Alfavita Newsroom Δεν είναι λέξη της καθημερινότητας. Δεν υπάρχει στα λεξικά των σύγχρονων συναισθημάτων ή στα timeline της εποχής. Και όμως, η λέξη «ὀΐζυς», με ρίζες βαθιά μέσα στον χρόνο, μιλά για κάτι διαχρονικό: τη θλίψη που δεν περνά, τον πόνο που δεν εξηγείται, την ύπαρξη που αγγίζει τα όριά της.
Πρόκειται για έναν όρο της αρχαίας ελληνικής, θηλυκού γένους, που συναντάται ήδη από τα ομηρικά έπη. Μια λέξη βαριά, όσο και το νόημά της. Δεν σημαίνει απλώς «θλίψη» ή «δυστυχία»· αποδίδει εκείνη την ακραία μορφή ψυχικής οδύνης, που ξεπερνά τις λέξεις και μετατρέπεται σε υπαρξιακό σκοτάδι. Είναι το απόλυτο αίσθημα φθοράς – σχεδόν μεταφυσικό.
Η «ὀΐζυς» εμφανίζεται σε δραματικές στιγμές της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, όταν οι ήρωες στέκονται ανήμποροι μπροστά στη μοίρα ή τον χαμό. Είναι η λέξη που ταιριάζει στη μάνα που θρηνεί το παιδί της, στον πολεμιστή που βλέπει την ήττα να πλησιάζει, στον άνθρωπο που δεν έχει άλλη επιλογή από το να υπομείνει.
Όπως εξηγούν φιλόλογοι και γλωσσολόγοι, η ετυμολογία της λέξης παραμένει ασαφής – πιθανώς προελληνική. Το ηχητικό της σχήμα, με τη διακοπή στο «οΐ», εντείνει τον σπαραγμό. Δεν κυλά, σκοντάφτει, όπως και ο ίδιος ο πόνος.
Παρά την αρχαιότητά της, η λέξη δεν έχει χαθεί. Αν και εκτός λεξιλογίου σήμερα, επιστρέφει μέσα από την ποίηση, την ψυχανάλυση και τις συλλογικές εμπειρίες της απώλειας. Σε έναν κόσμο που παλεύει με την ψυχική εξουθένωση, το άγχος, την απομόνωση, η «ὀΐζυς» λειτουργεί σχεδόν σαν ψυχική διάγνωση: εκεί όπου δεν φτάνουν οι όροι του σήμερα, επιστρέφει η αρχαία γλώσσα να αρθρώσει το άρρητο.
Όπως εύστοχα παρατηρούν μελετητές, η «ὀΐζυς» δεν είναι μόνο κατάσταση, αλλά και πρόπολος λύτρωσης. Όπως στον Όμηρο, έτσι και στη ζωή, το βαθύτερο σκοτάδι συχνά προηγείται της κάθαρσης. Μια λέξη που δεν υπάρχει για να δοξάσει τον πόνο, αλλά για να υπενθυμίζει ότι μετά την πτώση μπορεί να έρθει η ανάδυση.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
