Η Δυνατότητα να έρχεται κανείς σε επαφή με τον πολιτισμό του άλλου, δημιουργεί πιο γερά θεμέλια στην προώθηση της συνεργασίας των λαών και στην αποδοχή της ετερότητας και της πολυμορφίας. Η ευρωπαϊκή μας ταυτότητα έχει σφυρηλατηθεί στις κοινές μας αξίες, οι οποίες έχουν διαμορφωθεί από την αμοιβαία κατανόηση των λαών της Ευρώπης.
Κομβικό ρόλο στην ενίσχυση αυτών των δεσμών, στο πεδίο της ακαδημαϊκής κινητικότητας διαδραμάτισε η Ιταλίδα Ακαδημαϊκός Σοφία Κοράντι (Sofia Corradi), γνωστή στη χώρα της και ως «μαμά του Erasmus». Η Ιταλίδα παιδαγωγός που οραματίστηκε και προώθησε με πείσμα το φοιτητικό πρόγραμμα ανταλλαγών που έγινε σύμβολο μιας ηπείρου χωρίς σύνορα, έφυγε από τη ζωή στη Ρώμη στις 18 Οκτωβρίου 2025, σε ηλικία 91 χρονών. Η Σοφία Κοράντι γεννήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 1934 στη Ρώμη, σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Sapienza, ενώ το 1957 κατάφερε να πάρει υποτροφία από το Ίδρυμα Fulbright και συνέχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο Columbia στη Νέα Υόρκη. Εκεί, αποκτά μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Συγκριτική Νομοθεσία των Πανεπιστημίων.
Μόλις όμως επιστρέφει στην πατρίδα της, διαπιστώνει με απογοήτευση ότι οι σπουδές της στις ΗΠΑ δεν αναγνωρίζονται. Τότε, ολοκληρώνει τις σπουδές της στη Ρώμη και ξεκινά έναν μεγάλο αγώνα, ώστε με τις κατάλληλες προϋποθέσεις, η ακαδημαϊκή κινητικότητα να συνοδεύεται από την αντίστοιχη ακαδημαϊκή αναγνώριση.
Μετά την αποφοίτησή της, παράλληλα με την ακαδημαϊκή της καριέρα, εργάζεται ως επιστημονική σύμβουλος της Συνόδου των Πρυτάνεων των Ιταλικών Πανεπιστημίων, γεγονός που της επέτρεψε να προωθήσει το όραμα της για μια Ευρώπη που ενώνει μέσω της εκπαίδευσης, μια Ευρώπη που αποτελεί κοινότητα μάθησης για όλους τους πολίτες της.
Σε αυτό το πλαίσιο, το 1969 συντάσσει σχετικό υπόμνημα που περιλάμβανε την πρώτη ιδέα του σχεδίου Erasmus. Έτσι, «Ο φοιτητής, ακόμη και αν δεν κατοικεί στο εξωτερικό, θα μπορεί να ζητήσει να διανύσει τμήμα του προγράμματος σπουδών του σε ξένο Πανεπιστήμιο, παρουσιάζοντας το προς έγκριση στο Πανεπιστήμιο που φοιτά εκ των προτέρων. Το Τμήμα μπορεί να αναγνωρίσει την ισοδυναμία, η οποία θα ισχύσει μόλις ο φοιτητής προσκομίσει τις βαθμολογίες των μαθημάτων που πέρασε στο εξωτερικό». Στη συνέχεια, ο Υπουργός Παιδείας Mario Ferrari Aggradi, υιοθετεί το υπόμνημα της ως βάση για το νομοσχέδιο για τη Μεταρρύθμιση του Ιταλικού Πανεπιστημίου. Ωστόσο, λόγω πρόωρης λήξης της κοινοβουλευτικής περιόδου, το νομοσχέδιο δεν πέρασε τελικά.
Η ιδέα όμως για τη δημιουργία του Προγράμματος Erasmus άρχισε όλο και περισσότερο να κερδίζει έδαφος τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Έτσι, στις 9 Φεβρουαρίου 1976, όταν το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αρχίζει να διαμορφώνει μια κουλτούρα αλληλοκατανόησης και συνεργασίας, υιοθετείται ψήφισμα από την τότε ΕΟΚ, για την πειραματική εφαρμογή της ακαδημαϊκής κινητικότητας με αμοιβαία αναγνώριση των πιστωτικών μονάδων, με στόχο την ενθάρρυνση των ανταλλαγών φοιτητών μεταξύ Πανεπιστημίων διαφορετικών κρατών. Το Erasmus, με τη σημερινή του μορφή, θεσμοθετείται το 1987. Βασική στόχευση του προγράμματος είναι η προώθηση της στενής συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων και άλλων Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη. Αλλά κυρίως επιδιώκει, οι φοιτητές, ανεξαρτήτως οικονομικής ή κοινωνικής κατάστασης, να έχουν ίσες ευκαιρίες να γνωρίσουν τα εκπαιδευτικά συστήματα διαφορετικών χωρών, να διευρύνουν τους ορίζοντες τους, να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να αποκομίσουν την εμπειρία που δίνει σε όλους μας η επαφή με τον τρόπο ζωής ενός άλλου λαού. Μέσα από τη γνωριμία αυτή των πολιτισμών, οι νέοι επιστρέφοντας στη χώρα τους, συμβάλλουν στην εμπέδωση της κουλτούρας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και την προώθηση του οράματος της Ευρώπης. Γιατί η Ευρώπη δεν είναι απλώς μια κοινή αγορά, αλλά μια ευρεία κοινότητα μάθησης και συνεργασίας, με κοινές αξίες, που συνθέτουν την κοινή ευρωπαϊκή μας συνείδηση.
Τα τελευταία χρόνια, το Erasmus+ ανοίγεται συστηματικά και σε λιγότερο οικονομικά και κοινωνικά προνομιούχους νέους, σε μαθητές και φοιτητές με λιγότερες ευκαιρίες, σε άτομα με αναπηρία, σε αθλητές και νέους εργαζόμενους. Το φωτεινό παράδειγμα της Σοφίας Κοράντι, μας υποδεικνύει και μας παροτρύνει να διευρύνουμε την πρόσβαση στις εκπαιδευτικές ευκαιρίες που προσφέρει το Erasmus σε όλους, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Μέσω της διαπολιτισμικής όσμωσης που προσφέρει η ανοικτή εκπαίδευση, μαθαίνουμε να ζούμε αρμονικά, να σκεφτόμαστε πιο καθαρά, να αποδεχόμαστε τη διαφορετικότητα ως στοιχείο της ανθρώπινης ποικιλομορφίας. Γιατί είναι χρέος μας να μάθουμε τις νέες γενιές ότι πρέπει να ζούμε μαζί, προτού μάθουμε ξανά να χωριζόμαστε.
* Άρθρο του Γιώργου Σταμάτη, Βουλευτή Επικρατείας της ΝΔ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
