Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, του οποίου ορισμένες επιτεύξεις παραμένουν «άφθαστο πρότυπο», παρουσίασε το δυναμικότερό του πρόσωπο στη διάρκεια του 5ου αι. π.Χ. Αυτός είναι και ο αιώνας που εμφανίστηκαν και οι μεγάλες διάνοιες στον τομέα της δραματουργίας, της φιλοσοφίας, της τέχνης και της επιστήμης. Αυτή την εποχή που η Αθήνα ήταν το Σχολείο της Ελλάδας, ας δούμε πως γραφόταν η ιστορία στις άλλες περιοχές του κόσμου. Τι συνέβαινε σε άλλα μέρη όπως η γειτονική Ρώμη ή η μακρινή Κίνα;
Στα δυτικά των ελληνικών πόλεων -το 494 π.Χ.- οι Πληβείοι στη Ρώμη καταφέρνουν την πρώτη τους νίκη κατά των Πατρικίων. Η συμφωνία που κλείστηκε ανάμεσα στις δυο ανταγωνιστικές τάξεις έδινε για πρώτη φορά τη δυνατότητα στους Πληβείους να έχουν τους δικούς τους αντιπροσώπους με τη δυνατότητα του βέτο. Ο Σοφοκλής ήταν μόλις δύο ετών ενώ ο Αισχύλος είχε ήδη τριανταρίσει. Στις ακτές της Μικράς Ασίας την ίδια χρονιά οι Πέρσες πολιορκούν τη Μίλητο
Ρώμη. Μερικές δεκαετίες αργότερα το 451/50 π.Χ. έχουμε τη σύνταξη των νόμων της Δωδεκαδέλτου ως αποτέλεσμα της απαίτησης των πληβείων να βελτιώσουν τις κοινωνικές και πολιτικές τους συνθήκες. Η Δωδεκάδελτος επέτρεπε τους γάμους μεταξύ πατρικίων και πληβείων και έδινε ουσιαστικά δικαιώματα συμμετοχής των πληβείων στην εξουσία.
Στη διάρκεια του 5ου αιώνα εμφανίζεται ο πρώτος καθαρά κελτικός πολιτισμός στην κεντρική και δυτική Ευρώπη, γνωστός ως πολιτισμός Λα Τεν, από την ομώνυμη ελβετική περιοχή.
Στα ανατολικά οι Σκύθες, πιεσμένοι από τους Μήδους μετακινούνται βορειότερα στο Κουμπάν της Καυκασίας και στη νότια Ρωσία δημιουργώντας ένα είδος πατριαρχικής κοινωνίας, με έντονη την παρουσία μιας τάξης αρχηγών και αξιωματικών.
Η Ινδία την εποχή του Σοφοκλή ήταν χωρισμένη σε κάστες. Η κάστα των ιερέων ή αλλιώς των βραχμάνων ήταν ο φορέας της παιδείας της ινδικής κοινωνίας. Αυτοί έλεγχαν τη ροή και ανάπτυξη της γνώσης με γνώμονα τη διατήρηση της καθεστηκυίας τάξης αδιαφορώντας για την καλλιέργεια ελεύθερου πνεύματος. Όταν ο Σοφοκλής ήταν δεκατριών χρονών παιδί, το 483 στην Ινδία πεθαίνει ο Βούδας (563-483 π.Χ.) ή αλλιώς Σιντάρτα Γκαουτάμα ο οποίος σημάδεψε τη θρησκευτική πορεία εκατομμυρίων ανθρώπων. Η θρησκεία του βουδισμού διαδόθηκε στην ανατολική και δυτική Ινδία, στην Κεϋλάνη, στη Βιρμανία και το Σιάμ.
Μεταξύ 484 και 480 στην Αλικαρνασσό γεννιέται ο πατέρας της ιστορίας ο Ηρόδοτος ο οποίος κατέγραψε σε εννιά βιβλία τους Περσικούς πολέμους και σε ένα βιβλίο τις ταξιδιωτικές του εμπειρίες από την Αίγυπτο. Το 484 είναι και η χρονιά που ο Αισχύλος παίρνει για πρώτη φορά την πρώτη θέση στους δραματικούς αγώνες σε ηλικία 40 ετών ενώ δύο χρόνια μετά οι Αθηναίοι ναυπηγούν το στόλο τους με την καθοδήγηση του Θεμιστοκλή.
Το 480, αφήνει την τελευταία του πνοή μία σπουδαία μορφή των προσωκρατικών φιλοσόφων, πολύτιμο κεφάλαιο της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, ο Ηράκλειτος. Την ίδια χρονιά βλέπει το φως της ζωής ο Λεύκιππος και ο Ευριπίδης. Την ίδια χρονιά στην καθοριστική ναυμαχία της Σαλαμίνας, ο στρατηγός των Καρχηδονίων Αμίλκας (του οποίου η μητέρα ήταν ελληνίδα), ανησυχώντας για την ευρύτερη ενότητα των Ελλήνων της Σικελίας επιτίθεται εναντίον των ελληνικών αποικιών του νησιού. Ο Ηρόδοτος (VII 165) και ο Διόδωρος (ΧΙ 20) μας μεταφέρουν ότι ο Αμίλκας είχε 300.000 στρατό, 3.000 μεταγωγικά και 200 πολεμικά πλοία. Ο αριθμός αυτός βέβαια είναι λίγο υπερβολικός, ο στρατός των Καρχηδονίων αριθμητικά ήταν μικρότερος. Το ζήτημα είναι ότι για πρώτη φορά στην ιστορία τους οι Καρχηδόνιοι οργάνωσαν μια τέτοια εκστρατεία. Σκοπός του Αμίλκα ήταν να καταλάβει την πόλη Ιμέρα στην οποία ηγεμόνευε ο Θήρων. Όμως η έκβαση της όλης προσπάθειας ήταν ατυχής για τον Αμίλκα. Οι Καρχηδόνιοι νικήθηκαν και έτσι η μάχη της Ιμέρας έσωσε τους Έλληνες της Δύσης.
Λίγο αργότερα οι Ετρούσκοι κινήθηκαν για να επιτεθούν στην Κύμη (ελληνική αποικία στη νότια Ιταλία), αλλά νικήθηκαν στη θάλασσα χάρη στην επέμβαση του Ιέρωνα, του τυράννου των Συρακουσών, που έβαλε τέρμα στην αυτοκρατορία τους στην Καμπανία το 473 π.Χ. ενώ λίγους μήνες μετά το 472 ο Αισχύλος ανεβάζει το αριστουργηματικό έργο «Πέρσες» με χορηγό τον Περικλή
Στην Κίνα αυτή την εποχή εμφανίστηκαν τα σιδερένια εργαλεία που προκάλεσαν ριζικές αλλαγές σε όλους τους κλάδους της παραγωγής. Την περίοδο αυτή χρησιμοποιείται πλατιά η εργασία των δούλων, αναπτύσσεται η ανταλλαγή και εμφανίζεται η ατομική ιδιοκτησία στη γη. Η Κίνα διανύει μία μακριά χρονική περίοδο ομοσπονδίας φεουδαλικών κρατών υπό την επικυριαρχία του αυτοκράτορα. Αυτό συνέβαλε στη διαμόρφωση ενός αυστηρά δομημένου θεοκρατικού συστήματος. Σ΄ αυτό το μακρινό μέρος, το 479, όταν κρινόταν η περσική προέλαση στη μάχη των Πλαταιών, αφήνει την τελευταία του πνοή ο Κομφούκιος (551-479 π.Χ.) δάσκαλος Κουνγκ ή Γκονγκ Φουτς. Ηγετική μορφή που δημιούργησε ένα νέο ήθος, το οποίο θα γνώριζε μεγάλη απήχηση επί χιλιετίες, ακόμη και έξω από την κινέζικη επικράτεια. Σ΄ αυτόν αποδίδεται η σύνθεση μιας σειράς αρχαίων έργων στα οποία είναι συγκεντρωμένη η πνευματική κληρονομιά του παρελθόντος. Δίδαξε τη μετριοπάθεια, την υποταγή στο καθήκον. Την ίδια χρονιά του θανάτου του Κουμφούκιου στην Κίνα γεννιέται ο Μο-Ντι, ιδρυτής του Μοϊσμού, ο οποίος ανέπτυξε ιδέες αντίθετες από τον Κομφούκιο και πρόβαλε την ιδέα της «καθολικής αγάπης».
Το 475 π.Χ. αρχίζει στην Κίνα η περίοδος των «Φιλοπόλεμων Βασιλείων» η οποία θα λήξει το 221 π.Χ. Πρόκειται για την περίοδο της «φεουδαρχικής κοινωνίας» όπως την ονομάζουν οι σύγχρονοι κινέζοι ιστορικοί. Αυτή την περίοδο στην Κίνα αναδείχτηκαν ισχυροί φεουδάρχες και έγιναν σκληρές πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ των κινεζικών κρατών. Στον ελλαδικό χώρο ανθεί η ηγεμονία της Αθήνας με τη Δηλιακή συμμαχία και λίγα χρόνια μετά το 469 γεννιέται ο Σωκράτης
Το 458 π.Χ. ο βασιλιάς των Περσών Αρταξέρξης αποφάσισε να ορίσει έμπιστο γηγενή κυβερνήτη ως τοποτηρητή στην περιοχή των Ιουδαίων. Έτσι ο Έσδρας πήρε μεγάλες εξουσίες τόσο που παραλληλίστηκε με τον Ιησού του Ναυή. Ο Έσδρας είναι ο κύριος συντελεστής της οργάνωσης του Ιουδαϊσμού. Διάδοχός του ορίστηκε ο Νεεμίας (445-433 π.Χ.) ο οποίος ανέγειρε το τείχος της Ιερουσαλήμ, αποκατέστησε τις θρησκευτικές τελετές και φρόντισε για τη μετάφραση της Πεντατεύχου στην αραμαϊκή γλώσσα η οποία είχε επικρατήσει στους Ιουδαίους και είχε εκτοπίσει την Εβραϊκή. Την ίδια αυτή χρονιά οι τυχεροί Αθηναίοι απολαμβάνουν την τριλογία "Ορέστεια" του Αισχύλου ενώ λίγους μήνες μετά οχυρώνουν την πόλη, κτίζουν τα Μακρά Τείχη περικλείοντας την Αθήνα και τον Πειραιά.
Οι Θράκες ίδρυσαν το πρώτο θρακικό κράτος στην ανατολική Θράκη το 441 π.Χ. και στην Αθήνα ο Σοφοκλής ανεβάζει την «Αντιγόνη» ενώ ο Αριστοφάνης είναι ήδη τεσσάρων ετών. Ο βασιλιάς των Θρακών Σιτάλκης Α΄ το 429 π.Χ. εκστράτευσε κατά της Μακεδονίας χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα ενώ την ίδια χρονιά φεύγει από τη ζωή ο σπουδαιότερος πολιτικός, ο Περικλής. Το 424 ο Σιτάλκης Α΄ εκστρατεύει εναντίον του Ιλλυρικού φύλλου των Τριβαλλών όπου ηττάται και πεθαίνει ενώ ο Πλάτωνας και ο Ξενοφώντας είναι τριών ετών. Αυτή την εποχή ο ελληνικός πολιτισμός άσκησε μεγάλη επίδραση στο θρακικό βασίλειο. Παράλληλα θρακικοί μύθοι εμφανίστηκαν στην Αθήνα, όπως και θρακικές λατρείες.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
