Ένα από τα πιο γνωστά ευρήματα της ανθρώπινης εξέλιξης στην Ελλάδα, το απολιθωμένο κρανίο που ανακαλύφθηκε στο σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής, φαίνεται πως αποκτά πλέον μια πιο σαφή τοποθέτηση στο χρονολογικό και εξελικτικό πλαίσιο της προϊστορίας.
Χρονολόγηση με νέες μεθόδους
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Human Evolution, η ηλικία του κρανίου υπολογίζεται τουλάχιστον στα 286.000 χρόνια, με περιθώριο σφάλματος περίπου 9.000 έτη. Η μέτρηση έγινε όχι στο ίδιο το οστό, αλλά στο στρώμα ασβεστίτη που το κάλυπτε, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο σειράς ουρανίου. Αυτή η τεχνική βασίζεται στην αργή διάσπαση του ουρανίου σε φθόριο, διαδικασία που επιτρέπει την εκτίμηση του χρόνου σχηματισμού του σταλαγμίτη γύρω από το εύρημα.
Ωστόσο, οι επιστήμονες σημειώνουν ότι η πραγματική ηλικία του κρανίου ίσως είναι μεγαλύτερη, καθώς το οστό θα μπορούσε να είχε παραμείνει στο σπήλαιο πολύ πριν καλυφθεί από ασβεστίτη.
Σε ποιον άνθρωπο ανήκε;
Οι ερευνητές συγκλίνουν στην άποψη ότι πρόκειται για δείγμα του Homo heidelbergensis, ενός προγόνου τόσο των σύγχρονων ανθρώπων όσο και των Νεάντερταλ. Η μορφολογία του κρανίου φανερώνει πιο πρωτόγονα χαρακτηριστικά από αυτά του Homo sapiens, ενώ εκτιμάται ότι ανήκε σε νεαρό άνδρα.
Η πιθανή κατάταξή του στον Homo heidelbergensis σημαίνει ότι αυτό το είδος συνυπήρχε με τους Νεάντερταλ της Ευρώπης, οι οποίοι εξαφανίστηκαν μόλις πριν από 40.000 χρόνια.
Η ιστορία της ανακάλυψης
Το κρανίο βρέθηκε το 1960, όταν ένας κάτοικος της περιοχής ανακάλυψε τυχαία το απολίθωμα στο ασβεστολιθικό σπήλαιο των Πετραλώνων, περίπου 35 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Ήταν κολλημένο στον τοίχο της σπηλιάς και καλυμμένο από παχύ στρώμα ασβεστίτη.
Μετά τον καθαρισμό του, πήρε την ονομασία «Πετράλωνα 1» και σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του ΑΠΘ.
Επιστημονικές αντιπαραθέσεις
Στο παρελθόν οι προσπάθειες χρονολόγησης είχαν οδηγήσει σε αντικρουόμενα αποτελέσματα, με εκτιμήσεις που κυμαίνονταν από 150.000 έως και 700.000 χρόνια. Ορισμένοι επιστήμονες είχαν υποστηρίξει ότι το κρανίο θα μπορούσε να ανήκει ακόμη και στον Homo erectus, το πρώτο ανθρώπινο είδος που εξαπλώθηκε σε Ευρώπη και Ασία πριν από περίπου 2 εκατομμύρια χρόνια.
Η νέα μελέτη, ωστόσο, φαίνεται να ενισχύει την άποψη ότι το απολίθωμα αντιπροσωπεύει έναν κρίσιμο κρίκο στην ανθρώπινη εξέλιξη στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στη συζήτηση για την καταγωγή των σύγχρονων ανθρώπων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 3/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ