Στο Υπουργείο Παιδείας συντελείται τα τελευταία χρόνια μια θεμελιώδης αλλαγή, που περνά σχεδόν απαρατήρητη από τη δημόσια συζήτηση. Η συντριπτική πλειοψηφία των κορυφαίων διοικητικών θέσεων στελεχώνεται πλέον από διοικητικούς υπαλλήλους, ενώ οι εκπαιδευτικοί έχουν εκτοπιστεί από το ανώτατο επίπεδο λήψης αποφάσεων. Η διαμόρφωση ενός «διοικητικού υπουργείου» χωρίς παιδαγωγική φωνή δεν είναι μια ουδέτερη εξέλιξη· είναι εδώ και χρόνια μια συνειδητή επιλογή, με σοβαρές προεκτάσεις για το μέλλον της εκπαίδευσης.
Η πρόσφατη προκήρυξη πλήρωσης θέσεων ευθύνης επιπέδου Διεύθυνσης, αποκαλύπτει το μέγεθος της αλλαγής. Από τις 60 θέσεις διευθυντών, το 86,7% (52 θέσεις) προκηρύχθηκαν αποκλειστικά για διοικητικούς, το 13,3% (8 θέσεις) για μικτές κατηγορίες (διοικητικών και εκπαιδευτικών), ενώ καμία (0%) δεν αφορούσε αποκλειστικά εκπαιδευτικούς. Όλες οι γενικές διευθύνσεις, επτά συνολικά κατέχονται από διοικητικούς, ακόμη και αυτή η γενική διεύθυνση ΣΠΟΥΔΩΝ!!!
Ταυτόχρονα, η εικόνα συμπληρώνεται από τη στελέχωση των πολιτικών γραφείων: το σημερινό υπουργικό γραφείο απασχολεί επτά δικηγόρους, ενώ το γραφείο του Γενικού Γραμματέα άλλους τόσους. Πρόκειται για μια πρωτοφανή υπερσυγκέντρωση νομικών και διοικητικών συμβούλων, που δείχνει ξεκάθαρα την προτεραιότητα που δίνεται στη νομική θωράκιση και τον διοικητικό έλεγχο, σε βάρος της παιδαγωγικής εμπειρίας. Σε ένα υπουργείο που οφείλει να σχεδιάζει πολιτική για το σχολείο, οι συνέπειες αυτής της επιλογής είναι ήδη εμφανείς. Οι διαδικασίες προσλήψεων και τοποθετήσεων αναπληρωτών έχουν μετατραπεί σε ψυχρά γραφειοκρατικά σχήματα, αδιάφορα για τις πραγματικές ανάγκες των σχολείων. Η επιλογή στελεχών εκπαίδευσης επικεντρώνεται στα τυπικά προσόντα και στις γραπτές δοκιμασίες, με την παιδαγωγική εμπειρία να υποβαθμίζεται συστηματικά. Ο σχεδιασμός εξετάσεων – είτε πρόκειται για τις πανελλαδικές είτε για διεθνείς αξιολογήσεις – εστιάζει περισσότερο στην τεχνική διαχείριση παρά στο παιδαγωγικό τους αποτύπωμα. Και η πρόσφατη εγκύκλιος του Γενικού Γραμματέα (17/9/2025) έρχεται να βάλει τη σφραγίδα: επιβάλλει ασφυκτική ιεραρχία στην επικοινωνία, αποκλείοντας τον εκπαιδευτικό από την άμεση επαφή με το Υπουργείο και εγκλωβίζοντάς τον σε μια αλυσίδα διοικητικών φίλτρων.
Δεν πρόκειται για γραφειοκρατική «φυσική εξέλιξη». Είναι μια στρατηγική κατεύθυνση που εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια, από διαφορετικές κυβερνήσεις. Η τάση είναι διαχρονική: η εκπαίδευση αντιμετωπίζεται ως διοικητικό αντικείμενο και όχι ως ζωντανό παιδαγωγικό πεδίο. Ανεξάρτητα από το ποιος βρίσκεται στην πολιτική ηγεσία, η γραφειοκρατία έχει τον πρώτο λόγο.
Το πιο ανησυχητικό όμως είναι η σιωπή των ίδιων των εκπαιδευτικών φορέων. Η ΟΛΜΕ, που θα όφειλε να έχει κεντρικό ρόλο σε αυτή τη συζήτηση, παραμένει απούσα. Δεν έχει αναδείξει το ζήτημα, δεν έχει ασκήσει την πίεση που θα απαιτούσε μια τόσο κρίσιμη θεσμική μεταβολή. Έτσι, η «διοικητικοποίηση» του Υπουργείου περνά σταδιακά χωρίς αντίσταση, ως μια αλλαγή που η κοινωνία αποδέχεται σιωπηρά.
Η υπουργός, εκπαιδευτικός η ίδια, δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη. Είναι συμβατή με το όραμα ενός σύγχρονου σχολείου η πλήρης απουσία εκπαιδευτικών από το κέντρο λήψης αποφάσεων; Έχει αντιληφθεί η κοινωνία ότι οι πολιτικές για το σχολείο διαμορφώνονται και εφαρμόζονται πλέον από ανθρώπους που δεν έχουν διδάξει ποτέ σε σχολική αίθουσα;
Η παιδεία δεν είναι ούτε απλή δημόσια υπηρεσία ούτε πεδίο νομικής εξειδίκευσης. Είναι ένας ζωντανός κοινωνικός θεσμός, που χρειάζεται ισορροπία ανάμεσα στη διοικητική αποτελεσματικότητα και την παιδαγωγική εμπειρία. Αν αυτή η ισορροπία χαθεί, τότε το τίμημα θα είναι βαρύ: ένα σχολείο χωρίς ψυχή, ένα εκπαιδευτικό σύστημα που υπηρετεί τη γραφειοκρατία αντί για τον μαθητή και μια κοινωνία που χάνει τον προσανατολισμό της.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
