Alfavita Newsroom Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), μέσω του Τμήματος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, συνέβαλε σημαντικά στην πρωτοποριακή μελέτη του αστεροειδούς 2023 CX1, προσφέροντας μοναδικά επιστημονικά δεδομένα για την κατανόηση και αξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με αστεροειδείς.
Μια μεγάλη διεθνής συνεργασία, με σχεδόν εκατό επιστήμονες υπό την επικεφαλής Auriane Egal (FRIPON/Πλανητάριο Μόντρεαλ/Πανεπιστήμιο Western Ontario), και με συμμετοχή του Αναπληρωτή Καθηγητή του ΓΠΑ, Δρ. Ιωάννη Μπαζιώτη, δημοσίευσε στο Nature Astronomy την πρώτη πλήρη μελέτη αστεροειδούς που παρακολουθήθηκε από την ανακάλυψη έως την πρόσκρουσή του στη Γη.
Ο 2023 CX1 εντοπίστηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2023, μόλις επτά ώρες πριν εισέλθει στην ατμόσφαιρα και προσκρούσει στη Νορμανδία στις 13 Φεβρουαρίου. Ήταν σχεδόν σφαιρικός, με διάμετρο λίγο κάτω του 1 μ. και μάζα περίπου 650 κιλών. Διαλύθηκε απότομα σε ύψος 28 χλμ, απελευθερώνοντας το 98% της κινητικής του ενέργειας σε κλάσμα δευτερολέπτου — συμπεριφορά εξαιρετικά σπάνια για τόσο μικρό σώμα. Η έκρηξη σκόρπισε πάνω από 100 θραύσματα στην περιοχή της Νορμανδίας, τα οποία εντοπίστηκαν κοντά στο Saint-Pierre-Le-Viger. Ο ανακτηθείς μετεωρίτης, ονομάστηκε Saint-Pierre-Le-Viger, και αποτελεί τον μόνο κοινό χονδρίτη που έχει μελετηθεί από την ανακάλυψή του στο διάστημα έως το εργαστήριο.
Μια άνευ προηγουμένου επιστημονική κινητοποίηση
Πάνω από 100 ερευνητές και ερασιτέχνες από Ευρώπη, Αμερική, Αφρική και Αυστραλία συνεργάστηκαν, καταγράφοντας κάθε στάδιο: ανακάλυψη, τροχιά, είσοδο στην ατμόσφαιρα (οπτικά, ηχητικά, σεισμικά δεδομένα) και εργαστηριακή ανάλυση. Η συνεργασία αυτή ανέδειξε τη δύναμη της διεθνούς συνεργασίας σε σπάνια ουράνια φαινόμενα.
Κύρια επιστημονικά ευρήματα
- Ρεκόρ πρόβλεψης: Μόλις ο 7ος αστεροειδής που προβλέφθηκε πριν την πρόσκρουση. Η ESA και η NASA υπολόγισαν με ακρίβεια χρόνο και τόπο πτώσης.
- Παγκόσμια πρωτιά: Πρώτη μεγάλης κλίμακας «στοχευμένη» παρατήρηση μετεωρίτη χάρη στο δίκτυο FRIPON/Vigie-Ciel και τη συμμετοχή πολιτών.
- Χαρακτηρισμός: Μοναδικός καταγεγραμμένος «επερχόμενος» αστεροειδής – ο μετεωρίτης ανήκει στους τυπικούς χονδρίτες τύπου L, την πιο κοινή κατηγορία μετεωριτών.
- Εξαιρετική ακρίβεια τροχιάς: Απόκλιση κάτω των 20 μ. μεταξύ προβλεπόμενης και παρατηρηθείσας πορείας.
- Προέλευση: Αποσπάστηκε από την εσωτερική κύρια ζώνη αστεροειδών πριν από 30 εκατ. χρόνια.
- Ασυνήθιστος κατακερματισμός: Διαλύθηκε απότομα σε 28 χλμ ύψος, παρά την υψηλή αντοχή (4 MPa), δημιουργώντας ισχυρό ωστικό κύμα.
- Αυξημένος κίνδυνος: Ο τρόπος κατακερματισμού μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερες ζημιές από σταδιακούς κατακερματισμούς, όπως στον Chelyabinsk το 2013.
Επιπτώσεις για την πλανητική άμυνα
Η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη πλήρους χαρακτηρισμού των αστεροειδών πριν από την πρόσκρουση στα πρωτόκολλα πλανητικής άμυνας. Οι αστεροειδείς που σχετίζονται με χονδρίτες τύπου L και προέρχονται από την εσωτερική κύρια ζώνη ενδέχεται να απαιτούν ενισχυμένα συστήματα συναγερμού και προσαρμοσμένα σχέδια εκκένωσης σε περίπτωση απειλής.
Όπως σημειώνει ο Δρ. Ιωάννης Μπαζιώτης – ένας από τους κύριους ερευνητές κατά τον επίσημο χαρακτηρισμό του τύπου του μετεωρίτη – το δείγμα προσφέρει μοναδική ευκαιρία μελέτης ορυκτών που σχηματίζονται σε ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες μετά από σφοδρές συγκρούσεις στο διάστημα.
Δημοσίευση στο NatureAstronomy
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
