Alfavita Newsroom Σε πρόσφατη τοποθέτησή του, ο ιδρυτής της Meta ανέφερε πως ο μέσος Αμερικανός έχει πολύ λιγότερους φίλους απ’ όσους χρειάζεται, τονίζοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει κάτι παραπάνω από απλή πληροφορία: μπορεί να προσφέρει σύνδεση.
Όταν η τεχνολογία προσπαθεί να διορθώσει το πρόβλημα που δημιούργησε
Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι δύσκολο να αγνοηθεί. Οι ίδιες οι πλατφόρμες που παρουσίασαν μια νέα μορφή κοινωνικοποίησης και σταδιακά απομάκρυναν τους ανθρώπους από την άμεση επαφή είναι εκείνες που τώρα «προτείνουν» την τεχνητή παρέα ως λύση στη μοναξιά. Έρευνες εδώ και χρόνια συσχετίζουν την εντατική χρήση των social media με αυξημένα επίπεδα αποξένωσης, κατάθλιψης και μειωμένη αυτοεκτίμηση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ιδέα των AI φίλων δεν μοιάζει τόσο με πρόοδο όσο με απόπειρα αναστροφής των συνεπειών μιας κουλτούρας που η ίδια η Silicon Valley έχει διαμορφώσει.
Από τη φιλία στην ψευδαίσθηση της επαφής
Η φιλία, όπως τη γνωρίζουμε, είναι αμφίδρομη, βασισμένη στη σύνδεση, την εμπιστοσύνη, τη συναισθηματική ανταπόκριση και το μοίρασμα εμπειριών. Η πρόταση του Zuckerberg να στραφούμε σε μηχανές για συντροφιά, μοιάζει να αφαιρεί όλη αυτή την πολυπλοκότητα, αντικαθιστώντας την με έναν ψηφιακό καθρέφτη που αντανακλά ό,τι θέλουμε να ακούσουμε.
Όμως, αυτός ο τύπος «φιλίας» στερείται ενσυναίσθησης, αυθορμητισμού και γνήσιας ανθρώπινης παρουσίας. Με άλλα λόγια, δεν προσφέρει αληθινή συντροφικότητα, προσφέρει την ψευδαίσθηση της.
Ηθικά διλήμματα και έλλειψη ελέγχου
Πέρα από τις φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές προεκτάσεις, εγείρονται σοβαρά ηθικά ζητήματα. Δημοσιεύματα αποκάλυψαν ότι AI avatars της Meta ενεπλάκησαν σε ανάρμοστες συζητήσεις με χρήστες που υποδύονταν ανήλικους, δημιουργώντας εύλογη ανησυχία για τον τρόπο που ελέγχεται αυτή η τεχνολογία. Οι κίνδυνοι δεν περιορίζονται σε απρεπείς αλληλεπιδράσεις, αλλά αγγίζουν και την ίδια τη σχέση που χτίζουμε με τις μηχανές.
Η κοινωνική κρίση πίσω από την καινοτομία
Ο Zuckerberg παρουσιάζει την τεχνητή συντροφιά ως μια δεύτερη, αλλά ικανοποιητική επιλογή, υπονοώντας ότι η «πρώτη», δηλαδή οι ανθρώπινες σχέσεις, είναι πια ανέφικτες. Η κοινωνική απομόνωση, όμως, δεν είναι ένα φυσικό δεδομένο· είναι αποτέλεσμα πολιτισμικών και τεχνολογικών επιλογών. Από τα φίλτρα των social media που δημιουργούν παραμορφωμένες εικόνες εαυτού, μέχρι την ψηφιακή κουλτούρα της αποδοχής μέσω likes, οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, ιδίως των νέων, είναι πλέον τεκμηριωμένες.
Μια επιλογή που πρέπει να σταθμίσουμε
Η ιδέα των AI φίλων δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό κατόρθωμα. Είναι μια πρόταση για το πώς πρέπει να ζούμε: σε έναν κόσμο όπου οι αληθινές σχέσεις αντικαθίστανται από προσωποποιημένους αλγόριθμους, και όπου η μοναξιά δεν θεραπεύεται αλλά μετατρέπεται σε προϊόν. Αντί να μας ενώνει, η τεχνολογία ενδέχεται να μας απομονώνει περισσότερο, μετατρέποντας την ανάγκη για συντροφικότητα σε ευκαιρία εμπορικής εκμετάλλευσης.
Το ερώτημα δεν είναι αν μπορεί η AI να μας προσφέρει παρέα. Το ερώτημα είναι αν θέλουμε μια τέτοια παρέα να γίνει ο κανόνας. Γιατί στο τέλος, αυτό που διακυβεύεται δεν είναι μόνο η ποιότητα της επικοινωνίας, αλλά και η ίδια η ουσία του να είσαι άνθρωπος.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
