Λεωνίδας Βουρλιώτης Σύμφωνα με τον Μιχάλη Σφακιανάκη, Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πειραιά και μέλος του προεδρείου της 110ης Συνόδου Πρυτάνεων που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο στο Βόλο, η σημερινή έκτακτη Σύνοδος των Πρυτάνεων, που πραγματοποιείται διαδικτυακά στις 4 μ.μ., δεν είναι μια ακόμη τυπική συνεδρίαση της ακαδημαϊκής κοινότητας. Συγκλήθηκε κατόπιν πίεσης των ίδιων των πανεπιστημιακών αρχών, σε μια χρονική στιγμή με δύο, ανάμεσα σε άλλα, φλέγοντα ζητήματα: Διαγραφές φοιτητών και Κατάληψη της Αρχιτεκτονικής στο ΕΜΠ
Είναι φανερό ότι η έκτακτη αυτή συνεδρίαση συνιστά έναν καθρέφτη της σημερινής κατάστασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση: το πανεπιστήμιο βρίσκεται ανάμεσα στην ανάγκη συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία και στη βαθύτερη αποστολή του ως θεσμού κοινωνικής παιδείας, ανοχής και διαλόγου.
Το πρώτο θέμα: Η παράταση της προθεσμίας διαγραφών
Το ζήτημα των διαγραφών έχει τεθεί από τον Πρύτανη του ΕΚΠΑ (και όχι μόνο) προς το προεδρείο της Συνόδου και αφορά την παράταση της προθεσμίας για τις διαγραφές φοιτητών που έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης.
Βάσει υπουργικής απόφασης, οι διοικήσεις των πανεπιστημίων οφείλουν να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες διαγραφών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025, αποστέλλοντας τους σχετικούς καταλόγους στη Διεύθυνση Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Όμως η πραγματικότητα των ΑΕΙ αποδεικνύεται πολύ πιο σύνθετη:
Σύμφωνα με τους Πρυτάνεις που έουν θέσει το θέμα, οι φοιτητές που κινδυνεύουν να διαγραφούν δεν είναι όλοι «αδιάφοροι» ή «αιώνιοι» με τη στερεοτυπική έννοια. Πολλοί εργάζονται, άλλοι αντιμετωπίζουν σοβαρά κοινωνικά ή υγειονομικά ζητήματα, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Οι Πρυτάνεις, αντιλαμβανόμενοι τη δυσκολία της εφαρμογής του μέτρου, ζητούν εύλογη παράταση ώστε να υπάρξει ομαλή μετάβαση και επανεξέταση ειδικών περιπτώσεων.
Η ουσία του αιτήματος δεν είναι μόνο γραφειοκρατική αλλά ανθρωποκεντρική: πώς να εφαρμοστεί ο νόμος χωρίς να συντριβούν οι φοιτητές που το πανεπιστήμιο όφειλε πρώτα να στηρίξει;
Το δεύτερο θέμα: Η κατάληψη της Αρχιτεκτονικής
Το δεύτερο σημείο της ημερήσιας διάταξης αφορά αίτημα Πρυτάνεων για την έκδοση ανακοίνωσης στήριξης του Πρύτανη του ΕΜΠ, Γιάννη Χατζηγεωργίου, με αφορμή την επέμβαση της αστυνομίας στην κατάληψη της Σχολής Αρχιτεκτόνων στη λογική ότι «η Βουλή των Ελλήνων νομοθετεί και όλοι είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν τους νόμους».
Η φράση αυτή, αν και θεσμικά ορθή, ανοίγει ένα ευρύτερο ερώτημα:
Πόσο ελεύθερος είναι ένας Πρύτανης σήμερα να λειτουργήσει ως παιδαγωγός και όχι απλώς ως εκτελεστικός βραχίονας του κράτους;
Η υπόθεση του ΕΜΠ δεν αφορά μόνο την αστυνόμευση αλλά και το συμβολισμό της:
ένα ιστορικό ίδρυμα, με βαθιές δημοκρατικές ρίζες, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός διαλόγου για το ποιο πανεπιστήμιο θέλουμε — του διαλόγου ή της επιτήρησης;
Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Η σημερινή συνεδρίαση φέρνει στο προσκήνιο το βαθύτερο δίλημμα της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης:
Από τη μια, το κράτος της νομιμότητας — που απαιτεί κανόνες, όρια και ευθύνη.
Από την άλλη, το πανεπιστήμιο της παιδείας — που καλείται να παραμείνει χώρος ελευθερίας, ανοχής, δεύτερης ευκαιρίας και πνευματικής αναζήτησης.
Οι διαγραφές και η αστυνόμευση των χώρων δεν είναι δύο ανεξάρτητα θέματα. Είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Τι σημαίνει «παράταση» στην εκπαίδευση
Η λέξη «παράταση» έχει στον εκπαιδευτικό λόγο βαθιά σημασία. Δεν είναι μόνο διοικητική ρύθμιση· είναι αναγνώριση του ανθρώπινου χρόνου. Οι φοιτητές δεν είναι αριθμοί σε κατάλογο διαγραφών αλλά πρόσωπα σε διαδικασία μάθησης — και η εκπαίδευση δεν τελειώνει επειδή το ημερολόγιο το απαιτεί.
Η συζήτηση για τις διαγραφές και η στάση απέναντι στην αστυνομική επέμβαση δεν είναι απλώς τεχνικά θέματα· είναι πολιτισμικά τεστ για το τι σημαίνει δημόσιο πανεπιστήμιο το 2025.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
