανικής εργασίας, του μισθού, της παιδικής εργασίας, των συνδικαλιστικών διεκδικήσεων, της εκμετάλλευσης.
-Της γυναίκας στην οικογένεια, στο χώρο δουλειάς και στις κοινωνικές σχέσεις.
-Της αποικιοκρατίας και της μετανάστευσης.
-Της ραγδαίας ανάπτυξης της τεχνολογίας τον 20ο αι. και της διατάραξης της ισορροπίας με τη φύση (οικολογία).
Τα ιστορικά αυτά προβλήματα διδάσκονται με στόχο να κατανοήσει και να μάθει ο μαθητής την πολυπλοκότητα και πολυμορφία της κοινωνίας η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πολιτική εξουσία. Αποκαλύπτονται οι δυνατότητες διεκδίκησης για την ικανοποίηση των αναγκών, της απελευθέρωσης και επιδίωξης της αλληλεγγύης, της συλλογικότητας και της ίσης κατανομής του πλούτου.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
ΣΤΙΣ ΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΟΥ
Τα μέλη της Ομάδας εργασίας της ΠΕΦ με βάση τις διδακτικές τους εμπειρίες στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο προτείνουν το περιεχόμενο της ιστορίας που θα διδαχθεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση να είναι η ενιαία ιστορία, που περιλαμβάνει τις ιστορικές εποχές από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας σε μια συνέχεια των γεγονότων και των διαδικασιών, ώστε να φθάνουμε σε μια εξήγηση και ερμηνεία των σταδίων εξέλιξης της ιστορίας.
Το κείμενο υπογράφουν τα μέλη της Ομάδας Ιστορίας:
Χαράλαμπος Μπαμπούνης Καθηγητής Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Ομάδας Ιστορίας
Αναστασία Αβραμίδου Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης
Ελένη Βελώνη Υποψ. Διδ. Ιστορίας
Μαρία Γκούτη Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ιστορίας
Γιούλα Κωνσταντοπούλου Δρ. Ιστορίας
Μιχάλης Παπαδόπουλος Δρ. Ιστορίας
Μάρκος Ρενιέρης DEA Ιστορίας
Σπύρος Τουλιάτος Ιστορικός, Οργανωτικός Γραμματέας της ΠΕΦ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη