Η κοινωνιολογία της εξέγερσης στην Κωνσταντινούπολη και η προοπτική της

1. Γιατί αναδύθηκαν οι διαμαρτυρίες;Ο άμεσος καταλύτης για τις μαζικές διαδηλώσεις αυτού του Σαββατοκύριακου, που τροφοδοτούνται από μια απόπειρα καταστολής της αστυνομίας στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης, την Παρασκευή, ήταν το σχέδιο της κυβέρνησης Ερντογάν να κατεδαφίσει το Πάρκο Gezi , έναν από τους τελευταίους σημαντικούς χώρους πρασίνου στην πόλη.

 

Ο θυμός για την σχεδιαζόμενη οικοδόμηση ενός εμπορικού κέντρου και κατοικιών, που θα στεγάζονται σε ένα κτήριο,αντίγραφο στρατώνων, της οθωμανικής περιόδου, ενισχύθηκε από την ανάθεση συμβάσεων σε εταιρείες που θεωρούνται συνδεδεμένες με το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).

 

Την περασμένη Τρίτη, μια μικρή ομάδα ανθρώπων συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν.

 

Ωστόσο, αυτό είναι μόνο το τελευταίο επεισόδιο από μια σειρά αντιδράσεων ενάντια στην κυβέρνηση πάνω στην προσέγγιση της "ανάπτυξης" από το 2011, πριν τις γενικές εκλογές.

 

Τα σχέδια ανάπλασης, συμπεριλαμβανομένων των προς-ανακατασκευή κτηρίων εμπορικό-στρατώνες , εγκρίθηκαν από τον Ύπατο Αρμοστή για τη διαφύλαξη των φυσικών και πολιτιστικών αντικειμένων τον Μάρτιο του 2012. Αρχιτέκτονες και οι πολεοδόμοι επέκριναν το σχέδιο για τη μείωση της παρουσίας των ανθρώπων στην πλατεία Ταξίμ, επηρεάζοντας την πολιτική και κοινωνική ζωή.

 

Τον Δεκέμβριο του 2012, η πρώτη σημαντική αλλαγή στην πλατεία Ταξίμ ήρθε με την έξωση της Pastry Inci, ένα σύμβολο των τοπικών επιχειρήσεων από το 1944. Τρεις μήνες αργότερα, το γειτονικό Θέατρο Emek - ένα ανεξάρτητο σινεμά σε λειτουργία από το 1924,που φιλοξενεί το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ιστανμπούλ , κατεδαφίστηκε.Στην κατασκευαστική εταιρία Kamer, η οποία έχει στενούς δεσμούς με το κυβερνών ΑΚΡ στην Κωνσταντινούπολη, δόθηκε μια σύμβαση για την κατασκευή ενός δεκαόροφου εμπορικού κέντρου και σύμπλεγματος κινηματογράφων στην περιοχή πρός κατεδάφιση.Την περασμένη Τετάρτη, μια παράλληλη εκδήλωση έθεσε το πολιτικό θερμόμετρο, καθώς ο Ερντογάν εγκαινίασε την κατασκευή της τρίτης γέφυρας στο Στενό του Βοσπόρου. Το έργο έχει κατηγορηθεί για το ξερίζωμα μεταξύ 350.000 και 2.000.000 δέντρων. Η κυβέρνηση έχει επίσης υπάρξει προκλητική λόγω της ονομασίας της γέφυρας μετά τον Yavuz Sultan Selim, γνωστό για τις σφαγές του Αλεβιτών μέσα και έξω από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

 

Κατά την τελετή, ο Ερντογάν πέταξε το γάντι : «Δεν έχει σημασία τι [οι διαδηλωτές] τι κάνετε. Πήραμε μια απόφαση ...... Και θα την ακολουθήσουμε. "

 

2. Ποιά είναι τα ευρύτερα θέματα;

 

Η επιμονή της κυβέρνησης σχετικά με την περαιτέρω "ανάπτυξη" του Gezi Park έχει δημιουργήσει συνδέσμους διαμαρτυρίας σε μια σειρά θεμάτων. Αυτές περιλαμβάνουν τις περιβαλλοντικές ανησυχίες, την αντίθεση με την πολιτική για τη Συρία, την καταστολή, όπως η κράτηση των δημοσιογράφων και αγωνιστών, τα τρέχοντα ζητήματα της κουρδική αντιπολίτευσης στις οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης, και αντοχή σε κοινωνικά μέτρα όπως είναι οι περιορισμοί για το αλκοόλ και τα τσιγάρα.

 

Αυτές είναι κάποιες από τις διαφορετικές προκλήσεις που συνδέουν τις επιμέρους αντιστάσεις ενάντια στην προσπάθεια του Ερντογάν για την ακόμη μεγαλύτερη ισχυροποίηση του .Πολλοί βλέπουν την παραγωγή ενός νέου Συντάγματος -που ενδέχεται να μετακινήσει τον Ερντογάν από την Πρωθυπουργία στην Προεδρία - ως εδραίωση της κυριαρχίας του ΑΚΡ.

 

3. Ποιοί είναι οι διαδηλωτές;

 

 

Αν και θα ήταν λάθος να κάνει οποιαδήποτε γενίκευση για την σύνθεση των διαδηλώσεων,παρατηρητές έχουν επισημάνει την επικράτηση της νεολαίας. Τόσο η Amberin Zaman και ο Ζixni Özdil πάνε μακρύτερα, απεικονίζοντας τους ως μέλη των "κυρίως ανώτερων τάξεων, κοσμικών κοινωνικών στρωμάτων" των « λευκών Τούρκων ».H Zaman συνοψίζει, «Με αυτή την έννοια, αυτές οι διαδηλώσεις αποτελούν ένα από τους τελευταίους σπασμούς των παλαιών "κοσμικών ελίτ" οι οποίες έχουν διεξάγει, και χάσει, μια πικρή μάχη ενάντια στην άνοδο της Ανατολίας και των νεόπλουτων στρωμάτων που απαρτίζουν το AKP του Ερντογάν."

 

Τόσο η Zaman και ο Özdil σημειώνουν το  παράδοξο ότι, ενώ οι διαδηλωτές καταγγέλλουν τον αυταρχισμό του ΑΚΡ, έχουν αγκαλιάσει το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) - που ήταν μακριά από τις δημοκρατικές αρχές όταν ήταν στην εξουσία.Ο Özdil γράφει, «Το CHP είναι εξίσου αυταρχικό με το AKP και έχει το ίδιο τραγικό ρεκόρ , όταν πρόκειται για τα ανθρώπινα δικαιώματα."

 

Αυτό οδηγεί στο γεγονός ότι η διαμαρτυρία μπορεί να έχει περιορισμένη εμβέλειά 

 

Διαδηλώσεις των εργατικών μαζών, όπως αυτές που προηγήθηκαν και επηρεάσαν άμεσα το κίνημα στην Αίγυπτο, είναι σε μεγάλο βαθμό απούσες . Οι καταπιεσμένοι, άνεργοι νέοι από τις φτωχογειτονιές έχουν γενικά μείνει μακριά από τις διαδηλώσεις μέχρι τώρα. Κορίτσια με μαντίλες που θέλουν περισσότερες ελευθερίες είναι επίσης απούσες.

 

Αψηφώντας τις προσδοκίες πολλών, οι διαμαρτυρίες συγκεντρώνουν ένα πρωτοφανές επίπεδο υποστήριξης. Η επίδειξη της αλληλεγγύης μεταξύ των ομάδων προηγουμένως απρόθυμη να μοιραστεί μια πλατφόρμα υπήρξε εξαιρετική. Οι διαδηλωτές έχουν έρθει από διάφορες ηλικιακές ομάδες, πόλεις, θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις. Μερικοί έχουν φτάσει στην Taksim με τα πόδια ή με ναυλωμένα λεωφορεία.

 

 

Φιλοκουρδικές ομάδες στέκονται αλληλέγγυες με κεμαλικές οργανώσεις νεολαίας. Οι φίλοι των αντίπαλων ποδοσφαιρικών ομάδων συντονίζουν τις προσπάθειες για τη στήριξη των διαδηλωτών σε διάφορες περιοχές της Κωνσταντινούπολης .... Tweets από Taksim λένε ιστορίες των οδηγών λεωφορείων στάθμευσης των οχημάτων τους στην είσοδο των δρόμων που τους καθιστά απρόσιτους για τις αστυνομικές αύρες.Την παροχή τροφίμων και ποτών σε διαδηλωτές απο δημόσιες και ιδιωτικές εταιρίες,των οδηγών ταξί και των εταιρειών λεωφορείων που μεταφέρουν διαδηλωτές από τις γύρω πόλεις στην Κωνσταντινούπολη και τους τραυματίες στα νοσοκομεία, των ιδιοκτητών των καταστημάτων που μοιράζονται τα ασύρματα δίκτυά τους με διαδηλωτές για αύξηση της οργανωτικής τους αποτελεσματικότητας.

 

Στην αλληλεγγύη, οι κάτοικοι των διαφόρων πόλεων στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των,Άγκυρα, Σμύρνη, Άδανα, Ντιγιαρμπακίρ, Hatay, Mersin και Εσκισεχίρ, συγκεντρώνονται σε δημόσιες πλατείες για να εκφράσουν τη διαφωνία τους.

 

Σαν επίλογο,θεωρώ ότι αυτό που έγινε στην Αίγυπτο και στην εξέγερση της Ταχρίρ δεν πρέπει να επαναληφθεί(όχι η εξέγερση φυσικά αλλά οι δυνάμεις που κυριάρχησαν).Η συμμετοχή της επαναστατικής αριστεράς πρέπει να λάβει πρωτοπόρο ρόλο στις κινητοποιήσεις.Μόνο έτσι απο την καταδίκη του αυταρχισμού του Ερντογάν και της φασιστικοποίησης του υπο δημοκρατικού μανδύα πολιτεύματος μπορούμε να περάσουμε σε διεκδικήσεις που θα ανεβάζουν το βιωτικό επίπεδο των μαζών,την ταξική τους συνείδηση,την ανασυγκρότηση του εργατικού τούρκικου κινήματος.Δεν πρέπει με κανένα τρόπο να κυριαρχήσουν ούτε τα εθνικιστικά αλλά ούτε και τα δυτικόστροφα χαρακτηριστικά καθώς αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε αναστολή των κινητοποιήσεων.

 

Το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει μία μεγάλη κυβερνητική πλειοψηφία και επιρροή στον Τούρκικο λαό εμποδίζει την οποιαδήποτε κλιμάκωση του αγώνα σε Παντουρκική κλίμακα και δεν μπορεί να συγκριθεί με τον απονομιμοποιημένο Μουμπάρακ.

 

Επίσης η αντίθεση Ανατολική Τουρκία-Δυτική Τουρκία ή αν θέλετε κοσμική αστική τάξη-Ισλαμική νεόπλουτη δεν έχει σε τίποτα να κάνει με την υπόθεση του λαού και δεν μπορεί να την πάει παραπέρα.

 

Τις επόμενες μέρες θα πρέπει να δούμε και πιο συγκεκριμένα την μέχρι τώρα συμμετοχή της Τουρκικής Αριστεράς σε όλο αυτό το σκηνικό.

 

΄Για να συνεχισθεί ο αγώνας πρέπει να πολιτικοποιηθεί και να πρωτοστατήσουν σε αυτόν οι λαϊκές και εργατικές μάζες.

 

(το κείμενο έχει βασιστεί και σε άλλες πηγές)

 

Πηγή: http://olaeinedromos.blogspot.gr